یک روز پس از اجرایی شدن دوباره تحریمهای آمریکا، رئیس جمهور ایران و وزیر خارجهاش در اظهار نظرهایی جداگانه با انتقاد از «عدم صداقت» آمریکا، از عدم اعتماد به آمریکا برای مذاکره سخن گفتند.
به گزارش خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی، ایرنا، حسن روحانی، رئیس جمهور ایران گفته است که آمریکا «به هیچیک از تعهدات خود پایبند نیست».
آقای روحانی که در دیدار با وزیر امور خارجه کره شمالی در تهران سخن میگفت اضافه کرده است: «عملکرد دولت آمریکا در این سالها به گونهای بوده که امروز آمریکا به عنوان کشوری نامطمئن و غیرقابل اعتماد در جهان شناخته میشود که به هیچ یک از تعهدات خود پایبند نیست.»
در هفتههای گذشته، در پی چند اظهار نظر رئیس جمهور آمریکا در مورد باز بودن در مذاکره به روی ایران، مسئله مذاکره مجدد با ایالات متحده به سوال کلیدی خبرنگاران از مقامات دولت جمهوری اسلامی تبدیل شده است.
در پاسخ به این سوال، مقامات دولت حسن روحانی و خود او بارها تاکید کردهاند که آمریکا با کنار کشیدن از برجام نشان داده است که «غیر قابل اعتماد» است.
دونالد ترامپ که از زمان کارزار انتخاباتی خود در سال ۲۰۱۶ همواره به توافق اتمی موسوم به برجام انتقاد میکرد، در اردیبهشتماه گذشته رسما از توافق کنار کشید.
رئیس جمهور آمریکا سپس در روز دوشنبه گذشته فرمان بازگشت بخش نخست تحریمها علیه ایران را امضا کرد و این تحریمها از روز سهشنبه اجرایی شد.
انتظار میرود بخش بعدی تحریمها، یعنی موضوع فروش نفت، در آبانماه سال جاری اجرایی شود.
وزارت خرانهداری آمریکا گفته است بازگشت تحریمهای ایران را در دو مرحله اجرا میکند.
قرار است دور دوم تحریمها که عمدتاً صنعت نفت ایران را هدف میگیرد، در تاریخ ۱۳ آبان به اجرا گذاشته شود. مقامهای آمریکایی میگویند در تلاش هستند تا آن زمان، صادرات نفت ایران را به صفر نزدیک کنند.
اگر دولت آمریکا بتواند به این هدف نزدیک شود، همزمان دولت حسن روحانی در داخل کشور هم بیش از پیش تحت فشار قرار خواهد گرفت، فشاری که چند ماهی است در عرصه اقتصادی این دولت را در تنگنا گذاشته است.
آقای ترامپ بارها تاکید کرده است که ایران بهواسطه اقدامات «بیثباتکننده» خود در منطقه خاورمیانه از جمله فعالیت موشکی و کمک به گروههای شبهنظامی منطقه در واقع به روح برجام پایبند نبوده است.
جمهوری اسلامی در مقابل تاکید کرده است که از این توافق اتمی تخطی نکرده است، امری که مورد تایید آژانس بینالمللی انرژی اتمی هم قرار گرفته است.
مقامات جمهوری اسلامی در ادامه همواره چنین اظهار نظر کردهاند که دولت آمریکا را «قابل اعتماد» نمیدانند، نکتهای که محمدجواد ظریف، وزیر خارجه، نیز روز چهارشنبه بار دیگر گفته است.
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران، ایسنا، او گفت: «چه طور میتوان اعتماد کرد که اگر به فرض محال با آمریکا مذاکره تازهای هم انجام شد و به توافق جدیدی هم رسیدیم آمریکا به آن پایبند باشد؟»
وزیر خارجه ایران در ادامه تاکید کرد: «آمریکاییها هیچگاه صداقت نداشتهاند.»
پیشتر آقای ظریف در مصاحبهای که خبرگزاری ایرنا بامداد چهارشنبه منتشر کرد هم گفته بود که مذاکره احتمالی با دولت آمریکا «ملزوماتی دارد»، ولی «موضوع این است که چه میزان میشود با اطمینان این مذاکره را تا حصول نتیجه پیش برد».
وزیر خارجه ایران در ادامه اروپاییها را «متعهد» به برجام توصیف کرده، اما یک پرسش نیز مطرح کرده است: «باید ببینیم که آیا میخواهند برای آن هزینه بکنند یا نه؟»
او در مصاحبه ایرنا هم گفته بود که تلاش اروپاییها برای حفظ توافق اتمی «در حدی نیست که توقع داشتیم، اما معتقدیم در مسیر درست حرکت میکنند».