عباس عراقچی، معاون وزیر امور خارجه ایران،جمعه ۲۵ اسفند به گزارش خبرگزاری رویترز درباره پیشنهاد سه کشور اروپایی جهت اعمال تحریم های تازه علیه تهران برای حفظ توافق هسته ای، برجام، واکنش نشان داده است.
خبرگزاری رویتر روز جمعه گزارش داد که به سند محرمانه ای دست یافته است که نشان می دهد بریتانیا، فرانسه و آلمان برای متقاعد کردن آمریکا به حفظ توافق هسته‌ای با ایران، برجام، پیشنهاد کرده اند تا اتحادیه اروپا تحریم هایی علیه ایران به دلیل برنامه موشکی اش و همچنین نقش جمهوری اسلامی در سوریه اعمال کند.
به گزارش ایرنا، عباس عراقچی در واکنش به این گزارش رویترز گفته است: «چنانچه احیانا برخی کشورهای اروپایی به دنبال اقداماتی همچون اعمال تحریم های غیر هسته ای بر ایران جهت خوشایندی رئیس جمهوری آمریکا باشند، مرتکب اشتباه محاسبه بزرگی شده و نتایج مستقیم آن را بر برجام و ادامه حیات این توافق خواهند دید.»
معاون وزیر امور خارجه ایران اضافه کرده است:« بهتر است کشورهای اروپایی همانطور که تاکنون عمل کرده اند به دنبال پایبندی مستمر آمریکا به تعهدات خود در برجام بوده و آن کشور را به اجرای موثر برجام در تمامی بخش ها همراه با حسن نیت و در فضایی سازنده ترغیب نمایند، چرا که هیچ راه دیگری برای حفظ برجام جز پایبندی کامل آمریکا و دیگر طرف های برجام به همه تعهدات خود، متصور نیست.»
رویترز می گوید، طبق این سند محرمانه این سه کشور اروپایی پیشنهاد کرده اند که فهرستی از شرکت ها و افراد مرتبط با برنامه موشک های بالیستیک ایران یا مداخله این کشور در سوریه برای تحریم تهیه شود.
رویترز این ابتکار سه کشور اروپایی را تلاشی در راستای ترغیب دونالد ترامپ، رییس جمهوری آمریکا به حفظ توافق هسته ای با ایران ارزیابی کرده است.
ایران و شش قدرت جهانی در سال ۱۳۹۴ به توافقی برای پایان دادن به مناقشه هسته ای ایران دست یافتند. طبق این توافق ایران پذیرفت فعالیت های هسته ای خود را محدود کند و در مقابل تحریم های هسته ای علیه تهران رفع شود.
اما دونالد ترامپ که از پیش از به قدرت رسیدن نیز منتقد جدی برجام بود، ۲۲ دی ماه تهدید کرد در صورتی که اشکالات اساسی مورد نظرش در توافق هسته ای با ایران رفع نشوند، تعلیق تحریم های هسته ای در چارچوب این توافق را تمدید نخواهد کرد. مهلت اعلام شده توسط رییس جمهوری آمریکا ۱۲ ماه مه، ۲۲ اردیبهشت ۹۷، به پایان می‌رسد.
رئیس‌جمهوری آمریکا چهار شرط را برای ادامه همراهی آمریکا با برجام تعیین کرده که عبارت هستند از: «دسترسی فوری» بازرسان بین‌المللی به تمامی مکان‌ها و تاسیسات ایران، دائمی شدن محدودیت‌ها برای برنامه هسته‌ای ایران، تضمین به عدم نزدیک شدن به سلاح هسته‌ای، و محدودیت برنامه موشک‌های دوربرد ایران؛ زیرا به گفته آقای ترامپ، برنامه موشک‌های دوربرد و برنامه تسلیحات اتمی ایران «جدانشدنی هستند».
پیش از این گزارش هایی منتشر شده بود مبنی بر این که کشور های اروپایی در تلاشند تا به نوعی با لحاظ کردن نگرانی های آمریکا، رضایت دونالد ترامپ را برای حفظ برجام جلب کنند.
با این حال رویترز روز جمعه گفته است، آنچه در سند محرمانه تازه این سه کشور اروپایی آمده در مقایسه با سند مشابه ماه گذشته درباره مذاکره آلمان، فرانسه و بریتانیا با آمریکا، بسیار فراتر از انتظار است.
در همین زمینه، دیپلمات های به رویترز گفته اند که وزیران امور خارجه کشورهای عضو اتحادیه اروپا روز دوشنبه در نشست خود در بروکسل پیشنهاد این سه کشور اروپایی را مورد بررسی قرار خواهند داد.
رویترز می گوید، تحلیلگران معتقدند برجام که در زمان خود به عنوان موفقیتی برای کاهش خطر جنگی گسترده در خاورمیانه ارزیابی می‌شد، با خارج شدن واشینگتن از آن در آستانه فروپاشی قرار خواهد گرفت.
این در حالی است که محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران ،گفته است، اگر آمریکا از برجام خارج شود، چنین اقدامی «اشتباه دردناکی» برای این کشور خواهد بود.
با این حال مقام های وزارت امور خارجه آمریکا حاضر به اظهار نظر پیش از قطعی شدن این موضوع توسط کشورهای اروپایی نشده اند.
رویترز می گوید، سند پیشنهادی سه کشور اروپایی تحریم هایی را علیه، نهادها، افراد و شخصیت ها و از جمله «شبه‌نظامیان و فرماندهان» اعمال خواهد کرد.
طبق این گزارش کشورهای اروپایی از «اشاعه» قابلیت موشکی ایران در منطقه خاورمیانه ابراز نگرانی کرده و به همین دلیل تحریم هایی علیه افراد و نهاد مرتبط با برنامه موشک های بالیستیک پیشنهاد شده است. این تحریم‌ها شامل ممنوعیت سفر و مسدود کردن دارایی‌ها برای افراد حقیقی و همچنین منع معامله و تأمین مالی برای شرکت‌های خصوصی و عمومی است.
رویترز به نقل از دیپلمات ها گفته است، اروپایی ها از مذاکرات با ایران برای رفع نگرانی درباره برنامه موشکی این کشور نا امید شده اند، چرا که این مذاکرات پیشرفتی نداشت.
در این سند محرمانه آمده است که ایران طی این مدت در چارچوب توافق هسته ای، حاضر نشد تعهدی برای توقف فعالیت های « بی‌ثبات‌کننده موشکی اش» بپذیرد.
ژان‌ایو لودریان، وزیر امور خارجه فرانسه پیش از سفر به ایران در ۱۳ اسفندماه تاکید کرده بود که برنامه موشکی تهران «با بـرد چند هزار کیلومتر»، برخلاف قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل است و «اگر این مسئله حل‌وفصل نشود، ایران با خطر تحریم‌های جدید روبه‌رو خواهد شد».
مقام‌های جمهوری اسلامی همواره برنامه موشکی ایران را «دفاعی و بازدارنده» توصیف کرده و در عین حال گفت‌وگو بر سر آن را در هر شرایطی خط قرمز کشور اعلام کرده‌اند.