برایان هوک، نماینده ویژه وزارت خارجه آمریکا در امور ایران، در یک ویدئو در حسابهای کاربری وزارت خارجه در شبکههای اجتماعی، در مورد محصولات و فرآوردههایی که مشمول تحریمهای ایران نیستند، سخن گفتهاست.
آقای هوک در این ویدئو به توضیحات در مورد آنچه چهار مورد «افسانهسرایی» در مورد تحریمها توصیف کرده، میپردازد.
به نظر میرسد این اظهارات در واکنش به سخنان مقامهای ارشد جمهوری اسلامی، مبنی بر تاثیر تحریمها بر زندگی شهروندان عادی منتشر شدهاست. دولت حسن روحانی، تحریمهای ایالات متحده را «تروریسم اقتصادی» توصیف کردهاست.
برایان هوک در مجموع به چهار مورد مشخص اشاره میکند و میگوید این موارد مشمول تحریمهای آمریکا نیستند و اظهارات مربوط به آنها «افسانهسرایی» است و نبود آنها ناشی از ناکارآمدی، احتکار و دیگر دخالتهای نهادهای مختلف داخل جمهوری اسلامیست.
این چهار مورد عبارت هستند از: دارو، فرآوردههای کشاورزی، فناوریهای ارتباطات شخصی و در نهایت کمکهای انساندوستانه.
برایان هوک میگوید ایالات متحده دارو و فناوریهای پزشکی را از فهرست تحریمها بیرون گذاشتهاست: «بنا بر قوانین ما مجوزهای عمومی برای صادرات محصولات پزشکی به ایران همچنان جاری هستند. ایالات متحده احترام فوقالعادهای برای مردم ایران قائل است و جلوی دسترسی آنها به این محصولات را نمیگیرد».
به گفته مقام وزارت خارجه آمریکا، مشکل اصلی در این زمینه مقامهای حکومتی و نهادهای وابسته به سپاه پاسداران هستند که دست به احتکار زدهاند و گزارشهایی در ای زمینه نیز منتشر شدهاست.
از جمله گزارشهایی که بهشکل تصویری در ویدئو مورد اشاره آقای هوک قرار گرفته حکمیست که در شهریور ماه سال پیش در مورد دختر وزیر سابق صنعت ایران به اتهام «احتکار دارو» صادر شده بود.
هوک تاکید کرده فروش فرآوردهای کشاورزی به ایران تحریم نشده و دولت این را بهشکل واضح و مشخص در وبسایت خزانهداری توضیح دادهاست.
مقام وزارت خارجه آمریکا میگوید ایالات متحده، بر خلاف حکومت ایران، «عمیقا به جریان آزاد اطلاعات اعتقاد دارد» و واشینگتن نرمافزار و سختافزارهای ارتباطات شخصی را تحریم نکردهاست.
او در عین حال تحریم کمکرسانیها و کمکهای انساندوستانه به شهروندان را نیز رد کرده و میگوید ایالات متحده بارها در گذشته پیشنهاد کمکرسانی کرده و پیشنهادهای واشینگتن برای ارائه کمکها از سوی تهران رد شدهاست.
برایان هوک میگوید این موضوع به این خاطر است که حکومت ایران «پیشبرد ایدئولوژی خود را بر پیشبرد رفاه مردمش برتری میدهد».
دولت دونالد ترامپ در سال گذشته از توافق اتمی بین تهران، دولت باراک اوباما، و قدرتهای جهانی دیگر، خارج شد. دولت ترامپ تحریمهای گستردهای را علیه ایران اعمال کرده تا مقامهای جمهوری اسلامی -به گفته واشینگتن- «رفتار خود را تغییر دهند» و «پای میز مذاکره بازگردند».
مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا، گفته واشینگتن در این راستا «شدیدترین تحریمهای تاریخ را علیه ایران وضع خواهد کرد و اگر حکومت ایران رفتار خود را عوض نکند فشار تحریمها افزایش خواهد یافت».
تحریمها عملا سبب شده تا بسیاری از کشورها، نگران از واکنش واشینگتن، از داد و ستد با ایران منصرف شوند و یا آن را بسیار محدود کنند. نقلوانتقالات مالی نیز با موانع مختلفی روبهرو است.
تهران خروج دولت آمریکا از توافقی که دولت دیگر آن کشور امضا کرده بود را نقض تعهدات واشینگتن میداند و میگوید ایالات متحده رو به «جنگ اقتصادی» یا «تروریسم اقتصادی علیه شهروندان» این کشور آوردهاست.
ایران سال پیش با انتقاد از فرایندهای حقوق بشری سازمان ملل که آنها را «دوگانه و سیاسی» نامیده بود، گفته بود این سازمان به تحریمهای «مغایر حقوق اقتصادی و اجتماعی عامه مردم» بیتوجهی کردهاست.
در اردیبهشت ماه سال جاری ادریس جزایری، گزارشگر ویژه سازمان ملل و مسئول بررسی تأثیر منفی تحریمها در این نهاد، از اِعمال تحریمهای یکجانبه تازه آمریکا علیه ایران، و نیز کوبا و ونزوئلا شدیدا ابراز نگرانی کرده بود. او گفته بود «این اقدامها ممکن است به فجایع انسانی ساخته دست بشر با ابعادی بیسابقه بیانجامد».
ایالات متحده بارها موضوع تحریمهای اقلامی مانند دارو یا کمکهای انساندوستانه را رد کردهاست. این موضوع نه تنها در دولت ترامپ، که در گذشته از سوی دولت باراک اوباما و از سوی دیگر مقامها در اروپا نیز رد شده بود.