موافقت ترکمنستان با ارجاع اختلاف گازی با ایران به یک دادگاه بین‌المللی

(عکس از آرشیو)

بعد از نزدیک به یک سال مذاکره و عدم تفاهم ایران و ترکمنستان برای رسیدن به توافقی پیرامون اختلاف گازی میان دو کشور، نهایتا دولت ترکمنستان با ارجاع پرونده به دیوان دادرسی بین المللی موافق کرد.

سایت رسمی دولت ترکمنستان طی گزارشی اعلام کرد که قربانقلی بردی محمدف اف بعد از دیدار با رئیس شرکت دولتی «ترکمن گاز» طی روز دوشنبه، نهایتا دستور به ارجاع پرونده اختلاف گازی ایران به دیوان دادرسی بین المللی را صادر کرد، چرا که طی یک سال گذشته هیچ پیشرفتی در مذاکرات میان شرکت ملی گاز ایران و ترکمن گاز حاصل نشده است.

ترکمنستان ژانویه سال جاری میلادی صادرات گاز به ایران را بخاطر بدهی معوقه ۱.۸ میلیارد دلاری قطع کرد. ایران این میزان از بدهی را قبول ندارد و می گوید که زمستان سال ۲۰۰۷ و با اوج گرفتن فصل سرما و کمبود گاز، ترکمنستان قیمت گاز صادراتی به ایران را ۹ بار افزایش داد و به ۳۶ سنت به ازای هر متر مکعب رساند. با اینحال، آمارهای ترکیه و ایران نشان می دهد که رقم یاد شده حتی کمتر از قیمت گاز صادراتی ایران به ترکیه بوده است.

ایران سالانه ۹ میلیارد متر مکعب گاز از ترکمنستان وارد کرده و به همین میزان نیز صادرات گاز به ترکیه داشت.

مقامات نفتی جمهوری اسلامی می گویند که طی سالهای تحریم عملا پرداخت پول گاز وارداتی ترکمنستان ناممکن بود و این بدهی انباشته شد، اما بعد از تحریمها ایران پول گاز ترکمنستان را پرداخته است، اگرچه بدهی سالهای تحریم بخاطر اختلاف در میزان بدهی، کیفیت و نوع گاز ترکمنستان باقی ماند.

قبلا ایران شرکت ترکمن گاز را تهدید کرده بود که بخاطر قطع ناگهانی صادرات گاز به ایران، از این شرکت طلب خسارت و غرامت خواهد کرد.

حمیدرضا عراقی، مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران نیز سه شنبه ۱۴ آذرماه در گفت‌و‌گو با خبرگزاری وزارت نفت، شانا، گفت که ترکمنستان از ایران و همچنین شرکت ملی گاز از ترکمنستان مطالباتی دارد. «ما هر دو نسبت به هم ادعاهایی داریم که باید حل و فصل شوند، تصمیم ایران همواره بر این بوده که این موضوعات ابتدا از طریق مذاکره حل شوند و در صورتی که به نتیجه نرسیم مشکلات خود را به داوری بین المللی ببریم».

وی در ادامه گفت که زمانی که ترکمنستان صادرات گاز خود به ایران را قطع کرد موجب شد تا خساراتی به ما وارد شود که این خسارات را به طرف ترکمنستانی خود اعلام کرده ایم و از آنها خواستیم تا مشکل را با مذاکره حل کنیم، اما اگر ترکمنستان تصمیم گرفته تا این موضوع را از طریق داوری بین المللی حل کند ما نیز استقبال می‌کنیم.

طی سالهای گذشته ترکیه نیز علیه ایران پیرامون گران فروشی گاز شکایت کرد که بنا به حکم دیوان داوری بین المللی، ایران بایستی ۱.۹ میلیارد دلار پول اضافی ترکیه از بابت خرید گاز به قیمت گران را باز گرداند. دو کشور توافق کردند که بجای پول نقد، ایران گاز تحویل ترکیه دهد. همسایه غربی ایران از ژانویه سال جاری پولی برای دریافت گاز ایران پرداخت نمی کند تا حساب بدهی تسویه شود.