چند روز پس از اظهار نظری درباره «بیرغبتی» دانشجویان به فعالیت سیاسی در ایران، فرزین حلبچی، معاون دانشگاه علوم پزشکی تهران روز شنبه در آستانه ۱۶ آذرماه، روز دانشجو در ایران، گفت: «دانشجویان از ابراز عقیده آزادانه در کرسیهای آزاداندیشی هراس دارند.»
آقای حلبچی که با خبرگزاری ایسنا گفتوگو میکرد، از جمله مشکلات برگزاری کرسیهای آزاداندیشی در دانشگاهها را «ترس از ابراز عقاید آزادانه دانشجویان و عدم احساس امنیت بعد از بیان عقیده» نامید.
معاون دانشجویی و فرهنگی دانشگاه علوم پزشکی تهران در عین حال تاکید کرد که «مسؤلین دانشگاه هیچ گونه مشکلی از آزاد بودن ارائه دیدگاههای دانشجویان در کرسی آزاداندیشی ندارند و از دانشجویان حمایت خواهند کرد.»
در دیماه سال ۹۶ و همزمان با بالا گرفتن اعتراض سراسری در بیش از یکصد شهر ایران، دستگاههای اطلاعاتی و امنیتی بیش از یکصد تن از فعالان دانشجویی در دانشگاههای مختلف را بازداشت کردند.
به گفته برخی از نمایندگان مجلس به نقل از دستگاههای بازداشتکننده، بازداشت شماری از این دانشجویان «پیشگیرانه» بوده است.
تشکیل پرونده قضایی برای ۵۰ تن از دانشجویان بازداشت شده و در نهایت صدور احکام قضایی سنگین برای شماری از آنها در خرداد و تیرماه امسال، زمینه اعتراضهای بسیاری را فراهم آورد.
بیشتر در این باره: انتقاد شدید ۶۸ تشکل دانشجویی در ایران از احکام صادرشده علیه دانشجویانتا آنجا که در روزهایی در برخی از دانشگاههای تهران، شماری از اساتید دانشگاه در همراهی با دانشجویان معترض به این احکام قضایی صادرشده، کلاسها را تعطیل کرده و به اعتراضها پیوستند.
همان زمان وزیر علوم و دیگر مقامهای دولتی مرتبط با دانشگاه مورد انتقاد قرار گرفتند که از حق دانشجویان برای انجام فعالیتهای سیاسی آزادانه و برچیدن «جو امنیتی» حاکم بر فضای دانشگاهها، اقدام موثری انجام ندادهاند.
در مقابل کمتر از یک هفته پیش حسین سلیمی، رئیس دانشگاه علامه طباطبایی، گفت: «دانشجویان دیگر رغبتی برای فعالیتهای سیاسی ندارند.»
به گفته رئیس دانشگاه علامه طباطبایی، «در حال حاضر حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد برنامههای تشکلهای دانشجویی که در هیئت نظارت مجوز میگیرند، برگزار نمیشوند.»
رئیس دانشگاه علامه طباطبایی با بیان این که «نوع خاصی از فعالیتهای سیاسی در فضای اجتماعی دوران خود را طی کرده است» ادامه داد: «بیان موضوعات سیاسی به صورت احساسی و بحرانآمیز در عرصه های اجتماعی جوامع خواهان زیادی ندارد.»
آقای سلیمی «ورود جامعه به شرایط پس از انقلاب اطلاعات و ارتباطات» و همچنین «مشکلات اجتماعی و عمومی جامعه» را بر این موضوع تاثیرگذار دانست.
به گفته رئیس دانشگاه علامه طباطبایی، «نگرانی از آینده شغلی در شرایط فعلی دانشجویان را وادار میکند که به دنبال یادگیری مهارتهای بیشتر باشند و این موضوع در بیرغبتی دانشجویان برای حضور فعالیتهای سیاسی تاثیرگذار بوده است.»
در عین حال آقای سلیمی اذعان کرد: «ممکن است نگرانی از آزادی بیان نیز از دیگر عوامل تاثیر باشد.»
برگزاری مراسم روز دانشجو در ایران که پیش از این محل طرح انتقادهای سیاسی بود در سالهای اخیر بیشتر به شکل جشنهای غیرسیاسی همراه با مراسم سرگرمکننده، برگزار شده که با انتقادهایی همراه شده و حتی به دستمایه طنز و تمسخر بین کاربران شبکههای مجازی تبدیل شده است.
حسن روحانی در رقابتهای انتخاباتی سال ۹۲، وعده بازگرداندن دانشجویان محروم از تحصیل به دانشگاه و از بین بردن «فضای امنیتی» در دانشگاهها را مطرح کرده بود.
با این حال گروههای مختلف دانشجویی در سالهای اخیر بارها نسبت به «امنیتی ماندن» فضای دانشگاهها و «ستارهدار» ماندن دانشجویان اعتراض کردهاند.