علی‌اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران از تکمیل کارخانه تولید روتور (چرخانه) برای استفاده در سانتریفیوژهای پیشرفته خبر داد. این کارخانه می‌تواند روتورهای مورد نیاز روزانه ۶۰ سانتریفیوژ را تولید کند.
این خبر پس از آن منتشر می‌شود که به‌دنبال خروج آمریکا از برجام، رهبر جمهوری اسلامی به سازمان انرژی اتمی دستور داد مقدمات دست‌یابی ایران به ۱۹۰ هزار سو غنی‌سازی اورانیوم را «فعلاً در چارچوب برجام» آماده کند.
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران روز چهارشنبه، ۲۷ تیر، گفت: «ما این کارخانه را به جای اینکه در هفت، هشت سال آینده بسازیم در حین مذاکره ساختیم، اما راه‌اندازی نکردیم البته حضرت آقا، کاملاً آگاهی دارند و آن زمان اطلاعات لازم را به ایشان می‌دادیم و اکنون که دستور دادند این کارخانه کاملاً به راه افتاد.»
صالحی این کارخانه را «بسیار پیشرفته» توصیف کرد و درباره ظرفیت آن گفت: «اگر بخواهیم سانتریفیوژهای آی‌آر ۶ را تولید انبوه کنیم ظرفیت اسمی و نهایی‌اش، تولید حدود ۶۰ سانتریفیوژ آی‌آر ۶ در روز است.»
وی در عین حال قدرت و ظرفیت غنی‌سازی با استفاده از سانتریفیوژهای آی‌آر ۶ را ۱۰ سو عنوان کرد و افزود با توجه به توان تولید روزانه ۶۰ دستگاه از این نوع سانتریفیوژ، میزان ظرفیت غنی‌سازی آن «روزانه ۶۰۰ سو، ماهانه ۱۸ هزار سو و در ۱۰ ماه، ۱۸۰ هزار سو یعنی تقریباً همان ۱۹۰ هزار سوی هدف‌گذاری شده است.»
بالاترین مقام سازمان انرژی اتمی ایران در عین حال گفت که جمهوری اسلامی «همه کار‌ها را طبق مقررات» انجام می‌دهد و «هیچ کاری را خلاف تعهدات پادمانی، پروتکل الحاقی و برجامی انجام نمی‌دهیم.»
صالحی همچنین آماده‌سازی‌های زودتر از موعد در سازمان انرژی اتمی را ناشی از تجربه مذاکره در سال‌های ۸۲ و ۸۳ خورشیدی با کشورهای اروپایی دانست و گفت به‌دلیل «پیش‌بینی بدعهدی‌ها و بدقولی‌ها»، آماده‌سازی زودتر از موعد مقرر و «آمادگی برگشت‌پذیری صنعت هسته‌ای» در دستور کار این سازمان قرار گرفته بود.
آقای صالحی ۱۶ خردادماه سال جاری گفته بود تاسیسات لازم برای ساخت سانتریفیوژهای پیشرفته در مرکز هسته‌ای نطنز٬ تا یک‌ماه دیگر آماده می‌شود.
افزایش میزان ذخیره اورانیوم ایران به حدود ۹۰۰ تا ۹۵۰ تن
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران در ادامه اظهاراتش گفت که بدنبال امضا توافقنامه برجام میان ایران و قدرت‌های جهانی، تهران موفق به «افزایش ۴۰۰ تنی» میزان ذخایر اورانیوم خود شد.
به گفته صالحی، «قبلاً ۵۵۰ تن مواد داشتیم که از خارج وارد کرده بودیم و با افزودن ۴۰۰ تن به آن، میزان ذخایر اورانیوم در کشورمان به حدود ۹۰۰ تا ۹۵۰ تن افزایش یافت.»
وی همچنین از کار بر روی اکتشاف و استخراج از سوی سازمان انرژی اتمی خبر داد تا ایران بتواند «اورانیم مورد نیاز سالانه را از امکانات داخلی» فراهم کند.
صالحی از دیگر اقدامات این سازمان به‌دنبال دستور آیت‌الله علی خامنه‌ای و رئیس جمهور ایران را «راه‌اندازی کارخانه یوسیاف اصفهان» اعلام کرد و گفت که «این کارخانه تبدیل، ۹ سال تعطیل بود {که} اصلاً ربطی به برجام ندارد.»
وی علت تعطیلی کارخانه یوسیاف اصفهان را «نبود مواد اولیه» عنوان کرد و گفت که افزایش ۴۰۰ تن ماده اولیه به ذخایر اورانیوم ایران پس از برجام، منجر به راه‌اندازی دوباره این کارخانه شد.
صالحی اضافه کرد: «مزیت راه‌اندازی این کارخانه این است که ذخایر یو اف ۶ خود را بالا می‌بریم، مزیتی که طرف مقابل می‌داند یعنی چه؛ بیش از این وارد موضوع نمی‌شوم.»
وی در عین حال از در دستور کار قرار دادن طراحی ساخت کارخانه یو‌اف ۴ از سوی سازمان انرژی اتمی خبر داد و افزود که طرح تولید «پیشران هسته‌ای شاید چیزی حدود ۱۵ سال طول بکشد.»
بر اساس توافق لوزان، که مقدمه برجام، توافق هسته‌ای سه سال پیش میان ایران و قدرت‌های جهانی بود، تأسیسات فردو باید صرفاً به مرکزی جهت فعالیت‌های علمی و تحقیقاتی محدود شده و هیچ فعالیت غنی‌سازی اورانیوم در آن انجام نشود.
با این حال کمتر از دو ماه پیش رسانه‌های اسرائیل «تصاویر تازه ماهواره‌ای از فردو» منتشر کردند تا نشان دهند که این سایت هسته‌ای در هفته‌های پیش از آن شاهد تحرکات تازه‌ای بوده و از جمله تغییراتی در بنای آن ایجاد شده است.
بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران گفته که در سازمان انرژی اتمی ایران «خود را برای هر شرایطی آماده کرده‌ایم و فقط منتظر دستور هستیم تا بر اساس آن اقدام کنیم».
این تکرار گفته علی‌اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی، است مبنی بر این که در صورت برهم خوردن توافق اتمی، جمهوری اسلامی می‌تواند غنی‌سازی ۲۰ درصدی در سایت فردو را در مدت چهار روز دوباره از سر بگیرد، ادعایی که دست‌کم یک کارشناس «گزافه‌گویی» خوانده است.