رهبر جمهوری اسلامی از مقامهای ایران خواست که به هیچ وجه «ملاحظهٔ خواستههای آمریکا و اسرائیل را نکنند».
علی خامنهای روز چهارشنبه ۱۹ دیماه در حضور برخی از از طرفداران جمهوری اسلامی، بدون اشاره به جزئیات نظرات سیاستمداران آمریکایی در مورد ایران را «توقع بیجا» خواند و گفت اگر مسئولان بخواهند منافع آمریکا را در نظر بگیرند، «مردم سالاری و جمهوریت کشور را تهدید کردهاند».
این اظهارات در حالی است که در چند سال گذشته بسیاری از شخصیتها و فعالان سیاسی در مورد از دست رفتن «مردمسالاری» و «جمهوریت» در جمهوری اسلامی هشدار دادهاند و رهبر جمهوری اسلامی را مسئول آن دانستهاند.
در همین حال سیاستهای مقابلهجویانهٔ جمهوری اسلامی با کشورهای قدرتمند جهان به خصوص آمریکا که از سوی علی خامنهای ابلاغ میشود، نیز بارها مورد انتقاد شدید مخالفان قرار گرفته و آن را عامل اصلی تحریمها علیه ایران دانستهاند.
بیشتر در این باره: ریچارد هاس: با پشتوانۀ معتبرِ زور با جمهوری اسلامی مذاکره کنیدعلی خامنهای در ادامهٔ سخنرانی خود با اشاره به این انتقادها، در توجیه مذاکره با کشورهای اروپایی و عدم مذاکره با آمریکا مدعی شد پیش از انقلاب «آمریکا ایران را تملک کرده بود»، به همین دلیل «کینه» این کشور نسبت به ایران «کینهٔ شتری» است.
او منتقدان خود را متهم کرد که «مرعوب سیاستهای آمریکا» هستند و گفت آمریکا چه در زمان انقلاب و چه پس از آن دچار «خطای محاسباتی» شده است.
ایران در دوران رهبری روحالله خمینی و علی خامنهای همواره بر طبل مخالفت با آمریکا کوبیده و بجز در مقاطع بسیار کوتاهی حاضر به مذاکره مستقیم برای آمریکا نشده است.
ایران در مذاکرات خود با شش قدرت جهانی از جمله آمریکا در سال ۱۳۹۴، به توافقی در مورد برنامهٔ هستهای خود موسوم به «برجام» رسید و تحریمها علیهٔ تهران لغو شدند یا کاهش یاقتند.
دولت اول دونالد ترامپ در اردیبهشت سال ۱۳۹۷ از برجام خارج شد و تحریمها علیه ایران را تشدید کرد. اکنون دولت دوم ترامپ قرار است از ۲۰ ژانویه سر کار آید و علاوه بر منتقدان جمهوری اسلامی، صداهای قدرتمندی در داخل حکومت جمهوری اسلامی خواهان مذاکره با آمریکا برای کاهش فشارهای اقتصادی و لغو تحریمها هستند.
تأکید رهبر جمهوری اسلامی بر مذاکره با اروپا و هشدار در مورد مذاکره با آمریکا تنها پنج روز پیش از ادامهٔ دور جدید گفتوگوهای میان ایران و سه کشور اروپایی انجام میشود.
به گفتهٔ معاون حقوقی و بینالملل وزیر خارجه ایران، این گفتوگوها قرار است ۲۴ دی در ژنو سوئیس انجام شود و آنچه برنامهریزی شده، تنها گفتوگو و رایزنی است و مذاکره نخواهد بود.
بیشتر در این باره: دور جدید گفتوگوهای ایران و سه کشور اروپایی اواخر دی ماه انجام میشودمنظور از سه کشور اروپایی، فرانسه، آلمان و بریتانیا، موسوم به «تروئیکای اروپایی» است. این سه کشور ماه گذشته در بیانیهای مشترک نگرانی عمیق خود را از گسترش ذخایر اورانیوم غنیشده ایران تا سطح ۶۰ درصد اعلام کرده و خواستار بازگشت ایران به تعهدات برجامی شده بودند.
در همین حال روزنامهٔ وال استریت جورنال روز ۱۷ دیماه و دو هفته مانده به بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید، از برنامه دولت او برای تشدید تحریمها همراه با گزینه حملات نظامی علیه جمهوری اسلامی ایران خبر داد.
وال استریت جورنال نوشت تیم ترامپ در حال بررسی اقدامات بیشتری، از جمله حملات هوایی، با هدف جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای است.
بر اساس این گزارش، ایران سال سخت ۲۰۲۴ را پشت سر گذاشت که رخدادهای آن تهران را در خاورمیانه «فوقالعاده ضعیف» کرده و اکنون در آستانه آغاز به کار دولت دوم دونالد ترامپ در سال ۲۰۲۵، سال سختتری نیز برای تهران آغاز شده است.
تأکید خامنهای بر تقویت حشدالشعبی عراق
علی خامنهای روز چهارشنبه در دیدار با نخستوزیر عراق بر «تقویت» شبهنظامیان حشدالعشبی تأکید کرد و گفت حشدالشعبی یکی از «مؤلفههای مهم قدرت» در عراق است که «باید در جهت حفظ و تقویت بیش از پیش آن اهتمام داشت».
او در دیدار با محمد السودانی به موضوع سقوط بشار اسد نیز پرداخت و بدون ارائه مدارکی مدعی شد «نقش دولتهای بیگانه در این قضایا کاملاً مشهود است».
رهبر جمهوری اسلامی پیشتر سقوط رژیم بشار اسد را «نقشه مشترک آمریکا، اسرائیل و یک کشور همسایه» عنوان کرده و در دیدار با نخستوزیر عراق نیز هشدار داده بود «قرائن و شواهد حاکی از تلاش آمریکاییها برای تثبیت و گسترش حضور خود در عراق است که باید در مقابل این اشغالگری با جدیت ایستاد».
به نظر میرسد اشارهٔ علی خامنهای به «یک کشور همسایه»، ترکیه است که شماری از کارشناسان منطقه نیز با اذعان به این مسئله گفتهاند که با فروپاشی حکومت بشار اسد، تحولات منطقه به نفع ترکیه آن چرخید.
در آستانه سفر آقای السودانی به ایران، برخی رسانههای غربی از فشار دونالد ترامپ، رئیسجمهور منتخب آمریکا به دولت عراق برای مقابله با نیروهای نیابتی جمهوری اسلامی در این کشور، از جمله حشدالشعبی، و حتی انحلال آنها خبر داده و نوشته بودند آمریکا بر عدم دخالت این نیروها در امور داخلی سوریه تأکید دارد.
هنوز منابع رسمی عراق گزارشی دربارهٔ مذاکرات پشت پرده السودانی با مقامات ایران و دیدارش با علی خامنهای را منتشر نکردهاند، اما رسانههای ایران گزارش دادهاند که او هم در دیدار با رئیسجمهور ایران و هم رهبر جمهوری اسلامی بر لزوم عدم مداخله خارجی در سوریه و احترام به اراده مردم این کشور تأکید کرده است.