محافظهکارهای فرانسه روز دوشنبه ششم شهریور از تصمیم دولت برای ممنوع کردن پوشیدن «عبایه» در مدارس دولتی ستایش کردند، اما این اقدام درعین حال مورد انتقاد و در مواردی مورد تمسخر قرار گرفته است.
فرانسه از قرن نوزدهم میلادی با تصویب و اجرای قوانینی سختگیرانه، استفاده از نمادهای کلیسای کاتولیک در مدارس دولتی را حذف کرده است. اما در دهههای اخیر و همزمان با افزایش جمعیت مسلمانان، برای اجرای قوانین مشابه در مورد نمادهای اسلامی با مشکل روبرو بوده است.
برداشت سختگیرانه از سکولاریسم در فرانسه که «لائیسیته» نام گرفته است مسئله حساسی است و اختلاف بر سر اجرای آن در اکثر موارد به تنش منجر میشود.
گابریل اتال، وزیر آموزش فرانسه، روز یکشنبه در یک نشست خبری در توضیح این تصمیم گفت: «طی ماههای اخیر موارد نقض لائیسیته در مدارس به ویژه تعداد دانشآموزانی که عبایه و یا قمیضی میپوشند به شکل چشمگیری افزایش یافته است.»
عبایه یک ردای گشاد و تمام قد است که زنان و دختران میپوشند و پیراهن و شلوار قمیضی پوشاکی رایج در کشورهای جنوب آسیا و آسیای میانه است.
اریک چیوتی، رهبر حزب محافظهکار جمهوریخواهان فرانسه، ضمن استقبال از تصمیم دولت تاکید کرد که این حزب از مدتها قبل خواهان ممنوعیت این پوشش در محیطهای آموزشی بوده است.
بیشتر در این باره: بورکینی، پرچم اسلام تندرو یا رهاییبخش زنانولی کلمانتین اوتن، یکی از اعضای پارلمانی حزب چپ رادیکال فرانسه، این اقدام دولت را «گشت لباس» توصیف کرد و آن را به عنوان «نماد دیگری از وسواس در طرد مسلمانان» محکوم کرد.
يک اتحادیه مدیران مدارس دولتی فرانسه از تصمیم دولت استقبال کرد و رئیس آن گفت که مهمترین موضوع، تصميمگيری صريح در اين مورد است.
دیدیه ژُرژ در مورد عبایه گفت: «آنچه که ما از وزیر آموزش میخواستیم فقط یک آری یا نه بود. ما از اتخاذ تصمیم قطعی در این زمینه خوشنودیم. اگر پوشیدن عبایه نیز تایید میشد به همین ترتیب از آن استقبال میکرديم.»
او در بخش دیگری از مصاحبه با خبرگزاری رویترز با اشاره به نگرانی در مورد امنيت دانشآموزان گفت: «ما در مورد افزایش چشمگیر تعداد دانشآموزانی که عبایه میپوشند نگران بودیم. ما معتقدیم که داوری در این مورد وظیفه ما نیست.»
در سال ۲۰۲۰ ساموئل پتی، معلم تاریخ، توسط یک اسلامگرای افراطی به قتل رسید. این حادثه تکاندهنده برای ارزشهای سکولار فرانسه و نقش معلمان و دبیران در ترویج این ارزشها چالش بزرگی بود.
سوفی ونتیته از اعضای یک اتحادیه دیگر مدیران مدارس تاکید کرد که این تصمیم باید همراه با گفتگو با دانشآموزان و والدین اجرا شود و باید مطمئن شد که والدین مسلمان فرزندان خود را از مدارس دولتی به مدارس مذهبی نبرند.
او تاکید کرد که در حال حاضر نه پوشیدن عبایه بلکه کمبود معلم مشکل اصلی مدارس فرانسه است.
دولت فرانسه در سال ۲۰۰۴ پوشیدن روسری و مقنعه و در سال ۲۰۱۰ نیز پوشیدن نقاب به عنوان حجاب را ممنوع کرد. این تصمیمات با مخالفت و اعتراض بخشی از جمعیت پنج میلیونی مسلمانان فرانسه روبرو شد.
کمتر از یک سال قبل، پاپ اندیای، وزیر وقت آموزش در دولت فرانسه، حاضر نشد پوشیدن عبایه را ممنوع کند و در توضیح تصمیم خود به مجلس سنای این کشور گفت: «تعیین تکلیف برای عبایه براساس قانون بسیار دشوار است. اگر در دیوان اداری به چنین تصمیمی اعتراض شود ما در جدال حقوقی بازنده خواهیم شد.»
نایب رئیس شورای مسلمانان فرانسه نیز در مصاحبه با رسانههای این کشور بر همین نکته تاکید کرد و گفت تصمیم وزیر آموزش نادرست است.
او افزود: «عبایه یک پوشش مذهبی نیست بلکه یک مدل لباس است.»