سال ۱۳۸۵، سال تحولاتی عمده در پرونده هسته ای ايران بود: اعلام تکميل کردن چرخه سوخت هسته ای توسط جمهوری اسلامی، تصويب قطعنامه شورای امنيت سازمان ملل متحد عليه ايران، بالا گرفتن بحث های داخلی بر سر موضع دولت جمهوری اسلامی در برخورد با بحران هسته ای، و اعلام تاخير در راه اندازی نيروگاه بوشهر.
حدود دو هفته پس از آغاز مهلت ۳۰ روزه شورای امنيت سازمان ملل متحد به ايران برای اثبات صلح آميز بودن برنامه هسته ای این کشور، محمود احمدی نژاد رييس جمهوری اسلامی اعلام کرد که ايران موفق به «تکميل چرخه سوخت هسته ای» شده است.
جوزف سيرينسيونه، مدير برنامه منع گسترش تسليحات هستی بنياد صلح ديل کارنگی
جوزف سيرينسيونه مدير وقت برنامه منع گسترش تسليحات هسته ای در بنياد صلح کارنگی، به راديو فردا گفت که «اين ادعا کاملا مبالغه آميز است».
آقای سيرينسيونه گفت: «تا به حال نديده بودم که دولتی مردم را با موسيقی و رقص، آن هم به خاطر کاری در مقياس آزمايشگاهی، به خيابان ها بياورد. توجه داشته باشيد که ما درباره ذره به مفهوم واقعی کلمه حرف می زنيم. برای توليد سوخت هسته ای، بايد پنجاه تن اورانيوم با غنای پايين و برای توليد بمب بايد ۲۵ کيلوگرم اورانيوم بسيار غنی شده توليد کرد. ايران راه درازی تا آنجا در پيش دارد.»
در حالی که رهبران جمهوری اسلامی بر «حق مسلم مردم ايران» برای دستيابی به انرژی هسته ای تاکيد می کردند، در هشتم ارديبهشت ماه، آژانس بين المللی انرژی اتمی گزارش خود را در باره ايران به شورای امنيت سازمان ملل متحد ارسال کرد.
در اين ميان، بار ديگر موضوع ارايه مجموعه مشوق ها به ايران به شرط چشم پوشی اين کشور از آن بخش از برنامه های اتمی اش که نگران کننده توصيف شده، بالا گرفت.
در بيست و هفتم ارديبهشت، محمود احمدی نژاد گفت ايران بسته پيشنهادی اروپا را رد خواهد کرد.
آقای احمدی نژاد گفت: «تصور می کنند که با يک بچه چهار ساله طرفند که بگويند چند گردو يا شکلات به او می دهيم و طلا را از دست او می گيريم.»
دهم تير، شورای امنيت سازمان ملل متحد، قطعنامه ۱۹۶۹ را تصويب کرد که بر اساس آن از ايران خواسته شد تا ۳۱ اوت، همه فعاليت های مربوط به غنی سازی اورانيوم را به حال تعليق در آورد.
در اين قطعنامه از ايران خواسته شد که در راستای اعتماد سازی، پروژه آب سنگين اراک را متوقف کند.
نهم شهريور، مهلت ضرب الاجل شورای امنيت سازمان ملل متحد به ايران برای پايان دادن به بخش بحث انگيز فعاليت های هسته ای به پايان رسيد.
بيست و پنجم مهر، وزيران امور خارجه کشورهای اتحاديه اروپا هشدار دادند که در صورتی که ايران فعاليت های هسته ای مربوط به غنی سازی اورانيوم را به حال تعليق در نياورد، از تحريم های اختمالی شورای امنيت سازمان ملل متحد، حمايت خواهند کرد.
سوم آبان، ايران اعلام کرد که تزريق گاز در آبشار ديگری از سانتريفوژها را آغاز کرده است.
در نهم آبان، محمود احمدی نژاد گفت ايران در مقابل هر گونه تحريمی، واکنش «مناسب و محکم» نشان خواهد داد.
