چرا اسرائیل در پی ایجاد «منطقه حائل» در امتداد مرزهای غزه است؟

مرز اسرائیل با نوار غزه

ماجرای کشته شدن ۲۱ سرباز اسرائیلی در غزه طی روز دوشنبه ۲ بهمن، پرده از طرح جنجال‌برانگیز ارتش اسرائیل برای ایجاد «منطقه حائل» در امتداد مرزهای نوار غزه با اسرائیل برداشت.

این سربازان در آن روز، در حمله اعضای گروه افراطی حماس، گروهی که در فهرست تروریستی آمریکا و اروپا قرار دارد، جان خود را از دست دادند.

سربازان جان‌باخته، هنگام حمله اعضای گروه حماس، در حال کارگذاری بمب در دو ساختمان در نزدیکی شهر خان یونس در جنوب غزه بودند تا طرح «پاکسازی» منطقه برای ایجاد یک «نوار حائل» را پیش ببرند.

پیش از این، برخی از مسئولان اسرائیلی به‌طور پراکنده، دربارهٔ طرح «منطقه حائل» سخن گفته بودند، اما آن‌گونه که روزنامه آمریکایی واشینگتن پست نوشته است، اظهارات روز سه‌شنبه سوم بهمن مقام‌های ارتش اسرائیل، نخستین تأکید علنی این طرح «در حال اجرا» است.

سرهنگ جاناتان کانریکس، از سخنگویان ارتش اسرائیل، پیش از این گفته بود که ایجاد منطقه حائل «یکی از اقداماتی است که پس از حملات هفتم اکتبر [۱۵ مهر] در حال اجرا است».

روز پانزدهم مهر، اعضای گروه حماس در اقدامی غافل‌گیرانه با عبور از حصار پیرامون نوار غزه، شهرها و شهرک‌های اسرائیلی را هدف حمله قرار دادند. در آن رویداد حدود ۱۲۰۰ نفر که اکثرشان غیرنظامی بودند کشته و حدود ۲۵۰ نفر به گروگان گرفته شدند.

به گزارش روزنامه بریتانیایی فایننشال تایمز، با وجود هشدارهای آمریکا علیه هرگونه طرح برای کاستن بلندمدت از مساحت باریکه غزه، ارتش اسرائیل به دنبال ایجاد منطقه‌ای حائل در داخل نوار غزه است و در همین راستا اقدام به انهدام ساختمان‌های نزدیک به اسرائیل، می‌کند.

اظهار نظرهای اسرائیلی

ارتش اسرائیل روز دوم بهمن خبر داد یکی از تیم‌های انهدام ساختمان‌های این «منطقه حائل» روز دوم بهمن در تانک خود هدف گلوله آرپی‌جی قرار گرفته و ۲۱ نفر از آنها که از نیروهای ذخیره ارتش بودند کشته شده‌اند.

بنا بر اعلام ارتش اسرائیل، این سربازان در نزدیکی شهر خان یونس، در تانکی که در مقابل یک ساختمان بمب‌گذاری‌شده پارک شده بود هدف این حمله قرار گرفته‌اند.

بیشتر در این باره: پس از صد روز جنگ در غزه، از این منطقه چه باقی مانده است؟

دانیل هاگاری، سخنگوی ارشد ارتش اسرائیل، در نطقی تلویزیونی گفت که این سربازان در نواری ۶۰۰ متری در امتداد مرز غزه با اسرائیل ساختمان‌ها را منهدم می‌کردند و هدف از این اقدام «فراهم کردن شرایط برای بازگشت ساکنان جنوب غزه به خانه‌های‌شان است».

پیش از پانزدهم مهر، نیروهای مرزبانی اسرائیل، منطقه‌ای حائل به پهنای تقریبی ۳۰۰ متر در گرداگرد حصار حدوداً ۴۲ هزار متری نوار غزه ایجاد کرده بودند. البته فلسطینی‌ها امکان کشاورزی در این منطقه را داشتند.

یک منبع آگاه در این باره به روزنامه «فایننشال تایمز» گفته است که هدف از این کار، ایجاد منطقه‌ای پاکسازی‌شده از افراد حماس و زیرساخت‌های پرتاب راکت و خمپاره است «که در آن نیروهای اسرائیلی آزادی عمل داشته باشند».

