رئیس کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران اعلام کرد که کارگران خواستار محاسبه «نرخ تورم سبد مصرفی خود و تعیین رقم دستمزد بر اساس آن» هستند و «توقع مزد بیشتر را ندارند». به گفته او، سبد هزینه ماهانه کارگران در سال گذشته٬ «دو میلیون و ۵۵۰ هزار تومان» بوده است.
به گزارش خبرگزاری ایسنا، غلامرضا عباسی گفت که قرار شده بود رقم «دو میلیون و ۵۵۰ هزار تومان» به عنوان سبد هزینه ماهانه کارگران، «مبنای تصمیم‌گیری‌های مزد در جلسات شورای عالی کار باشد ولی متاسفانه در تعیین مزد سال ۹۶ دیده نشد و امسال با تورم موجود قطعا این رقم فراتر خواهد رفت».
شورای عالی کار در اسفند سال گذشته، حداقل دستمزد ماهانه سال ۹۶ را ۹۳۰ هزار تومان تعیین کرد که اعتراض تشکل های کارگری را به همراه داشت.
به گفته آقای عباسی٬ نرخ تورمی که از سوی بانک مرکزی یا مرکز آمار ایران اعلام می‌شود، «در واقع، نرخ تورم۳۰۰ قلم کالایی است که به طور میانگین در نظر گرفته می‌شود، در حالی که کارگران و اقشار کم درآمد کشور دست کم با ۴۰ قلم کالا سر و کار دارند».
وی اضافه کرد که «خواسته جامعه کارگری این است که تورم همان ۴۰ قلم سبد مصرفی کارگران محاسبه شود و هر میزان که بود، بر اساس آن، درصد مزد کارگران را افزایش بدهند».
مرجع اصلی تعیین حداقل دستمزد ماهانه کارگران در ایران، ماده ۴۱ قانون کار است. در بند نخست این ماده، نرخ تورم و در بند دوم، سبد معیشت خانوار باید در تعیین حداقل دستمزد در نظر گرفته شوند. با این همه، فعالان و تشکل های کارگری می گویند که در سال های اخیر تعیین حداقل دستمزد تنها بر اساس بند نخست ماده ۴۱ از سوی دولت و شورای عالی کار انجام شده است.
در این میان، خبرگزاری ایلنا بر اساس آمارهای منتشر شده در بانک مرکزی، در گزارشی با عنوان «نتایج بررسی بودجه خانوار در مناطق شهری ایران - سال ۱۳۹۵»٬ از «کم‌مصرف‌تر» شدن خانواده‌های ایرانی خبر داده است.
به نوشته ایلنا، در فهرست ضمیمه شده به گزارش بودجه خانوار بانک مرکزی٬ «حتی برای محض نمونه، یک قلم کالا را نمی‌توان سراغ گرفت که مقدار مصرف آن افزایش چشمگیری داشته باشد».
این خبرگزاری اضافه کرد: «برنج مصرفی خانوارهای شهری از ۱۷۴ کیلو گرم در سال ۸۶ به ۱۰۶ کیلو گرم کاهش یافته و مصرف نان که حکم قوت غالب را دارد از ۴۵۸ کیلو گرم به ۳۱۱ کیلوگرم رسیده است».
در این گزارش آمده که میزان مصرف گوشت پرندگان نیز از ۹۶ کیلوگرم به ۸۶ کیلوگرم رسیده و مقدار مصرف شیر، ماست و پنیر در مقام لبنیات به ترتیب از ۲۰۶ کیلوگرم، ۸۶ کیلو گرم و ۲۶ کیلو گرم به ۱۲۰ کیلوگرم، ۸۰ کیلوگرم و ۲۳ کیلوگرم تنزل پیدا کرده است.
ایلنا همچنین نوشت که حتی میزان مصرف «چای و قند که خیلی وقت است پیشِ‌پا افتاده‌ترین کالای مصرفی قلمداد می‌شوند» نیز «به ترتیب از ۶ کیلوگرم و ۲۹ کیلوگرم به ۳ کیلوگرم و ۱۶ کیلوگرم کاسته شده است».
فریبرز رئیس دانا٬ اقتصاددان در این زمینه به ایلنا گفت که «شکم مردم خالی‌تر شده است. در تمامی این سال‌ها، افزایش درآمد اکثریت خانوار‌ها...هرگز به اندازه هزینه‌ها نبوده؛ برای همین این گروه اکثریتی تلاش کرده‌اند تا برای ادامه زندگی، همزمان از کمیت و کیفیت اساسی‌ترین نیاز خود بزنند».