سيزدهم آبان، وزير امور خارجه روسيه گفت مسکو آماده است اقدام شورای امنيت سازمان ملل متحد عليه ايران بر سر برنامه هسته ای اين کشور را بپذيرد.
بيست و يکم آبان، ايران اعلام کرد که به رغم فشارهای جهانی برای متوقف کردن برنامه هسته ای اين کشور، در نظر دارد غنی سازی اورانيوم خود را گسترش دهد.
محمود احمدی نژاد رييس جمهوری اسلامی، تشکيل پرونده برای ايران از سوی شورای امنيت سازمان ملل متحد را «شرم آور» خواند.
بيست و سوم آبان محمود احمدی نژاد وعده بر پا کردن «جشن بزرگ هسته ای شدن کامل ملت» را داد.
آقای احمدی نژاد گفت: «زمان به نفع مردم ايران است. هر روزی که می گذرد، آنها بايد يک قدم عقب بروند و حق ملت ايران را تاييد بکنند.»
دوم آذر، شورای حکام آژانس بين المللی انرژی اتمی به اتفاق آرا، درخواست ايران مبنی بر دريافت کمک های فنی برای راکتور هسته ای آب سنگين اراک را از دستور کار خارج کرد.
در چهاردهم آذر حسن روحانی رييس سابق هيئت مذاکره کننده هسته ای گفت عملکرد دولت کنونی، برنامه هسته ای ايران را با خطر تحريم های شورای امنيت رو به رو کرده است.
حسن روحانی گفت همه تلاش تيم سابق بر دور نگه داشتن ايران از شورای امنيت سازمان ملل متحد استوار بود.
تصویب قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد علیه ایران
در دوم دی ماه شورای امنيت سازمان ملل متحد به اتفاق آرا، قطعنامه ۱۷۳۷ تحريم ايران را تصويب کرد.
سوم دي ماه، ايران در واکنش به قطعنامه ۱۷۳۷ اعلام کرد که کار نصب ۳۰۰۰ سانتريفوژ در نيروگاه غنی سازی اورانيوم را آغاز می کند.
مقام های جمهوری اسلامی قطعنامه شورای امنيت سازمان ملل متحد را يک «عمل سياسی» و «ناعادلانه» توصيف کردند.
محمود احمدی نژاد خطاب به کشورهای غربی گفت: «من به شما می گويم نه تنها اين کارتان آسيبی به ملت ايران نخواهد زد، به زودی از همين اقدام ناچيز و بسيار سطحی خودتان هم به شدت پشيمان خواهيد شد.»
اکبر هاشمی رفسنجانی، رييس مجمع تشخيص مصلحت نظام، در خطبه نماز عيد قربان از طرف های درگير در پرونده هسته ای ايران خواست که «وارد ميدان های خطرناک نشوند».
آقای رفسنجانی، قطعنامه ۱۷۳۷ شورای امنيت را قطعنامه خطرناکی دانست و گفت معلوم است برای آينده برنامه دارند.
در سيزدهم دی ماه، حسين موسويان يکی از اعضای تيم هسته ای سابق گفت اين واقعيت را بايد بپذيريم که ورود به شورای امنيت ساده است، اما خارج شدن از آن سخت. همچنان که کشورهايی که به شورای امنيت رفته اند، مفتخر و پيروز از آن خارج نشده اند.
محمود احمدی نژاد اما سلاح تحريم را «متعلق به گذشته» توصيف کرد و گفت:«کشورهای به مراتب ضعيف تر و کوچک تر از ايران را هم نمی توان با تحريم تهديد کرد، چه رسد به ملت بزرگ ايران».
دوم اسفند ماه، مهلت ۶۰ روزه شورای امنيت سازمان ملل متحد به ايران برای پايان دادن به همه فعاليت های هسته ای مبوط به غنی سازی اورانيوم، به پايان رسيد.
سوم اسفند، محمد البرادعی مدير کل آژانس بين المللی انرژی اتمی، گزارش خود را درباره ميزان همکاری ايران با قطعنامه ۱۷۳۷ به شورای امنيت فرستاد.