بنا بر این گزارش، مسئولان اسرائیلی می‌گویند که «تأخیر در ایجاد چنین منطقه‌ای به حماس این امکان را داد تا حصار نوار غزه را در روز ۱۵ مهر بشکند».

در ماه‌های پیش از حمله پانزدهم مهر، یگان‌های مرزبانی اسرائیل، مشاهده افرادی را گزارش کردند که نقشه به‌دست، به حصار نوار غزه نزدیک می‌شدند، به گونه‌ای که به نظر می‌رسید در حال بررسی نقاط ضعف حصار بودند.

شبکه خبری الحره به نقل از «واحد سخنگویان ارتش اسرائیل» گزارش داد که ایجاد منطقه حائل «بخشی از اقدامات حتمی و لازم برای اجرای طرح دفاعی است که بتواند امنیت بهتری برای جنوب اسرائیل فراهم کند». این واحد از ارائه جزئیات بیشتر دربارهٔ این‌که این اقدام «موقت یا دائمی» است، خودداری کرد.

ارتش اسرائیل تاکنون همچنین از ارائه جزئیات بیشتر دربارهٔ منطقه حائلی که قصد ایجاد آن را دارد، از جمله طول و عرض آن، خودداری کرده است، اما سرهنگ کانریکس، سخنگوی بین‌المللی ارتش اسرائیل، در گفت‌وگو با روزنامه واشینگتن پست عرض آن را حدوداً ۸۰۰ متر برآورد کرده است.

سرهنگ کانریکاس همچنین گفت که پیش‌بینی می‌کند، تا زمان حضور گروه‌های مسلح در نوار غزه «منطقه حائل برقرار بماند».

بنا بر گزارش شبکه ۱۲ تلویزیون اسرائیل، در منطقه حائل مد نظر در مجموع حدود ۲۸۵۰ ساختمان وجود دارد که ارتش اسرائیل تاکنون حدود ۱۱۰۰ ساختمان را منهدم کرده است.

روز ۲۶ مهر، ایلی کوهن، وزیر خارجه اسرائیل به رادیو ارتش اسرائیل گفته بود: «در پایان این جنگ، نه تنها حماس در نوار غزه نخواهد ماند، بلکه مساحت غزه نیز کاهش خواهد یافت».

چند روز پس از آن آوی دیختر، وزیر کشاورزی اسرائیل که پیشتر رئیس سازمان اطلاعات این کشور بود گفت که «هدف از این طرح ایجاد منطقه‌ای است که هیچ فلسطینی اجازه ورود به آن را نداشته باشد».

واکنش‌های ایالات متحده

ایالات متحده آمریکا به صراحت با طرح ایجاد منطقه حائل مخالفت کرده و می‌گوید نباید تغییر دائمی در سرزمین‌های فلسطینی به وجود آید.

به گزارش خبرگزاری فرانسه، روز سه‌شنبه ۳ بهمن، آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، در جریان سفر به نیجریه و درپاسخ به پرسشی دربارهٔ گزارش‌های منتشرشده دربارهٔ قصد اسرائیل برای ایجاد منطقه حائل در نوار غزه، به صراحت این موضع واشینگتن را بیان کرد.

بیشتر در این باره: حملۀ حماس به اسرائیل؛ غافلگیری حتی در دوران هوش مصنوعی

آقای بلینکن افزود: «اگر نیاز به اتخاذ تدابیری برای یک مرحله انتقالی با هدف پایان جنگ باشد، این مسئله ممکن است، اما هنگامی که مسئله مربوط به وضعیت دائم غزه باشد، به روشنی گفتیم که با هرگونه دست‌یازی به مساحت باریکه مخالفیم».

به گزارش خبرگزاری رویترز، ماه دسامبر گذشته، متیو میلر، سخنگوی وزارت خراجه آمریکا نیز گفته بود: «ایجاد هرگونه منطقه حائل پیشنهادی در نوار غزه، نقض قوانین است و با آن مخالفیم».

یک مقام مسئول آمریکایی که خواسته نامش فاش نشود به واشینگتن‌پست گفت که اسرائیل در پیامی به ایالات متحده از «موقت» بودن این منطقه حائل خبر داده است.

اما ارتش اسرائیل از پاسخ به سؤال روزنامه واشینگن پست دربارهٔ دائمی یا موقت بودن طرح منطقه حائل در نوار غزه، امتناع کرد.