بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، میگوید «به زودی به کشورهای عربی دیگری سفر میکند».
همزمان، یک رسانه اسرائیل خبر داده که بحرین نخستین امیرنشین خلیج فارس خواهد بود که با اسرائیل «مناسبات کامل دیپلماتیک» برقرار میکند.
آقای نتانیاهو یکشنبه ۴ آذر در دیدار با ادریس دبی، رییس جمهوری چاد، که به اسرائیل سفر کرده، گفت دیدار رهبر این کشور آفریقایی و دیدارهای پیش روی خود او از کشورهای عربی در آینده نزدیک، بخشی از «دستاوردهای دیپلماتیک» دولت اسرائیل در گسترش مناسبات با کشورهای جهان است.
نخستوزیر اسرائیل به نام کشورهای عربی که «به زودی» راهی دیدار از آنها خواهد شد، اشاره نکرد.
با وجود این، تازه ترین ارزیابی رسانههای اسرائیل در پی سخنان یکشنبه نتانیاهو همچنان حاکی از سفر احتمالی او به بحرین است.
وای.نت، پایگاه خبری روزنامه یدیعوت آخرونوت، نوشت شواهد نشان میدهد که بحرین و اسرائیل به سوی برقراری مناسبات کامل سیاسی گام برمیدارند.
همچنین به گزارش شبکه تلویزیون دولتی اسرائیل، پیشتر شماری از مقامات رسمی اسرائیل و همچنین رییس موساد، سازمان جاسوسی اسرائیل، از «کشوری که نتانیاهو به زودی به آن میرود» دیدار کرده و زمینه سفر نتانیاهو فراهم شده است.
یوسی کوهن، رئیس موساد، در سفر آشکار و از این بابت بیسابقه نتانیاهو در ماه گذشته به عمان و دیدار او با سلطان قابوس نیز او را همراهی کرده بود؛ رسانههای اسرائیل نوشته بودند که کوهن پیش از آن بارها به مسقط رفته و برنامه سفر نتانیاهو به عمان تنها مسئله زمان آن بود که سرانجام عملی شد.
یک هفته بعد از نتانیاهو، ییسرائل کاتز، وزیر اطلاعات و راه اسرائیل، در سفری نسبتا طولانی راهی عمان شد.
هنگامی که نتانیاهو ماه گذشته در دیدار با شماری از رهبران اروپای مرکزی در بلغارستان تاکید کرد که قتل جمال خاشقجی، روزنامهنگار منتقد سعودی در کنسولگری عربستان در استانبول، رخدادی «وحشتناک» بوده اما حفظ ثبات عربستان به خاطر رویارویی با ایران، اهمیت بیشتری دارد، بحرین به سرعت از این سخنان استقبال کرد.
شیخ خالد بن حمد آل خلیفه، وزیر خارجه بحرین، در آن روز در توییتر خود نوشت، «آقای نتانیاهو» اهمیت ثبات عربستان برای حفظ ثبات همه منطقه را «به درستی درک و بیان کرده است».
وزیر خارجه بحرین، دو روز پس از سفر نتانیاهو به عمان نیز، در حالی که خود میزبان نشست سالیانه امنیتی منامه بود، گفت زمان آن فرا رسیده که اسرائیل به عنوان یک کشور منطقه پذیرفته شود.
بحرین در تعاملات امیرنشینهای خلیج فارس دوشادوش عربستان گام برمی دارد و همراه با امارات شریک بسیاری از دیدگاههای منطقه ای و بینالمللی سعودی است.
با وجود آنکه همه سخنان مقامات اسرائیل این احتمال را تقویت میکند که منظور اصلی آنها روابط پشت پرده با عربستان است، اما نام دولت سعودی در هیچیک از گزارشهای اخیر مطرح نشده است.
به نظر میرسد به ویژه پس از ماجرای قتل جمال قاشقجی که حاکمیت سعودی را در تنگنا گذاشته، اسرائیل خود در آشکار کردن تماسها و مناسبات پشت پرده با امیرنشینها اشتیاق بیشتری نشان میدهد و زمان را مناسب میداند.
«فروش سلاح» به «دیکتاتور آفریقایی»
همزمان، اسرائیل از یکشنبه ۴ آذر میزبان ادریس دبی، رییس جمهوری چاد است؛ او نخستین رهبر یکی از کشورهایی آفریقایی است که ظاهرا در ۴۶ سال گذشته با اسرائیل روابط نداشته و حال به اسرائیل سفر میکند.
به گزارش رسانههای اسرائیل، این مهمان آفریقایی هم در نشست خبری مشترک با بنیامین نتانیاهو و هم در دیدار جداگانه با رئوون ریولین، رئیسجمهوری اسرائیل، فاش کرد که مناسبات چاد و اسرائیل هرگز به طور کامل قطع نشده و کماکان در طول دههها در پشت پرده ادامه یافته بود.
کمی بیش از ۵۲ درصد از حدود ۱۶ میلیون تن جمعیت چاد مسلمان، و بقیه مسیحی هستند. عربی در کنار فرانسه دو زبان رسمی این کشورِ بدون راه به دریا است.
ادریس دبی، ۶۶ ساله، که از ۲۸ سال پیش در پی کودتای نظامی حاکم چاد است، یک همپیمان غرب در مبارزه با اسلامگرایان افراطی در منطقه غرب آفریقا محسوب میشود؛ از نگاه غرب، نقش چاد در سد کردن راه رخنه شبهنظامیانی که از بحران لیبی به این کشور همسایه جنوبی میگریزند، اهمیت دارد.
رسانههای اسرائیل گزارش داده اند که فروش جنگافزار ساخت اسرائیل به ارتش چاد یکی از محورهای گفتوگوی ادریس دبی با بنیامین نتانیاهو بود اما زمانی که در نشست خبری از آقای دبی در این باره پرسش شد، او پاسخ نداد و نتانیاهو به جای او گفت «در باره موضوعهایی که میخواستیم مذاکره کردیم».
اسرائیل از بزرگترین صادرکنندگان سلاح به بسیاری از ۳۲ کشور از میان ۵۴ کشور آفریقایی است که با آنها مناسبات کامل سیاسی دارد.