مقام های کشورهای غربی ابراز اميدواری کردند که همراه با تاثير تحريم های اعمال شده عليه ايران که به گفته آنها سرمايه گزاری خارجی را در ايران بسيار دشوار خواهد کرد، بحث های داخلی پيرامون اصولی بودن يا نبودن موضع دولت محمود احمدی نژاد گسترش يابد.
در ماه بهمن و اسفند اختلاف ميان ايران و روسيه بر سر هزينه نيروگاه بوشهر بالا گرفت.
روسيه می گويد ايران در پرداخت بدهی های خود تاخير داشته و ايران می گويد اين بدهی ها را به موقع پرداخت کرده است.
فرستادن سوخت نيروگاه بوشهر توسط روسيه که قرار بود در ماه مارس انجام شود، به تاخير افتاد و مقام های هسته ای روسيه گفتند نيروگاه بوشهر به موقع شروع به کار نخواهد کرد.
در سيزدهم اسفند، پنج عضو دايم شورای امنيت سازمان ملل متحد به اضافه آلمان، بر سر چارچوب قطعنامه جديد عليه ايران به توافق رسيدند. اين قطعنامه به منظور وضع تحريم های شديدتر عليه ايران است.
اين در حالی بود که محمود احمدی نژاد، مشروعيت شورای امنيت سازمان ملل متحد را زير سوال برد و از قطعنامه های اين شورا، به عنوان «کاغذ پاره» ياد کرد.
اعضای شورای حکام آژانس بين المللی انرژی اتمی، روز پنج شنبه هفدهم اسفند در راستای اجرای قطعنامه ۱۷۳۷، با قطع کمک های فنی اژانس به ايران، موافقت کردند.
معاون امور تروريسم و اطلاعات مالی وزارت خزانه داری آمريکا روز چهارشنبه شانزدهم اسفند ازشرکت های خاورميانه ای خواست تا از برقراری مناسبات تجاری با ايران بپرهيزند.
بيست و يکم اسفند ماه، محمد خاتمی، رييس جمهوری پيشين ايران، از دولت احمدی نژاد خواست از وقوع بحران جلوگيری کرده و افزود که ايران هم برای ورود به مذاکرات بايد هزينه بدهد.
جرج پرکوويچ مدير برنامه منع گسترش تسليحات هسته ای در بنياد صلح کارنگی به راديو فردا گفت موضع روسيه به نحوی تا کنون به جناح افراطی تر جمهوری اسلامی کمک کرده است. به گفته او، بلند تر شدن صدای افراد واقع بين تر در رهبری جمهوری اسلامی در مورد برنامه هسته ای ايران، به موضع روسيه بستگی خواهد داشت.
بيست و چهارم اسفند، غلامحسين الهام سخنگوی دولت جمهوری اسلامی گفت که موضوع تعليق غنی سازی اورانيوم کاملا منتفی است.
اين در حالی است که محمود احمدی نژاد رييس جمهوری اسلامی ايران، اعلام کرده که قصد دارد در ارتباط با تحريم ها و در دفاع از اهداف برنامه هسته ای ايران، در شورای امنيت سازمان ملل متحد سخنرانی کند.
در بيست و چهارم اسفند منوچهر متکی وزير امور خارجه جمهوری اسلامی گفت در صورت تصويب قطعنامه تحريم عليه ايران، جمهوری اسلامی متناسب با قطعنامه، مقابله به مثل خواهد کرد.
در بيست و هشتم اسفند ماه ايگور ايوانف رييس شورای امنيت ملی روسيه گفت روسيه به هر طريق ممکن، با دست يابی ايران به سلاح هسته ای مخالفت خواهد کرد.
آقای ايوانف به «پنهانکاری ۱۸ ساله» جمهوری اسلامی در باره فعاليت های هسته ای اشاره کرد و گفت روسيه خواستار آن است که ايران به پرسش های مطرح در اين زمينه پاسخ دهد.