دو روز بعد از شورش گروه مزدور «واگنر» و فرمانده آن علیه نحوه اداره جنگ روسیه در اوکراین، ابراهیم رئیسی در تماس تلفنی با همتای روس خود «حمایت کامل» جمهوری اسلامی ایران را از رهبری این کشور اعلام کرد.
سرویس مطبوعاتی کرملین روز دوشنبه پنجم تیر اعلام کرد که رئیسجمهور اسلامی ایران در گفتوگو با ولادیمیر پوتین، «حمایت کامل» خود را از روسیه در قبال اتفاقات روز سوم تیر در این کشور اعلام کرد.
دفتر خبری کرملین همچنین افزود: «چشمانداز توسعه بیشتر همکاریهای دوجانبه سودمند با تأکید بر اجرای عملی موافقتنامههای موجود در زمینه تجارت، انرژی و حملونقل مورد بحث قرار گرفت و قرار شد تماسهای شخصی ادامه یابد».
براساس بیانیه کرملین، «تضمین ثبات در قفقاز جنوبی و حلوفصل معضلات سوریه» نیز در مکالمه تلفنی ابراهیم رئیسی و ولادیمیر پوتین مطرح شده است.
بیشتر در این باره: علی مطهری: بیش از این منافع مردم ایران را به روسیه گره نزنیممعاون سیاسی دفتر ابراهیم رئیسی نیز در خصوص این گفتوگوی تلفنی نوشت که ولادیمیر پوتین با ارائه توضیحاتی در باره «شورش نظامی اخیر» تأکید کرد که این واقعه «نتوانست حاکمیت ملی روسیه را به چالش بکشد».
آقای پوتین روز شنبه نیز در اوج بحران حرکت نیروهای گروه «واگنر» به سوی مسکو، با رؤسای جمهور شماری از کشورهای متحد مسکو تلفنی گفتوگو کرده بود.
روز شنبه در حالی که نگاه جامعه جهانی متوجه شورش یوگنی پریگوژین، فرمانده گروه مزدور «واگنر»، علیه فرماندهان ارشد نظامی مسکو بود، وزارت خارجه جمهوری اسلامی ابتدا در بیانیهای گفت که ایران از «حاکمیت قانون» در روسیه حمایت میکند.
ساعاتی بعد نیز حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه دولت رئیسی، در تماس تلفنی با همتای روس خود، به سرگئی لاوروف گفت که ایران اطمینان دارد «روسیه از بحران عبور خواهد کرد».
بیشتر در این باره: شورشیان واگنر به پایگاههای خود بازگشتند؛ وضعیت نامعلوم پریگوژینجمهوری اسلامی ایران پس از لشکرکشی روسیه به اوکراین در پنجم اسفند سال ۱۴۰۰، همواره با اقدامات عملی خود از روسیه حمایت کرده است.
با وجود تکذیبهای تهران در خصوص عدم انتقال تسلیحات به روسیه برای استفاده در جنگ اوکراین، گزارشهای متعدد نشان میدهد که ارتش روسیه از صدها فروند پهپاد تهاجمی ساخت ایران برای بمباران زیرساختها و غیرنظامیان اوکراین استفاده کرده است.
تأکید تهران بر «حمایت کامل» از ولادیمیر پوتین و کرملین پس از بحرانی که روز سوم تیر در ارتباط با گروه «واگنر» پشت سرگذاشت، در حالی است که بسیاری از دیپلماتهای ارشد و تحلیلگران در غرب ارزیابی میکنند که حاکمیت روسیه دچار شکاف شده و اقتدار ولادیمیر پوتین در این کشور را به شدت تضعیف کرده است.
الهه کولایی، یک نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی، روز چهارم تیر در گفتوگو با روزنامه «هممیهن» در تهران اظهار داشت که «قصه واگنرها هشدار به ایران است و باید مراقب بود».
به گفته خانم کولایی، ایران «به جای اتکا به شرق، باید در تلاش برای گسترش رابطه با غرب نیز باشد و به جای تبدیل شدن به کارت بازی روسیه، از تعارض منافع شرق و غرب، برای بهبود جایگاه خود در منطقه و جهان، استفاده کند.
غیر از این نماینده سابق نزدیک به اصلاحطلبان و استاد فعلی دانشگاههای تهران، افراد دیگری نیز در دو روز گذشته در تهران به حاکمیت جمهوری اسلامی نسبت به حمایت بیچونوچرای تهران در کنار ولادیمیر پوتین هشدار دادند.
علی بمان اقبالی، یک کارشناس ارشد منطقه اورآسیا، روز پنجم تیر به سایت «فرارو» گفت ایران بهتر میبود که دستکم سیاست «صبر و رصد» را در قبال تحولات روسیه و اوکراین در پیش بگیرد.
علی مطهری، نایب رئیس پیشین مجلس، نیز روز دوشنبه به «فرارو» گفت: «ماجرای واگنر هشداری به روسگراها در ایران است» و تهران باید بداند که گره زدن منافع خود با منافع کرملین بیش از این برایش خطا خواهد بود بلکه «باید به سیاست "نه شرقی نه غربی" بازگردد».
با وجود این توصیهها در تهران، اظهارات تحسینآمیز گذشته و موضع دولت رئیسی در روزهای اخیر ظاهرا حاکی از ادامه حمایت بیقیدوشرط جمهوری اسلامی ایران از کاخ کرملین و ولادیمیر پوتین است.