وزیر امور خارجه ایران سفر نیکی هیلی، نماینده آمریکا در سازمان ملل به وین برای دیدار با یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را در ادامه آنچه که تخطی آمریکا از مفاد برجام خوانده است، توصیف کرد.
محمدجواد ظریف روز چهارشنبه اول شهریورماه در نامه‌ای به فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، با ابراز نگرانی از اهداف اعلام شده سفر خانم هیلی، نوشت که این سفر می‌تواند اعتبار آژانس را مخدوش سازد.
نیکی هیلی سفیر آمریکا در سازمان ملل روز چهارشنبه پس از دیدار با آقای آمانو گفت، واشینگتن می‌خواهد اطمینان یابد که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از منابع و امکانات کافی برای راستی‌آزمایی فعالیت‌های هسته‌ای ایران برخوردار است.
به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، دفتر سفیر آمریکا در سازمان ملل در اطلاعیه‌ای که پس از این دیدار منتشر کرده است، گفته که نیکی هیلی نگرانی‌های واشینگتن درباره میزان پایبندی ایران به توافق هسته‌ای این کشور با قدرت‌های جهانی را به اطلاع یوکیا آمانو رسانده است و تاکید داشته که ایران به شدت تعهدات خود را رعایت کند.
وی همچنین «اعتبار، حرفه‌ای بودن و جدیت» آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در نظارت بر فعالیت‌های ایران و راستی‌آزمایی آن را ستایش کرده اما در عین حال گفته است که گزارش‌های آژانس تنها زمانی می‌تواند درست باشد که بازرسان آژانس بتوانند به مواردی که ایران تعهد داده است، دسترسی داشته باشند.
نیکی هیلی قبل از دیدار با یوکیا آمانو گفته بود که واشینگتن می‌خواهد بداند آیا آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برنامه‌ای برای بازدید از مراکز نظامی ایران به منظور راستی‌آزمایی فعالیت‌ها و تعهدات اتمی این کشور دارد یا نه.
به گفته وی، تهران پیشتر اقداماتی پنهان در مراکز نظامی، دانشگاهی یا جاهای دیگر انجام داده بود و اکنون پرسش این است که آیا بازرسان بین‌المللی می‌توانند از «هر سایت مشکوکی» بازرسی کنند یا از چنین قدرتی برخوردار نیستند.
مجموع گفته‌های خانم هیلی در این باره و سفر او به وین اما اعتراض محمدجواد ظریف وزیر خارجه جمهوری اسلامی را به دنبال داشت که در قالب نامه‌ای سرگشاده به یوکیا آمانو و فدریکا موگرینی روز چهارشنبه منتشر شد.
آقای ظریف در این نامه، سفر نیکی هیلی به وین و گفت‌وگوی وی با یوکیا آمانو درباره تعهدات ایران را «مغایر با برجام» دانست، چرا که به گفته او هدف از این سفر تحت فشار قرار دادن ایران در خصوص پایبندی این کشور به توافق هسته‌ای عنوان شده است.
آقای ظریف سپس می‌افزاید: «هدف اعلام شده این بازدید موجب برانگیخته شدن نگرانی‌های جدی نسبت به تخطی‌های بیشتر از متن و روح برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ می شود که این بار علاوه بر این می‌تواند اعتبار آژانس را مخدوش سازد».
به نوشته وی، «حتی پیش از اینکه این دیدار محقق شود، نحوه برنامه‌ریزی و اعلان عمومی آن و پیامی که ارسال می‌کند، به لحاظ فضای عدم اطمینان و ابهام‌آمیزی که این دیدار برای ایجاد آن طراحی شده است، عواقب مخرب قابل ملاحظه‌ای برای اجرای موفقیت آمیز برجام به دنبال دارد... و نمونه‌ای از سوء نیت حکومت آمریکا با هدف محدود کردن انتفاع ایران از توافق است».
وزیر خارجه ایران سپس یادآور شده که آژانس باید «مقررات امنیتی لازم الاجرا و حقوق اشخاص را محترم شمرده؛ و هر احتیاط لازم را برای حفاظت از اسرار صنعتی، فناوری و تجاری و سایر اطلاعات محرمانه‌ای که در اختیارش قرار می گیرد مبذول دارد».
وی در نهایت گفته است: «ارائه هر نوع اطلاعاتی در خصوص ایران و فعالیت‌های هسته‌ای ایران، که در گزارش‌های معمول مدیرکل که به شورای حکام آژانس ارائه می‌شود درج نشده باشد، به هر شخص ثالثی از جمله به فرستاده دولت آمریکا با مقررات همخوانی نخواهد داشت».
تهران می‌گوید مراکز نظامی جزو حریم امنیتی‌اش هستند و اجازه بازرسی از آن را نخواهد داد.