امير کوستاريتسا، فيلمساز نامی صرب، فيلم «زمانه کولی ها»ی خود را که در سال ۱۹۸۹ ساخته بود، بر صحنه اپرای پاريس به اجرا درآورد.
اپرای پاريس از ۲۶ ژوئن تا ۱۵ ژوئيه در سالن ۲۷۰۰ نفره باستيل، اپرای «زمانه کولی ها» را به نمايش گذاشته است.
«زمانه کولی ها» سومين فيلم بلند امير کوستاريتسا که جايزه بهترين کارگردانی را از جشنواره فيلم کن دريافت کرده بود؛ يکی از مهم ترين فيلم های کوستاريتسای ۵۲ ساله محسوب می شود.
کوستاريتسا از موفق ترين سينماگران هنرمند جهان است که چهار سال پيش از دريافت اين جايزه، در سال ۱۹۸۵ ميلادی، زمانی که هنوز حکومت سوسياليستی بر يوگسلاوی حاکم بود؛ با فيلم انتقادی «بابا به مأموريت رفته» شهرت جهانی يافت و نخل طلای جشنواره کن را از آن خود کرد. وی در سال ۱۹۹۵ نيز با فيلم «زيرزمين» دومين نخل طلای خود را از اين جشنواره به دست آورد.
سناريوی اپرای «زمانه کولی ها» را امير کوستاريتسا با گوردان ميهيج نوشته و در آن تمامی جزئيات يک اپرا رعايت شده است.
گروه «اپرای پانک»، اين فيلم را به اپرا تبديل کرده است و در آن همچون فيلم اصلی داستانی عاشقانه با رگه های ملودرام همراه با صحنه های شاد پايکوبی و پيش زمينه های پررنگ از مسائل اجتماعی و سياسی، ديده می شود.
اجرای ايده اين نمايش موزيکال، تراژدی – کمدی، شعرگونه و نيمی هزل و نيمی افسانه با فضايی شاعرانه؛ ايده مارک دی دومينيکو، تهيه کننده آن بود که همراه با ژرار موريته، مدير اپرای پاريس، کارگردانی آن را به امير کوستاريتسا سپرد.
موسيقی اپرای جديد «زمانه کولی ها»، اثری جمعی است که موسسه موسيقی The No Smoking Orchestra آن را اجرا کرده است. اين گروه را امير کوستاريتسا که خود گيتارباس هم می نوازد؛ در سال ۱۹۸۶ تشکيل داد.
گوران برگويچ که موسيقی مشهور فيلم «زمانه کولی ها» را با استفاده از تم و آلات موسيقی کولی های بالکان ساخته بود؛ در اين اجرا نقشی ندارد.
اشعار اين اپرا را کوستاريتسا با نناد يانکويچ، بنيان گذار يک گروه تکنو – راک نوشته و يانکويچ موسيقی آن را با دو عضو ديگر گروه، ديان اسپاراوالو و استريبور کوستاريتسا، پسر امير کوستاريتسا، ساخته است.
امير کوستاريتسا ماه ها در ملک شخصی خود واقع در ۲۰۰ کيلومتری جنوب شرقی بلگراد بر روی اين اپرا کار کرده است. وی در مصاحبه مطبوعاتی خود گفت اگر چه اين اپرا روح حاکم بر فيلم را حفظ کرده اما کپی آن نيست.
نخستين روز اجرای اپرای «زمانه کولی ها» با استقبال انبوه تماشاگران مواجه شد. امکانات سالن اپرای باستيل پاريس در ايجاد فضای لازم برای اين اپرا و جلوه های ويژه آن نقش مهمی داشت.
اپرای «زمانه کولی ها» در رسانه های فرانسه بازتاب گسترده ای يافت. برخی از برجسته بودن جنبه کمدی – موزيکال بر تلخی تراژدی آن نوشتند.
برخی به نقد موسيقی اين اپرا پرداختند و آن را در قياس با موسيقی پرجوش و «نامنظم» گوران برگويچ بر روی فيلم «زمانه کولی ها»، متفاوت يافتند. برخی ديگر صحنه های ديدنی پايکوبی های شلوغ و همچنين صحنه های بديع فيلم اصلی را در اين اپرا کمتر ديدند.
يکی از قسمت های نادر در اپرای «زمانه کولی ها»، صحنه رقص يک قاضی شرع مسلمان با يک کاردينال است. همچنين از ايده های جالب آن که تماشاگران را به تشويق واداشت، پخش تصاويری بر اکران بزرگ صحنه از رابرت دونيرو در فيلم «راننده تاکسی» ساخته مارتين اسکورسيزی و يا صحنه به ثمر رسيدن گل ديگو مارادونا در مسابقه فوتبال آرژانتين و انگليس در جام جهانی ۱۹۸۶ بود.
اپرای «زمانه کولی ها» قرار است در ماه ژوئن ۲۰۰۸ در تالار هنرهای شهر والنسيای اسپانيا نيز اجرا شود.