وزیر امور خارجه ایران از نامه سه قدرت اروپایی به دبیرکل سازمان ملل متحد که در آن خواستار ارائه گزارش کاملی از فعالیتهای موشکی جمهوری اسلامی شدهاند، انتقاد کرد و آنها را متهم ساخت که به دنبال دلجویی از دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، هستند.
محمدجواد ظریف روز چهارشنبه ۱۴ فروردین در صفحه توئیتر خود نوشت: «یک سال پس از خروج غیرقانونی ایالات متحده از توافق هستهای، اروپا نتوانسته قدرت و ارادهای سیاسی برای شکست دادن تروریسم اقتصادی ایالات متحده به خرج دهد. حتی نتوانسته یک شبکه مالی ساده برای کمکهای انساندوستانه به راه اندازد».
وی افزود: «اما در عوض این سه کشور اروپایی با فشار بر سازمان ملل در رابطه با تواناییهای دفاعی ما در صدد دلجویی از دونالد ترامپ هستند».
سه کشور بریتانیا، فرانسه و آلمان روز سهشنبه در نامهای به آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، خواستار گزارش کامل او درباره فعالیتهای اخیر موشکی ایران شدند.
این نامه عنوان میکند که اقدام ایران در پرتاب موشک ماهوارهبر و رونمایی از دو موشک بالستیک مغایر قطعنامه شورای امنیت بوده است.
قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد که پیرو توافق هستهای قدرتهای جهانی با ایران صادر شد، از جمهوری اسلامی میخواهد که از هرگونه فعالیت مرتبط با موشکهای بالستیک دارای قابلیت حمل کلاهک هستهای خودداری کند. تهران اما میگوید که برنامه موشکیاش دفاعی است و قصد تولید کلاهک هستهای ندارد.
محمدجواد ظریف همچنین روز چهارشنبه در مصاحبه با پایگاه اطلاعرسانی آیتالله علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، به اروپا هشدار داد که «مسئولیتهای خود» را در برجام بپذیرد.
وی اظهار داشت: «اروپاییها را ما همچنان برای اجرای تعهداتشان تحت فشار قرار میدهیم. یعنی اروپا باید بداند که نمیتواند فقط با چند اظهارنظر و یا چند طرح اجرا نشده از زیر بار مسئولیتهایش شانه خالی کند».
آمریکا اردیبهشت ماه پارسال از توافق شش قدرت هستهای با ایران خارج شد و تحریمهای گستردهای را علیه تهران به اجرا گذاشت که باعث افزایش شدید نرخ ارز و همچنین گران شدن قیمت کالاهای اساسی شد.
با این حال کشورهای اروپایی اعلام کردند مادامی که ایران به تعهداتش در چارچوب برجام پایبند باشد، آنها نیز به توافق احترام خواهند گذاشت و کانالی را برای ایجاد تجارت با ایران ایجاد میکنند.
در همین زمینه، سه کشور اروپایی آلمان، بریتانیا و فرانسه روز ۱۱ بهمن پارسال سازوکار ویژهای را برای تجارت با ایران تحت نام «اینستکس» به طور رسمی ثبت کردند، اقدامی که به منظور حمایت از شرکتهای اروپایی در برابر تحریمهای آمریکا انجام شده است. این سازوکار مالی اما هنوز اجرایی نشده است.
به گفته آقای ظریف، اروپاییها توان و آمادگی کافی برای مقابله با تحریمهای آمریکا نداشتهاند و از این رو تهران تمرکز دیپلماسی خود را بر روی کشورهای همسایه و کشورهایی گذاشته که «پس از خروج آمریکا از برجام به ایران نزدیک بودهاند»، از جمله روسیه، چین، ترکیه و عراق.
وزیر خارجه ایران در نهایت گفت: «وظیفه ما بهعنوان دستگاه دیپلماسی این است که کار اروپاییها را پیگیری کنیم، به آنها تذکر بدهیم، فشار بیاوریم که شما موظفید تعهداتتان را انجام بدهید؛ اما هیچگاه به آنها چشم امید نباید داشته باشیم».