وزیر امور خارجه ایران روز دوشنبه ۱۰ تیر، گزارشها درباره عبور اورانیوم غنی شده ایران از مرز ۳۰۰ کیلوگرم را تائید کرد.
بر اساس توافق اتمی ایران و گروه پنج به علاوه یک در تیر ماه سال ۹۴ (برجام)، میزان ذخیره اورانیوم غنیشده در ایران نباید از سقف ۳۰۰ کیلوگرم بیشتر شود.
در همین حال، سخنگوی آژانسبین المللی انرژی اتمی نیز گفت که قرار است بازرسان این نهاد وابسته به سازمان ملل متحد، تازهترین گزارش خود در این مورد را به آژانس ارائه کنند.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، محمدجواد ظریف گفت: «آنگونه که من مطلع شدم ایران طبق برنامه از مرز ۳۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنی شده عبور کرده است».
وی همچنین گفت که ایران این اقدام را «از حقوق خود در داخل برجام» میداند.
بریتانیا، فرانسه، آلمان و اتحادیه اروپه از تهران خواستهاند به همه تعهداتش در برجام پایبند باشد و گفتهاند تهدید و ضربالاجل را نمیپذیرند.
ساعاتی پیش از آن، خبرگزاری فارس به نقل از یک «منبع آگاه» ناشناس خبر داده بود که میزان ذخیره اورانیوم غنی شده ایران از ۳۰۰ کیلوگرم عبور کرده است.
فارس به نقل از «یک منبع آگاه» که نام او ذکر نشده است، گفت که ذخایر اورانیوم غنی شده ۳.۶۷ درصد ایران از ۳۰۰ کیلوگرم عبور کرده است.
براساس این گزارش، بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز دوشنبه وزن تولید مواد غنی شده ایران را اندازهگیری کردند و ذخایر ایران از سقف ۳۰۰ کیلوگرم عبور کرده است.
عباس موسوی، سخنگوی وزارت خارجه ایران، هم در واکنش به این خبر گفت که جزئیات این مساله را سازمان انرژی اتمی بهتر میتواند توضیح دهد و او از این امر اطلاع ندارد.
یک روز پیش از انتشار این خبر مجید تختروانچی، نماینده ایران در سازمان ملل متحد، گفته بود: «عبور جمهوری اسلامی از سقف تعیین شده در برجام، نقض این توافق محسوب نمیشود و تهران در ۱۰ روز آینده مذاکرات مهمی با سه کشور اروپایی در این زمینه خواهد داشت».
او در برنامه «جی پی اس» شبکه تلویزیونی سیانان و در پاسخ به پرسشی درباره افزایش ذخایر اورانیوم ایران و نقض برجام، گفت که این توافق به ایران اجازه را میدهد که برخی از تعهدات خود را متوقف کند.
در این حال، خبرگزاری تسنیم نیز به نقل از منابع آگاه نوشت که با توجه به تامین نشدن شرایط ایران و ناکافی بودن بسیار زیاد اینستکس (ساز و کار ویژه مالی سه کشور اروپایی برای تجارت با ایران)، تهران به طور قطع، گام دوم را در زمان تعیین شده که به احتمال بسیار زیاد روز ۱۶ تیر است عملیاتی خواهد کرد.
پیش از این، جمهوری اسلامی حدود ۶۰ روز پیش و در نخستین سالگرد خروج آمریکا از برجام، اعلام کرده بود که دو تعهد مربوط به سقف اورانیوم غنی شده و آب سنگین را رعایت نخواهد کرد. دلیل این اقدام، بهرهمند نشدن ایران از منافع برجام در پی بازگشت تحریمهای آمریکا اعلام شد.
در مقابل، فرانسه، بریتانیا و آلمان درباره تهدید ایران به کاهش دوباره تعهدات برجامیاش، به تهران هشدار دیپلماتیک رسمی داده بودند.
یک منبع آگاه که نامش فاش نشده است، به تسنیم گفت که «به احتمال زیاد، ایران از مرحله اول که تولید ۳۰۰ کیلوگرم اورانیوم با غنای ۳.۶۷ درصد گذشته است اما این موضوع از سوی ایران اعلام رسمی نخواهد شد، بلکه باید انتظار داشت در نخستین گزارش آژانس انرژی بین المللی اتمی به عنوان مرجع نظارت بر برنامه هستهای ایران اعلام شود».
بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران، پیشتر گفته بود که اگر منافع ایران از برجام تامین نشود، جمهوری اسلامی تا روز ششم تیرماه از سقف ۳۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنیشده عبور خواهد کرد و بعد از آن این میزان را باز هم افزایش خواهد داد.
ایران روز ۱۸ اردیبهشت خروج خود را از «برخی» تعهداتش ذیل برجام، اعلام کرد. همزمان ایران به اروپا مهلتی ۶۰ روزه داد تا منافعش را از توافق اتمی در حوزههای اقتصادی و بانکی، تأمین کند. کشورهای اروپایی گفتهاند که اولتیماتوم ایران را نمیپذیرند و خواستار حفظ پایبندی تهران به برجام شدهاند.