گزارش میدانی؛ شادی یا بیم و هراس مردم ایران از آغاز جنگ با اسرائیل؟

با انجام حملۀ موشکی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در شامگاه ۱۰ مهر به اسرائیل، حالا بخش گسترده‌ای از جامعۀ ایران نگران وقوع جنگ است.

پیش‌تر، نخست‌وزیر اسرائیل گفته بود که دشمنی با مردم ایران ندارد و هدفش رژیم جمهوری اسلامی است. با این حال پس از حمله موشکی به اسرائیل، این کشور اعلام کرد که به آن پاسخ خواهد داد و سپاه هم هشدار داده اقدام بعدی ایران سنگین‌تر خواهد بود.

آنچه می‌خوانید، گزارشی است از حال‌وهوای شهروندانی در گوشه‌وکنار ایران که شامگاه دهم مهر را اغلب به بیم و هراس و برخی هم به شادی گذراندند. برای حفظ امنیت شهروندانی که در این باره با رادیوفردا صحبت کرده‌اند، اسامی آنان به‌صورت مستعار آمده است.

جشن و شادی، ترس و اضطراب

سه‌شنبه‌شب، آسمان شهرهای مختلف شاهد پرواز نورهایی بود که بلافاصله مشخص شد موشک‌های سپاه است که به‌سوی اسرائیل در حرکت است. بهروز که در شمال تهران زندگی می‌کند، به رادیوفردا می‌گوید هنگام حمله خانه‌اش دچار لرزش‌های زیادی شد و تصور کرده به تهران حمله شده است.

بعد از این حمله، گروه‌هایی از طرفداران جمهوری اسلامی در شهرهای مختلف در برخی میادین تجمع کردند و با سر دادن شعارهایی مثل «حیدری‌ام، عاشق سیدعلی‌ام» شادی کردند.

عباس در تهران یکی از آن‌ها است که به مقابل دانشگاه تهران رفته بود و به رادیوفردا می‌گوید که این حمله «نشانه‌ای از قدرت و اقتدار ایران بود و انتقام حق ایران بود که با تأخیر انجام شد و اگر زودتر حمله انجام می‌شد، اسرائیل جرئت کشتن سید نصرالله و نیلفروشان را پیدا نمی‌کرد».

مجید هم پرستار یک بیمارستان در شهرستان ابهر است که می‌گوید با شروع حملات ایران به‌سوی اسرائیل او و برخی همکارانش در بیمارستان شیرینی توزیع کردند.

اما نغمه که در تهران زندگی می‌کند، به رادیوفردا می‌گوید: «ماه‌ها است در شرایط بیم و استرس زندگی می‌کنیم. اما تصور می‌کنم سه‌شنبه‌شب بدتر از همه بود، چرا که اسرائیل تهدید جدی کرده که حمله خواهد کرد. حالا چشم به آسمان تهران داریم که چه موقع حمله خواهد کرد. روزهای پراضطراب تازه شروع شده است.»

غزل این حمله را انتقامی می‌داند که حق ایران بود. او به رادیوفردا می‌گوید: «اسرائیل با این حمله عقب خواهد نشست و دیگر جرئت تعرض نخواهد داشت.»

فردای حمله، وب‌سایت آمریکایی آکسیوس به‌نقل از مقامات اسرائیلی گزارش داد که اسرائیل در روزهای آینده «پاسخی قابل‌توجه» به حمله موشکی ایران خواهد داد و برخی تحلیلگران هم می‌گویند اقدام متقابل اسرائیل به مراتب گسترده‌تر خواهد بود.

آقای نعیم، ساکن کرج، به رادیوفردا می‌گوید: «به نظر می‌رسد هر دو طرف حملاتی به یکدیگر داشته‌اند و بعد از این رجزخوانی‌ها در شبکه‌های اجتماعی ادامه خواهد داشت و یا به‌صورت ترور اقدام ایران جواب داده خواهد شد. بعید است جنگی روی دهد، هرچند هیچ‌چیز قابل پیش‌بینی نیست.»

چند سالی است که با وقوع هر حادثه‌ای مردم در پمپ‌بنزین‌های ایران صف می‌بندند. خانم پرستو که نام مستعار یک خبرنگار در تهران است، به رادیوفردا می‌گوید که صف‌های طولانی در مقابل پمپ‌بنزین‌ها بسته شد و غیر از آن تعدادی از مردم نیز به سمت داروخانه‌ها رفتند تا برخی اقلام را بخرند و تعدادی نیز به سمت فروشگاه‌ها تا مواد غذایی مازاد خریداری کنند. زمزمهٔ جنگ برای مردم این‌بار جدی‌تر به نظر می‌رسد.

پمپ‌بنزینی در تهران، پس از حمله موشکی به اسرائیل

تعدادی از کسانی که با رادیوفردا گفت‌وگو کردند، گفته‌اند که تمام شب نتوانسته‌اند بخوابند و هر لحظه منتظر حمله و پاسخ اسرائیل بوده‌اند.

بازار هم به‌سرعت به این حملات واکنش نشان داد و قیمت دلار در اولین ساعات روز چهارشنبه و پیش از آن‌که صرافی‌ها به‌طور رسمی کار خود را شروع کنند، دوباره اوج گرفت.

جنگ مستقیم، ترس تازهٔ مردم

برخی مردم معتقدند که این حمله نیز از قبل اطلاع داده شده بود و تنها یک مانور برای جلب رضایت تندروهای حکومت و طرفداران آنان در ایران و منطقه بوده است.

