بودجهٔ نظامی ایران و اسرائیل: دو رقیب چقدر برای نیروهای مسلح هزینه می‌کنند؟

عکسی از رژه نظامی در تهران، آخر شهریور ۱۴۰۳

افزایش تنش‌ها در خاورمیانه هم‌زمان بوده با رشد چشمگیر بودجه‌های نظامی ایران و اسرائیل؛ ایران اما در این رقابت تسلیحاتی-نظامی از اسرائیل عقب است.

بررسی‌های گروه داده‌کاوی رادیوفردا نشان می‌دهد که در بودجهٔ سال ۱۴۰۳ ایران، بخش عمده‌ای از منابع مالی نیروهای مسلح نه‌فقط از ردیف‌های اصلی بودجه بلکه از محل سهمیهٔ نفت خام و منابع صندوق توسعه ملی تأمین می‌شود.

با این حال، اسرائیل که کمک‌های نظامی عظیمی از آمریکا دریافت می‌کند، همچنان از نظر میزان بودجهٔ نظامی برتری دارد.

در بودجهٔ سال جاری ایران، براساس نرخ تبدیل ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان، بودجهٔ نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ۲۵.۳ میلیارد دلار برآورد می‌شود که به نسبت سال گذشته ۲۱ درصد افزایش داشته است.

این رقم شامل بودجه‌های سرّیِ احتمالی به‌ویژه مرتبط با سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نمی‌شود.

از سوی دیگر، طبق آخرین برآورد وب‌سایت استاتیستا، بودجهٔ نظامی اسرائیل در سال ۲۰۲۴ حدود ۳۱ میلیارد دلار تخمین زده شده است. مؤسسه صلح استکهلم (سیپری) نیز هزینهٔ نظامی اسرائیل در سال گذشته را ۲۷.۵ میلیارد دلار اعلام کرده بود.

این در حالی است که بودجهٔ نظامی ایران در سال گذشته ۲۱ میلیارد دلار بوده است.

بررسی‌های رادیوفردا همچنین نشان می‌دهد که فاصلهٔ میان بودجه نیروهای مسلح در ایران و اسرائیل به کم‌ترین حد تا کنون رسیده است.

در قانون بودجه امسال (۱۴۰۳) در مجموع ۷۲۲ هزار میلیارد تومان در بخش‌های مختلف برای نیروهای مسلح در نظر گرفته شده که حدود ۴۷۰ هزار میلیارد تومان آن از منابع بودجه عمومی و ۲۵۳ هزار میلیارد تومان دیگر از سهمیه نفت خام و منابع صندوق توسعه ملی تأمین می‌شود.

در بودجه سال امسال نرخ تسعیر دلار (نرخ تبدیل دلار به ریال) ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان است. با این حساب، ارزش دلاری هزینه نیروهای مسلح در سال ۱۴۰۳ معادل ۲۵ میلیارد و ۳۴۱ میلیون دلار خواهد بود که به نسبت سال قبل بیش از ۲۰ درصد رشد داشته است.

مجموع بودجه نیروهای مسلح در ردیف‌ها و تبصره‌‌های قانون سال پیش (سال ۱۴۰۲) در مجموع ۵۲۶ هزار میلیارد تومان بود که با احتساب نرخ تسعیر فرضی بودجه (۲۵ هزار تومان) معادل ۲۱ میلیارد دلار بوده است.

این در حالی است که مؤسسه صلح استکهلم (سیپری) در گزارش سال گذشته خود، هزینه‌های نظامی ایران را ۱۰.۳ میلیارد دلار برآورد کرده بود.

اگر محاسبات را بر اساس میانگین قیمت خرید و فروش دلار در سامانه نیما محاسبه کنیم، ارزش بودجه امسال نیروهای مسلح ایران حدود ۱۷ میلیارد دلار و ارزش بودجه سال قبل معادل ۱۴ میلیارد دلار خواهد شد.

بیشتر در این باره:

آن‌چه از خسارات حملهٔ موشکی ایران به اسرائیل و پایگاه هوایی «نواتیم» می‌دانیم«دکترین اختاپوس» اسرائیل؛ آیا نتانیاهو به ایران حمله می‌کند؟گزارش میدانی؛ شادی یا بیم و هراس مردم ایران از آغاز جنگ با اسرائیل؟چرا چالشی که نصرالله به اسرائیل وعده داد، به مرگ او انجامید؟
پوشش زندهٔ اخبار مرتبط ادامه درگیری بین اسرائیل و حزب‌الله لبنان؛ جسد حسن نصرالله «به طور موقت دفن شد»