روز پنجشنبه بار دیگر مذاکرات اتمی ایران و گروه ۱+۵ در وین، به یکی از مهمترین موضوعهای مطرح شده در رسانههای عربی تبدیل شد. به نظر میرسند که رسانهها بر این باورند که این روز، آخرین روز از مذاکرات خواهد بود و در پایان، یا توافق نهایی اعلام خواهد.
روزنامه فرامنطقهای الشرق الاوسط، گزارشی به قلم خبرنگارش در وین با عنوان «توافق اتمی در انتظار پایان اختلافهای سیاسی»منتشر کرده است.
این گزارش به نقل از یک منبع بلندپایه غربی که با الشرق الاوسط مصاحبه کرده، نوشته است: «اختلافاتی که به تمدید مذاکرات انجامیده، مسائلی سیاسی است و پایتختها، مهلتی برای حل و فصل آن دادهاند. بر سر مسائل فنی در چارچوب تفاهمنامه لوزان توافق شد. روز جمعه یا توافق میکنیم یا خداحافظی.»
به درازا کشیدن مذاکرات
همین روزنامه مقالهای به قلم علی سام منتشر کرده که «مذاکرات و کمدی سیاه» عنوان گرفته است. این نویسنده، نگاهی نسبتا بدبینانه به نتایج مذاکرات دارد و نوشته است مذاکرات وین از قالب سیاست خارج شده و وارد فاز کمدی شده است.
نگارنده به بعضی از اظهار نظرها در روزهای اخیر اشاره کرده که مذاکرهکنندگان از دو طرف در گفتوگو با رسانهها مطرح میکنند؛ از جمله: تنها ۱۰ مساله مورد اختلاف باقی مانده، حداکثر تا فردا توافق را اعلام میکنیم، چند قدم تا توافق نهایی فاصله داریم، توافق بر سر صدها مساله را به پایان رساندیم، مهم نیست اگر این هفته به توافق برسیم یا نه، نشانههای مثبت از تهران و... .
در مقاله الشرق الاوسط آمده است: «بیم آن دارم که مذاکرهکنندگان زیر فشار عصبی، موضوع مذاکرات و هدف از آن را فراموش کرده باشند، یا شاید تمام طرفها بر اعلام نکردن شکست در مذاکرات هم نظر شدهاند و تصمیم گرفتهاند که به گفتوگوها ادامه دهند تا به افکار عمومی بقبولانند حتی اگر ۱۰ سال آینده لازم باشند، به این مسیر ادامه خواهند داد.»
نگارنده بر این عقیده است که نظام جمهوری اسلامی ایران، به روش دهه چهل قرن گذشته میاندیشد و عقیده دارد که برای داشتن قدرت، باید به جنگافزارهای اتمی مسلح شود. او نوشته است که در مقابل آمریکا و همپیمانانش برای جلوگیری از این هدف تهران، ایران را زیر فشار گذاشتند «اینگونه بود که تهران دام مذاکرات را پهن کرد و برایش مهم نیست هرچقدر که طول بکشد و تنها هدفش از به درازا کشاندن گفتوگوها، رسیدن به چیزی است که در پی آن است.»
آرامش پیش از شام آخر وین
روزنامه لبنانی السفیر، به آرامش نسبی در وین در روز چهارشنبه اشاره کرده، روزی که به نوشته این روزنامه، نه اخبار درز یافتهای وجود داشت، نه دیداری میان وزرای امور خارجه ایران و آمریکا و نه ابتکار عملهای انقلابی از هیچکدام از طرفها برای حل و فصل مشکلات.
این روزنامه به آخرین صحبت یک مقام مسئول آمریکایی با خبرنگاران غربی در جلسهای اشاره کرده که در آن گفته است: «پیشرفتی حقیقی داشتیم، همه احتمالهای شکست را پشت سر داشتیم. گفتوگوها اکنون بر محور اجرای توافق و چگونگی لغو تحریمها میچرخد.»
السفیر نوشته است که «آشکارا به محمد جواد ظریف ماموریت انعقاد توافق داده شده است.»
این روزنامه این گونه نتیجهگیری کرده است: «با توجه افزایش نسبت شرطهای آمریکایی و ایرانی، به نظر میرسد که توافق ایرانی-آمریکایی در دسترس باشد و اکنون نزدیکتر از هر زمان دیگری است، نه برعکس. چرا که این روند نشان از احساس دو طرف دارد: زمان به نتیجه رسید فرا رسیده است. از این رو هر دو طرف برای رسیدن به تفاهم، مشکلات را یک جا مطرح میکنند. "نه"های علی خامنهای رهبر انقلاب ایران در همین چارجوب قرار میگیرد.»
با و بدون توافق
روزنامه المستقبل نیز مقالهای با عنوان «رهبر: کاستروی ایران!» به قلم اسعد حیدر منتشر کرده که در آن نوشته است: «هیچ توافق اتمی به اندازه توافق اتمی ایران به درازا نکشیده است.»
اسعد حیدر نوشته است: «بدون شک ایران هرچه امتیاز دهد، باز کشوری نیرومند باقی خواهد ماند... .»
نگارنده بر این عقیده است که مدتزمان پس از دستیابی به توافق تا اوایل فوريه ۲۰۱۶، مدت زمانی برای راستیآزمایی دو طرف ایرانی و آمریکایی خواهد بود که طی آن ضمن اعتمادسازی، تلاش خواهند کرد نزاعهای منطقهای را حل و فصل کنند.
برپایه این مقاله «طبیعی است که در این مدت ایران از لحاظ میدانی کوتاه خواهد آمد، دیگر به دنبال بنای هلال شیعی از حلب تا عدن با آتش و سنگ نخواهد بود. واشینگتن هم هرچه امتیاز دهد، امنیت خلیج (فارس) و کشورهای آن بخشی از امنیت آمریکا باقی میماند. از این رو خطوط قرمزی وجود دارد که نه آمریکا از آن عقبنشینی میکند و نه ایران میتواند آن را نقض کند.»
مقاله روزنامه السفیر به پیامدهایی نیز اشاره میکند که در صورت شکست مذاکرات روی میدهد: «تازیانههای آتش بلندتر و شعلهورتر خواهد شد به ویژه اینکه تندروهای ایرانی در حکومت و در سپاه پاسداران، قدرت را در دست خواهند گرفت و در انتخابات مجلس شورا، میانهروها را کنار خواند زد. همچنین در آمریکا جمهوریخواهان شکست مذاکرات را فرصتی به منظور پایان تمدید برای دموکراتها خواهند یافت.»
نگارنده مقاله خود را اینگونه پایان داده است: «پس از توافق با پیش از آن متفاوت خواهد بود. همانگونه که در هاوانا روی داد. فیدل کاسترو موافقت کرد و شاهد تغییر بود. در تهران نیز آیت الله علی خامنهای با این تغییر زندگی خواهد کرد و با آن همراه خواهد شد. او افسار تندروها را خواهد کشید و درهای ایران را برای تغییر و بازگشت آمریکا خواهد گشود.»