آقای بهراد می‌گوید که این‌بار هم یک بازی از پیش تعیین‌شده بوده که هر دو طرف از آن مطلع بوده‌اند. هرچند همسر او چنین اعتقادی ندارد و تمام نگرانی‌اش حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران است که می‌گوید فاجعه‌آفرین خواهد بود.

این نگرانی را خانم مریم در اصفهان نیز دارد. او معتقد است اگر جنگ آن‌طور که آرزوی بخش تندرو ایران است محقق شود، مردم معمولی باید بیشترین بهای آن را بدهند، چنان‌که اکنون مسئولان و فرزندان‌شان به‌راحتی زندگی می‌کنند و مردم در هراس هستند.

مریم همچنین می‌گوید شاهد موشک‌هایی بوده که به‌سوی اسرائیل در حرکت بوده‌اند و دچار تنش عصبی شده است.

حملۀ موشکی سپاه در مقایسه با حملۀ موشکی و پهپادی فروردین امسال، از نظر حجم، سنگین‌تر بوده، اما عده‌ای معتقدند که قرار نیست اتفاقی بیش از این رخ دهد.

«زندگی مختل شد»

بعد از حملهٔ سه‌شنبه شب، نتانیاهو اعلام کرد که ایران تاوان پس خواهد داد. به همین دلیل، رسانه‌ها در ایران به خبرنگاران خود اعلام کردند به‌دلیل آن‌که احتمال پاسخ اسرائیل وجود دارد، باید آمادهٔ تغییر صفحات اول و ارسال اخبار بود.

این موضوع اگرچه به مردم اعلام نشده، اما آن‌ها در انتظار پاسخ اسرائیل هستند و برخی شهروندان نگران و مضطرب‌اند.

هانیه که برای مأموریت کاری به یکی از شهرهای جنوب کشور سفر کرده، به رادیوفردا می‌گوید با توجه به تهدید اسرائیل، جرئت سوار شدن به هواپیما ندارد و می‌خواهد زمینی به تهران برگردد؛ البته با ترس و اضطراب بیشتر.

علی واعظ: اقدام متقابل اسرائیل به مراتب گسترده‌تر خواهد بود

رضا شهروند دیگری است که بخشی از زندگی‌اش در تهران است و بخشی در آلمان. او برای روز پنج‌شنبه قرار کاری داشته که از چند ماه قبل تعیین شده، اما با اتفاقات جدید می‌گوید یک قرارداد بزرگ را از دست داده چرا که پروازها دچار اختلال شده است.

نرگس برای یک هفته استراحت به ترکیه سفر کرده بود و قرار بود بامداد پنج‌شنبه به تهران بازگردد، اما پروازش تا صبح پنج‌شنبه معلق شده، اما هنوز قطعی نشده است.

او به رادیوفردا می‌گوید: «حالا گذشته از اضطراب وضعیت ایران و بلایی که قرار است به سرمان بیاید، باید در استانبول سرگردان باشیم.»

این اختلالات پروازی طی یک سال گذشته چندین بار رخ داده، به‌گونه‌ای که بخشی از مسافران که مقصدشان خارج از کشور بوده، مجبور شده‌اند مسیرهای جایگزین انتخاب کنند.

آقای علیرضا جزو دسته‌ای است که خطر جنگ را خیلی جدی می‌داند و به رادیوفردا می‌گوید: «به نظر می‌رسد این‌بار جنگ جدی در راه است. قصد دارم خانه و زمینم را زودتر بفروشم و به سریع‌ترین شکل ممکن به اولین مقصد خارجی مهاجرت کنم.»

خانم فرشته از اهالی اهواز است و از شادی گروه‌هایی از جامعه بابت این حمله متعجب است. او که در سال‌های جنگ ایران و عراق، خانه و شماری از اعضای خانواده‌اش را از دست داده است، به رادیوفردا می‌گوید: «آن‌ها هیچ درک و فهمی از جنگ و اتفاقات آن ندارند. قرار است یک‌بار دیگر آواره شویم.»

خانم فرشته با توجه به تجربهٔ خود از جنگ، در حال برنامه‌ریزی است تا با کمک مشاوران مختلف ازجمله روان‌شناسان کودک، جلسات آنلاینی را ترتیب دهد برای آموزش چگونگی محافظت از کودکان در مقابل اخبار جنگ.

او به رادیوفردا می‌گوید: «احتمالاً از امروز وارد جنگ سایبری خواهیم شد و خانواده‌ها به‌صورت مرتب می‌خواهند در این مورد صحبت کنند، در این میان کودکان بیشترین آسیب را خواهند دید و به‌شدت دچار ناامنی می‌شوند.»

پویان و گرشاسب و مهراد که هر سه از اهالی شیراز هستند و سال گذشته فارغ‌التحصیل شده‌اند، شروع جنگ برای آن‌ها هیجان‌انگیز است، چرا که امید دارند این پایان جمهوری اسلامی باشد.

در مقابل آن‌ها، محمدمهدی و سبحان فکر می‌کنند این رفتار نشان از شجاعت ایران داشت و اسرائیل پاسخی به این حملات نخواهد داد و جنگی هم شروع نخواهد شد. آن‌ها فقط ۲۲ سال دارند.

پوشش زندۀ اخبار مرتبط ارتش اسرائیل از آماده‌شدن برای حملۀ «بزرگ و قابل‌توجه» به ایران خبر داد