بانک مرکزی و مرکز آمار ایران در فاصله کوتاهی با انتشار دو گزارش نرخ تورم خردادماه سال ۹۴ را اعلام کردند.
نکته قابل‌توجه در هر دو گزارش این مراکز از نرخ تورم خردادماه، بروز نشانه‌هایی نگران‌کننده از روند تحولات این شاخص در آخرین ماه فصل بهار امسال است.
بر اساس گزارش بانک مرکزی از نتایج شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی در مناطق شهری ایران طی خردادماه امسال، رسیدن متوسط نرخ تورم به ۱۵.۶ درصد در این ماه است که در مقایسه با نرخ تورم ۱۲ ماهه منتهی به اردیبهشت‌ماه امسال، یک دهم درصد رشد کرد.
نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه خردادماه که مقایسه ایستای نرخ تورم در ماه مورد گزارش نسبت به ماه مشابه پارسال است، روی رقم ۱۶.۲ درصد ثابت ماند. نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه در اردیبهشت‌ماه نیز روی همین رقم ایستاده بود.
اما نکته قابل‌توجه در گزارش بانک مرکزی از تغییرات شاخص تورم در خردادماه نرخ تورم ماهانه است که میزان رشد این شاخص در فاصله یک‌ماهه اردیبهشت تا خرداد را به تصویر می‌کشد بر اساس گزارش بانک مرکزی این شاخص در ماه مورد گزارش ۱.۷ درصد بوده که رقم نسبتاً بالایی به‌حساب می‌آید و اگر قرار بر آن باشد این روند در ماه‌های آتی نیز حفظ شود، دولت نخواهد توانست هدف تحقق نرخ تورم تک‌رقمی را در پایان امسال تحقق بخشد.
بر اساس گزارش مرکز آمار ایران از نرخ تورم شهری در خردادماه امسال نیز همین نشانه‌های نگران‌کننده نسبت به آینده تغییرات شاخص تورم قابل ردیابی است.
متوسط نرخ تورم شهری در ۱۲ ماهه منتهی به خردادماه امسال به ۱۴.۲ درصد رسیده است که از روند کاهش شتاب متوسط نرخ تورم حکایت می‌کند، هرچند که این کاهش شتاب چندان قابل‌اعتنا نیست. نرخ تورم ۱۲ ماهه منتهی به اردیبهشت‌ماه امسال، ۱۴.۳ درصد بود.
متوسط نرخ تورم روستایی در ۱۲ ماه منتهی به خرداد ۹۴، ۱۳.۲ درصد ثابت ماند که حدوداً یک واحد درصد کمتر از نرخ تورم شهری در همین ماه بود.
به‌رغم کاهش بسیار اندک، نرخ متوسط تورم شهری، نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه مناطق شهری ایران در خردادماه ۹۴ نسبت به خردادماه پارسال، به ۱۴.۲ درصد ارتقا یافت. این شاخص در اردیبهشت‌ماه امسال، رشدی معادل ۱۳.۷ درصد داشت که در خردادماه افزایش یافت.
اما خانوارهای روستایی در خردادماه امسال، نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه‌ای معادل ۱۳.۷ درصد را تجربه کردند که این نرخ نسبت به نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه اردیبهشت‌ماه امسال، ۰.۴ درصد افزایش نشان می‌دهد.
به روایت مرکز آمار ایران، نرخ تورم ماهانه طی خرداد امسال، رشدی معادل ۱.۲ درصد بود، با تداوم این نرخ تورم ماهانه در پایان سال، نرخ تورم سالانه‌ای بالاتر از ۱۲ درصد نصیب اقتصاد ایران خواهد شد.
در گزارش مرکز آمار ایران از تغییرات نرخ تورم شهری در خردادماه سال ۹۴، نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه گروه اصلی خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها با ضریب اهمیت ۲۵.۱ درصد، حدود ۱۶ درصد (۱۵.۹) درصد بود، متوسط ۱۲ ماهه نرخ تورم این گروه در خردادماه به ۱۰.۵ درصد رسید.
بر اساس گزارش بانک مرکزی، شاخص گروه خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها در خردادماه ۹۴، نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه نزدیک به ۲۱ درصد (۲۰.۸ درصد) را تجربه کرد که با توجه به ضریب اهمیت شاخص بهای این گروه، تورم بالایی محسوب می‌شود. نرخ تورم ماهانه این گروه کالایی نیز در گزارش بانک مرکزی، نرخی معادل ۱.۶ درصد به ثبت رسید.
بر اساس گزارش مرکز آمار ایران، نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه شاخص بهای خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها در خردادماه امسال برای خانوارهای شهری، حدود ۱۶ درصد (۱۵.۹ درصد) بوده است. ضریب اهمیت شاخص بهای این گروه در محاسبه نرخ تورم، بیش از ۲۵ درصد است.
نرخ تورم ۱۲ ماهه منتهی به خرداد شاخص بهای گروه خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها برای خانوارهای شهری ایران به ۱۰.۵ درصد بالغ شد.
نکته جالب‌توجه در این میان اما، تغییرات شاخص بهای گروه خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها خانوارهای روستایی ایران در خردادماه امسال است.
