معاون سیاسی وزیر خارجه ایران می‌گوید کشورهای اروپایی باقی‌مانده در برجام، برای «جبران» خروج آمریکا از این توافقنامه، در حال «برنامه‌ریزی» هستند.
به گفته عباس عراقچی، «اعضای برجام در تلاشند راه حل‌های عملیاتی طراحی کنند تا تحریم‌های یکجانبه آمریکا نتواند اجرای موفق برجام را تحت تاثیر قرار دهد.»
وی به جزئیات بیشتری اشاره نکرده، اما افزوده که ایران با «همکاری» اتحادیه اروپا، روسیه و چین و دیگر کشورهایی که «شرکای تجاری» تهران محسوب می‌شوند، در حال طراحی «راه حل‌هایی برای باز نگه داشتن مسیرهای همکاری هستند.»
معاون سیاسی وزیر خارجه ایران چند روز پیش از این نیز گفته بود در جریان مذاکرات ایران و اروپا، «ایده‌های جدید» برای راه‌اندازی سامانه مالی تعاملات تجاری میان دو طرف مطرح شده است.
وی اگرچه در گفت‌و‌گو با خبرگزاری کیودو ژاپن به جزئیات این «ایده‌ها و راه‌کارهای تازه» اشاره‌ای نکرد، اما گفت که این ایده‌ها «در ارتباط با مدیریت بر این سامانه و ثبت آن در اروپا» مطرح شده است.
اتحادیه اروپا از طرح خود برای راه‌اندازی یک سازوکار ویژه به منظور انجام معاملات غیردلاری شرکت‌های این قاره با ایران خبر داده، اما این طرح که قرار بود از روز ۱۳ آبان اجرایی شود هنوز در پیچ و خم پیدا کردن کشور میزبان این سازوکار گرفتار است.
مقام‌های جمهوری اسلامی از جمله عراقچی، تهدید مستقیم شرکت‌های اروپایی از سوی برایان هوک، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران را عامل اصلی نپذیرفتن میزبانی این سازوکار ویژه مالی از سوی کشورهای اروپایی می‌دانند.
به گفته عراقچی، «تهران هنوز از برخی مزایای برجام بهره می‌برد، اما اگر زمان لازم فرابرسد و از این توافق بهره‌مند نشود، یک روز هم در آن باقی نخواهد ماند.»
این در حالی است که خود وی پیش‌تر میزان بهره‌مندی تهران از مزایای توافق هسته‌ای «برجام» را به دلیل بازگشت تحریم‌های آمریکا، «نزدیک به صفر» اعلام کرده بود.
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران نیز اتحادیه اروپا هشدار داده که صبر تهران در مورد وعده‌های این اتحادیه به ادامه معاملات نفتی با وجود تحریم‌های آمریکا رو به اتمام است.
علی اکبر صالحی گفته اگر ایران از منافع اقتصادی برجام بهره‌مند نشود ممکن است غنی‌سازی اورانیوم با خلوص ۲۰ درصدی را از سر بگیرد.
ایالات متحده آمریکا روز ۱۸ اردیبهشت امسال از توافق هسته‌ای شش قدرت جهانی با ایران خارج شد و در دو نوبت مردادماه و آبان تحریم‌های لغو شده در نتیجه برجام را بازگرداند.
این تحریم‌ها اثرات شدیدی روی اقتصاد ایران گذاشته و میزان فروش نفت کشور را تا یک میلیون بشکه کاهش داده است.
باوجود خروج آمریکا از برجام، روسیه، چین و اتحادیه اروپا گفته‌اند مادامی که تهران تعهداتش را انجام دهد،آنها همچنان به برجام پایبندند. اما هنوز وعده‌های آنها در بهره‌مندی ایران از ماندن در این توافقنامه عملیاتی نشده است.