بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت خارجه ایران، میگوید اگر آمریکا بخواهد جلوی صادرات نفت ایران را بگیرد، با «مقابلهبهمثل» ایران مواجه خواهد شد.
سخنگوی وزارت خارجه ایران، روز سهشنبه دوم مردادماه با تکرار مواضع مقامهای ایرانی در چند روز گذشته گفت: «...ادعا میکنند که میخواهند صادرات نفت ایران را به صفر برسانند... ما اجازه نخواهیم داد ...برخلاف همه موازین بینالمللی و با تسری دادن قوانین داخلی آمریکا به سایر کشورها بخواهند جمهوری اسلامی ایران را از حقوق اولیه خودش ... محروم کنند.»
سخنگوی وزارت خارجه ایران تصریح کرد: «لذا اگر آمریکا بخواهد در این مسیر اقدام جدی داشته باشد قطعا با برخورد و عمل مقابله به مثل ایران روبرو خواهد شد.»
وی در مورد نحوه این «مقابله به مثل» و حجم و گستردگی آن توضیحی نداد.
روز یکشنبه نیز حسن روحانی، رئیس جمهور ایران، تلاش آمریکا برای قطع صادرات نفت ایران را «اعلان جنگ» آمریکا با ایران توصیف کرد و خطاب به دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، گفت که «با دم شیر بازی نکنید.»
پیشتر حسن روحانی گفته بود اگر ایران نتواند نفتش را صادر کند «معنی ندارد» که کشورهای دیگر منطقه بتوانند نفت خود را از خلیج فارس صادر کنند.
چند ساعت بیشتر طول نکشید که دونالد ترامپ به همتای ایرانی خود در توئیترش پاسخ داد و گفت: «هرگز و هرگز ایالات متحده را تهدید نکن» یا در غیر این صورت با عواقب بسیار وخیم آن مواجه خواهید شد.
روز یکشنبه مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا، نیز در جمع گروهی از ایرانیان آمریکایی با متهم کردن مقامهای ایرانی به فساد و بیثبات کردن منطقه تاکید کرد که واشینگتن به دنبال قطع منابع مالی و قطع صادرات نفت ایران است.
با این حال متحدان اروپایی آمریکا که به دنبال حفظ توافق هستهای هستند، در هفتههای اخیر تلاش داشتهاند که راهی برای تبادلات بانکی ایران پیدا کنند تا ایران بتواند از طریق آن به صدور نفت خود ادامه دهد.
برپایه گزارشهای منتشر شده، یکی از این تمهیدات، نقل و انتقال مستقیم پول از سوی بانکهای مرکزی کشورهای عضو اتحادیه اروپا با بانک مرکزی ایران است.
در حالی که قرار است ۱۳ آبان تحریمهای نفتی آمریکا علیه جمهوری اسلامی به اجرا درآید، پیشلرزههای آن بازار ارز و سکه ایران را متلاطم کرده است. دولت ایران هم برای جلوگیری از خروج ارز، واردات صدها قلم کالا را ممنوع اعلام کرده است.
همچنین با عرضه دلار ۴۲۰۰ تومانی به واردکنندگان کالاهای مجاز، مجالی برای استفاده از «رانت» برای گروهی از شرکتها و افراد به وجود آمده که فهرست منتشر شده از سوی وزیر ارتباطات نمونه آن بود.
اختلال در صادرات نفت ایران در دهههای گذشته
در دهههای گذشته صادرات نفت ایران به واسطه مناقشههای بینالمللی با اختلال مواجه شده است.
در دوران نخستوزیری محمد مصدق در اوایل دهه ۳۰ خورشیدی، در پی ملی شدن نفت ، بریتانیا، با آوردن کشتیهای جنگی خود به خلیج فارس و مسدود کردن حسابهای ارزی، مانع از صدور نفت ایران شد.
در دوره جنگ ایران و عراق صادرات نفت ایران از ۵ میلیون بشکه در روز در پیش از انقلاب، در برخی ماههای سال ۱۳۶۰ حتی به ۳۰۰ هزار بشکه در روز کاهش پیدا کرد.
بار دیگر به خاطر برنامه هستهای ایران در سال ۱۳۹۱ تحریمهای نفتی (بانکی) بینالمللی از سوی آمریکا و اتحادیه اروپا علیه ایران به اجرا در آمد. در اثر این تحریمها در سال ۹۲ صادرات نفت ایران در دولت محمود احمدینژاد به یک میلیون و ۶۸۵ بشکه کاهش یافت.
صادرات نفت ایران در سالی ۱۳۸۴ یعنی زمان آغاز دوران ریاست جمهوری محمود احمدینژاد بیش از ۲ میلیون و ۶۰۰ هزار بشکه در روز بود.