رئیسجمهوری ایران در تماس تلفنی با امانوئل مکرون، همتای فرانسویاش، نسبت به تداوم برجام هشدار داد و گفت که با گذشت زمان «بازگشت به نقطه اول برای دو طرف سختتر خواهد شد».
بر اساس گزارش خبرگزاریهای ایران، حسن روحانی روز سهشنبه هشتم مرداد در این مکالمه تلفنی بار دیگر اروپا را به عدم اجرای تعهدات خود در قبال توافق هستهای متهم ساخت و اظهار داشت: «متاسفانه اروپا در یک سال اخیر فرصتهای زیادی را برای ایفای تعهدات و همکاری با ایران از دست داده است».
به گفته وی، «عادیسازی روابط نفتی و بانکی ایران با دیگر کشورها گام اول از تعهدات مورد انتظار ایران» است که اروپا میتواند بردارد و در این راستا «اختصاص خط اعتباری از سوی اروپا میتواند به عنوان مقدمه حائز اهمیت باشد».
اشاره آقای روحانی به سازوکار قدرتهای اروپایی برای تجارت با ایران موسوم به اینستکس است که مقامات غربی میگویند اولین تراکنشهای آن به تازگی انجام شده است.
رئیسجمهوری ایران در ادامه گفته است: «همانگونه که بارها تاکید کردیم اقدامهای ایران در کاهش تعهدات برجامی تا این مرحله به گونهای است که در صورت تامین منافع اقتصادی ایران از سوی اروپا به سرعت قابل بازگشت به نقطه قبلی خواهد بود... [اما] هر چه زمان بگذرد و گامهای بعدی از سوی ایران به انجام برسد، بازگشت به نقطه اول برای دو طرف سختتر خواهد شد».
هشدار آقای روحانی در حالی است که عباس عراقچی، از اعضای تیم ایرانی در مذاکرات هستهای، نشست اخیر کمیسیون برجام با دیگر کشورهای عضو این توافق را سازنده دانسته بود.
ایالات متحده آمریکا ۱۸ اردیبهشت پارسال از توافق شش قدرت جهانی با ایران خارج شد و تحریمهای لغو شده در نتیجه برجام را بازگرداند. از آن زمان وضعیت اقتصادی ایران به شدت متزلزل شده و قیمت انواع ارزهای خارجی و کالاهای اساسی بالا رفته است.
صادرات نفت ایران نیز از دو و نیم میلیون بشکه در سال گذشته به ۱۰۰ هزار بشکه در روز در ماه ژوئیه سقوط کرده است.
ایران ۱۸ اردیبهشت امسال با تعیین مهلتی دو ماهه به اروپا هشدار داد که اگر منافع تهران از توافق هستهای تامین نشود، تعهدات خود را در برجام کاهش خواهد داد.
ایران در گام نخست ذخیره اورانیوم غنیشده خود را افزایش داد و در گام بعد نیز سطح غنیسازی اورانیوم را از آنچه تعهد داده بود، بالاتر برد، امری که با انتقاد اروپا مواجه شده است.
این چندمین تماس تلفنی روسایجمهوری ایران و فرانسه در هفتههای اخیر جهت کاهش تنشها در منطقه و نجات برجام بوده است. آخرین مکالمه این دو، روز پنجشنبه ۲۷ تیر بود که آقای روحانی پیشنهاد توقف چند ماهه کاهش تعهدات هستهای تهران را رد کرد.
چند روز پس از آن عباس عراقچی به عنوان نماینده ویژه رئیسجمهوری به فرانسه رفت و پیام مکتوب روحانی را تسلیم مکرون کرد.
رئیسجمهوری فرانسه پیش از این اعلام کرده بود که میخواهد با هدف جلوگیری از تشدید تنشها در خاورمیانه با دونالد ترامپ، حسن روحانی و ولادیمیر پوتین، رؤسایجمهوری آمریکا، ایران و روسیه، گفتوگو کند.