نمایندگی دائم ایران در سازمانهای بینالمللی مستقر در وین درخواست ایالات متحده از شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای تشکیل جلسهای پیرامون فعالیتهای اخیر هستهای جمهوری اسلامی را «طنزی تلخ» نامید.
این نمایندگی شامگاه جمعه ۱۴ تیر با انتشار بیانیهای در شبکه اجتماعی توییتر تاکید کرد که «تصمیمات اخیر ایران در واکنش به شرایطیست که خود ایالات متحده با وضع تحریم علیه کسانی ایجاد کرده که میخواهند تعهداتشان را در رابطه با برجام عملی کنند».
بیانیه نمایندگی ایران اضافه میکند: «این در واقع طنز تلخیست که همان رژیمی که اساسا خودش برجام را با خروج غیرقانونی و یکجانبه از آن نقض کرده و به دیگران نیز فشار میآورد که چنین کنند، و با بهکارگیری همه ابزار زور و فشار مانع جامعه بینالمللی شده تا آن را اجرا کند، حال در رابطه با اجرای همان توافق ابراز نگرانی میکند.»
آمریکا روز جمعه در پی افزایش ذخایر اورانیوم غنیشده ایران نسبت به سقف تعیینشده در برجام، خواستار برگزاری نشست ویژه شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی شد.
متعاقب این امر آژانس نیز اعلام کرد که تا چند روز دیگر جلسهای اضطراری دراینباره تشکیل خواهد شد. ساعاتی بعد زمان برگزاری این جلسه روز چهارشنبه، ۱۹ تیرماه، ساعت ۲.۵ بعدازظهر به وقت محلی اعلام شد.
جلسه آژانس سه روز پس از آن برگزار میشود که ایران طبق وعده قبلی در روز یکشنبه، ۱۶ تیرماه، گام بعدی خود را در روند کاستن از تعهداتش برخواهد داشت.
ایران که با خروج آمریکا از توافق هستهای تحت تحریمهای شدیدی قرار گرفته است، تهدید کرده که تعهدات خود را نسبت به این توافق کاهش خواهد داد، مگر آن که امکان فروش نفت این کشور و مبادلات بانکی برای آن فراهم شود.
گام اول ایران در این راه افزایش ذخایر اورانیوم غنیشده از سطح سیصد کیلوگرم بوده. گام بعدی نیز چنانکه مقامات جمهوری اسلامی اعلام کردهاند، افزایش درصد غنیسازیست، امری که هشدار ایالات متحده را به دنبال داشته است. با این حال ایران با متهم ساختن دیگر طرفهای برجام به عدم اجرای تعهدات خود، عنوان کرده که نمیتواند این توافق را یکجانبه اجرا کند.
در بیانیه نمایندگی دائم ایران در سازمانهای بینالمللی نیز از ایالات متحده به عنوان «ناقض اولیه برجام» نام برده شده است. این بیانیه میگوید همین که ایالات متحده خواستار برگزاری جلسه شورای حکام شده، «نشاندهنده انزوای آن در جهت مقابله با چندجانبهگرایی و حاکمیت قانون در روابط بین المللی است».
ایران در نهایت تاکید کرده که تصمیمات اخیر این کشور در رابطه با کاهش تعهدات هستهای آن ارتباطی با وظایف شورای حکام آژانس ندارد، بلکه برجام خود سازوکارهایی را در این باره پیشبینی کرده است.
پیش از این بریتانیا، فرانسه، آلمان و اتحادیه اروپا از ایران خواستهاند که به همه تعهداتش در برجام پایبند باشد و گفتهاند که هیچگونه تهدید و ضربالاجلی را نمیپذیرند.
دولت دونالد ترامپ با رد توافق هستهای که در زمان ریاست جمهوری باراک اوباما حاصل آمد، به دنبال توافق دیگری با ایران است.