آمريکا روز دوشنبه با توافق مقدماتی ميان ترکيه و جمهوری اسلامی، برای انتقال گاز طبيعی ايران و ترکمنستان به اروپا از طريق ترکيه، مخالفت کرد.
کاترين شالو، سخنگوی سفارت آمريکا در ترکيه گفته است: «با توجه به تحريم های اعمال شده عليه ايران بر سر برنامه هسته ای بحث انگيز هسته ای، به نظر نمی رسد اعتماد به ايران به عنوان منبعی برای انتقال گاز عاقلانه باشد.»
يادداشت تفاهم «همکاری وسيع در زمينه انرژی نفت و گاز» ميان ايران و ترکيه، روز شنبه در آنکارا پايتخت ترکيه، به امضای کاظم وزيری هامانه وزير نفت جمهوری اسلامی و حلمی گولر، وزير انرژی و منابع طبيعی ترکيه رسيد.
توافق ميان ايران و ترکيه همچنين شامل همکاری در توسعه مناطق استخراج گاز عسلويه و ادامه روند بازرگانی نفت ميان دو کشور است.
بر اساس اين طرح، گاز ايران به اروپا در چارچوب ناباکو صادر خواهد شد. ناباکو، طرح خط لوله ۳۳۰۰ کيلومتری است که گاز خاورميانه و آسيای مرکزی به اروپا را از طريق ترکيه و بالکان منتقل می کند.
توافق ميان ترکيه و ايران، موجب تقويت طرح ناباکو خواهد شد. با اين کار، به گفته يک مقام ترک، گاز مورد نياز برای اجرای طرح ۴.۶ ميليارد دلاری ناباکو که مورد حمايت اتحاديه اروپا نيز قرار دارد، تامين شده است.
ترکيه هم اکنون نيز گاز وارداتی خود از ايران را از تبريز به آنکارا منتقل می کند. اين کار در دسامبر ۲۰۰۱، به رغم مخالفت ايالات متحده آمريکا آغاز شد.
خبرگزاری رويترز، از يک مقام وزارت امور خارجه ترکيه نقل کرده که اين قرارداد با منافع هيچکس مغايرتی ندارد. اين مقام ترک همچنين گفته است: «اين طرح از جهت تامين گاز مورد نياز ترکيه و اتحاديه اروپا به شدت مهم است.»
جزئيات قرارداد گاز ايران و ترکيه در ماه آينده اعلام خواهد شد. ايران پس از روسیه دارنده دومين منابع بزرگ گاز جهان است.
قانون تحریم های ایران
براساس «قانون تحريم های ايران»، آمريکا می تواند نه فقط شرکت های آمريکايی بلکه شرکت های خارجی را هم که با ايران وارد معامله ای به ارزش بيش از ۲۰ ميليون دلار شوند، مجازات کند.
مقام های بلند پايه آمريکايی در حدود یک ماه پیش، به شرکت انرژی او ام فاو و دولت اتريش هشدار دادند که به اعمال «قانون تحريم ايران» در مورد اين شرکت غير محتمل نيست.
در ماه آوريل سال جاری ميلادی (بيش از دو ماه پيش) شرکت ملی نفت ايران سه يادداشت تفاهم را با شرکت او ام فاو OMV اتريش برای اکتشاف و بهره برداری فاز ۱۲ ميدان گاز پارس جنوبی امضاء کرد.
گفته می شود ارزش اين قرارداد، ۳۰ ميليارد دلار است.
طبق اين يادداشت تفاهم، شرکت اتريشی او ام فاو، همچنين در توليد گاز مايع با شرکت پتروپارس ايران همکاری می کند و بخشی از گاز توليد شده را، برای صدور به اروپا، از طريق خط لوله انتقال گاز نوبوکو در مرز ترکيه تحويل خواهد گرفت.
هم اکنون ميان نمايندگان شرکت او ام فاو، مقام های اتريشی و مقام های آمريکايی، گفت و گوهای فشرده ای در جريان است.
شرکت های خارجی ديگر که در زمينه انرژی فعال هستند از جمله شرکت هلندی شل، ريسول اسپانيا و توتال فرانسه نيز در رابطه با معامله های تجاری اين شرکت ها با ايران، زير فشار آمريکا قرار دارند.