ضریب اهمیت شاخص بهای گروه خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها در محاسبه نرخ تورم برای خانوارهای روستایی ایران، به‌تنهایی اهمیتی در حدود ۴۰ درصد دارد که نشان می‌دهد تغییرات شاخص بهای این گروه به‌شدت می‌تواند بر متوسط نرخ تورم، اثرگذار باشد.
نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه شاخص بهای گروه خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها برای خانوارهای روستایی، در خردادماه امسال، ۱۵.۷ درصد بوده است.
نزدیک شدن نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه شاخص بهای گروه خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها برای خانوارهای شهری و روستایی بیانگر آن است که خانوارهای روستایی که تا پیش‌ازاین خود تولیدکننده خوراک خود بودند به مصرف‌کننده آن بدل شده‌اند یا اینکه مزیت تولید خانگی یا به عبارتی خودکفایی غذایی در روستاهای ایران با چالش‌هایی همراه شده است.
بررسی تغییرات سبد کالای منتخب رادیو فردا در خردادماه امسال نیز نشان می‌دهد که میانگین قیمتی این ۱۰ قلم کالا در خردادماه امسال نسبت به خردادماه پارسال، کمتر از ۳ درصد (۲.۶- درصد) کاهش داشته است.
سیب‌زمینی در این مدت رکورددار کاهش قیمت و تخم‌مرغ بالاترین رشد قیمتی را از خردادماه پارسال تا خردادماه امسال، تجربه کرده است.
جزئیات تغییرات قیمت کالاهای سبد منتخب رادیو فردا در جدول شماره یک، قابل‌مشاهده است.
میانگین قیمت این کالاها در خردادماه امسال در مقایسه با ماه قبل از آن، تغییر چندانی نداشت و با تغییرات کمتر از یک درصد (۰.۱۲ درصد) باثبات نسبی همراه بود.
هر شانه تخم‌مرغ ۳۰ عددی، بالاترین رشد قیمتی در میان اقلام سبد منتخب رادیو فردا، از اردیبهشت‌ماه امسال تا خردادماه امسال، را تجربه کرد و قیمت آن در این دوره بیش از ۲۴ درصد افزایش داشت.
بیشترین کاهش قیمت در این دوره زمانی نیز به نام گوجه‌فرنگی رقم خورد و قیمت هر کیلو گوجه‌فرنگی از اردیبهشت تا خرداد امسال به‌طور متوسط، بیش از ۲۲ درصد کاهش یافت.
جزییات تغییرات قیمت این اقلام در دوره زمانی اردیبهشت تا خرداد ۹۴ را می‌توانید در جدول شماره دو، دنبال کنید.
اما مقایسه روند تغییرات قیمت این اقلام در دو ره دو ساله خرداد ۹۲ تا خرداد ۹۴ نیز خالی از لطف نیست در این دوره زمانی دو ساله، میانگین تغییرات قیمت اقلام حاضر در این سبد، کمتر از یک درصد (۰.۷۵- درصد) کاهش یافت.
بیشترین کاهش قیمت را سیب‌زمینی به ثبت رساند که از خرداد ۹۲ تا خردادماه امسال، با بیش از ۲۸ درصد کاهش قیمت مواجه شد.
در این دوره زمانی و از میان ۱۰ قلم کالای خوراکی منتخب رادیو فردا، بالاترین رشد قیمتی با ثبت رشدی حدود ۲۰ درصد (۱۹.۲۸ درصد) به هر شانه تخم‌مرغ ۳۰ عددی مربوط می‌شد.
جزئیات تغییرات قیمتی این اقلام از خرداد ۹۲ تا خرداد ۹۴ در جدول شماره سه، قابل‌مشاهده است.
و سرانجام در جدول شماره چهار می‌توان تغییرات فصلی قیمت اقلام حاضر در سبد کالای منتخب رادیو فردا را بررسی کرد.
متوسط قیمت این سبد کالایی در بهار امسال نسبت به بهار ۹۳، کاهشی بیش از ۳ درصد (۳.۳۵- درصد) داشت. قیمت گوجه‌فرنگی با کاهش بیش از ۳۵ درصد و بهای هر شانه تخم‌مرغ در این مدت، با رشد حدود ۲۰ درصد، رکورددار کاهش و افزایش قیمت در فاصله بهار پارسال تا بهار امسال بودند.
پیش‌ازاین شماری از کارشناسان اقتصادی به دولتمردان هشدار داده بودند که حفظ روند کاهشی تورم و رساندن نرخ آن به کمتر از ۱۰ درصد، کار دشوار پیش روی دولت است.
به باور این صاحب‌نظران، دولت حال به هسته سخت تورم رسیده است و انضباط مالی نسبی دولت، خوش‌بینی‌ها به تحولات آینده اقتصاد ایران پس از توافق احتمالی در پرونده هسته‌ای و دیگر عوامل مؤثر بر کاهش نرخ تورم تاکنون، ازاین‌پس توان اثرگذاری بیشتری نخواهند داشت و کاهش بیشتر نرخ تورم، به سیاست‌گذاری‌های مؤثرتر، نیازمند است.
سیاست‌هایی که بتواند ضمن توجه به رونق‌بخشی به اقتصاد ایران، جریان رشد نقدینگی را کنترل کرده و درعین‌حال منابع مالی موردنیاز تولیدکنندگان را تأمین کند.