علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران در مصاحبهای اختصاصی با روزنامه بریتانیایی فایننشال تایمز گفت که حتی اگر توافق جامع هستهای هم به دست بیاید، جمهوری اسلامی به دنبال برقراری دوباره روابط خود با واشینگتن نیست.
این مصاحبه روز دوشنبه، اول دی ماه منتشر شده است که بخشهایی از آن نیز به تحولات خاورمیانه اختصاص دارد و آقای شمخانی از جمله تاکید میکند که موضع ایران در منطقه به خاطر نقش آن در تغییر مسالمتآمیز دولت عراق و استمرار حکومت بشار اسد در سوریه، قدرتمندتر از قبل شده است.
به نوشته فایننشال تایمز، آقای شمخانی گزارشها درباره همکاری ایران و آمریکا علیه دشمن مشترک خود در عراق، یعنی گروه «حکومت اسلامی» را تایید نمیکند.
این مقام دولت ایران میگوید که تهران اقدامات خود در حمایت از شیهنظامیان شیعه را از طریق دولت عراق به آمریکا اطلاع میدهد، اما وی در عین حال تاکید میکند که حملات هوایی آمریکا علیه داعش بیثمر بوده است.
مقامات ایران و آمریکا پیش از این بارها گزارشها و تحلیلها درباره همکاریهای نظامی خود علیه داعش را تکذیب کردهاند.
این گزارشها وقتی به اوج خود رسید که رونامه والاستریت جورنال از ارسال نامه محرمانه باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا به علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی خبر داد که در آن بر منافع مشترک تهران و واشینگتن علیه گروه «حکومت اسلامی» یا داعش تاکید میشود.
«اگر توافق هستهای به دست نیاید، ما نمیمیریم»
اما بخش اصلی مصاحبه فاینشنال تایمز با آقای شمخانی درباره مذاکرات هستهای و دورنمای روابط ایران و آمریکا است که وی عنوان میکند «همه چیز بستگی به صداقت آمریکاییها در گفتوگوهای هستهای دارد».
به گفته علی شمخانی، روابط ایران و آمریکا میتواند به گونهای باشد که طرفین توان خود را در منطقه علیه یکدیگر به کار نگیرند.
او اما در پاسخ به این سئوال که آیا دیدارهای دیپلماتهای ایرانی و آمریکایی در خلال مذاکرات میتواند به ایجاد روابط حسنه میان دو کشور بیانجامد، تاکید میکند: «نه، مذاکرات فقط در رابطه با مسئله هستهای است.»
وی همچنین در ادامه این مصاحبه درباره امکان عدم دستیابی به توافق هستهای و تبعات آن گفت: «اگر توافق حاصل نشود، ما نمیمیریم و اگر هم به توافق دست یابیم، به بهشت نمیرویم.»
ماه گذشته به دنبال تمدید مذاکرات هستهای ایران و قدرتهای جهانی، آیتالله خامنهای گفته بود که «آمریکا و کشورهای استعمارگر اروپایی دور هم جمع شدند تا جمهوری اسلامی ایران را در قضیه هستهای به زانو درآورند اما نتوانستند و در آینده نیز نخواهند توانست.»
امیدواری برای رفع «سوءتفاهمها» میان ایران و عربستان
بخش پایانی این مصاحبه با علی مشخانی نیز به روابط ایران و عربستان سعودی اختصاص دارد که وی ابراز امیدواری میکند بتواند در مقام دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران، تنشها میان دو کشور را کاهش دهد.
وی اظهار داشت: «این سوءتفاهمها یا رقابتهای تند و تیز باید تغییر ماهیت پیدا کند و از شکل خصمانهای که دارد به رقابتهای سیاسی عادی تبدیل شود.»
علی شمخانی از معدود مقامات ارشد حکومت ایران است که عرب محسوب میشود. او همچنین تنها ایرانی است که نشان عبدالعزیز السعود، عالیترین جایزه عربستان سعودی را دریافت کرده است، رویدادی که سال ۲۰۰۴ اتفاق افتاد و دلیل آن نیز نقش آقای شمخانی در کاهش تنشها میان کشورهای حاشیه خلیج فارس بود.
ایران و عربستان در موضوعات متعددی از جمله جنگ داخلی سوریه و اعتراضات سالهای گذشته در بحرین اختلاف دارند.