مجله اقتصادی؛ طرح دولت نهم برای کاهش ارزش دلار

  • جواد کوروشی

در مجله اقتصادی هفتگی راديو فردا در کنار چند خبر مهم اقتصادی هفته به بررسی تصميم دولت برای کاهش ارزش برابری دلار، دلايل و چشم انداز بالارفتن قيمت نفت و برنامه های اقتصادی نامزدهای مقام رياست جمهوری در آمريکا پرداخته شده است:


کاهش ارزش برابری دلار


يکی از خبرهای داغ هفته طرح کاهش ارزش دلار بود. به گفته آقای صمصامی، سرپرست اقتصاد و دارایی دولت مي خواهد با کاهش ارزش مبادله دلار ريال را تقويت کند.


دکتر فريدون خاوند، تحليلگر اقتصادی راديو فردا در پاريس، مي گويد:« بدليل افزايش سرسام آور تورم دولت تلاش دارد بهر طريق که شده جلو تورم را بگيرد و يکی از راه هائی که به فکر دولت افتاده است، افزايش واردات ارزان است که با کاهش ارزش برابری اين هدف قابل دسترسی است».


آقای خاوند در باره پيامدهای اين تصميم مي گويد:« کاهش ارزش دلارباعث واردات ارزان مي شود اما از سوی ديگر صادر کنندگان ايرانی با مشکلات بزرگی روبرو مي شوند چون دلارهای حاصل از صادرات را با قيمتی زير قيمت واقعی بايد بفروشند. گذشته از آن به باور کارشناسان کاهش ارزش برابری دلار با ريال به فرار سرمايه از ايران دامن مي زند.


بهای نفت


قيمت نفت همچنان در حال بالارفتن است و روز پنجشنبه هر بشکه نفت به ۱۴۵ دلار رسيد، قيمتی که تاکنون بی سابقه است.


گفته مي شود يکی از دلايل افزايش بهای نفت ادامه تنش ها در خاورميانه و بويژه ميان ايران و ايالات متحد آمريکاست و افزايش چندروز گذشته پس از اينکه ايران گفت در صورت حمله به ايران اين کشور تنگه هرمز را خواهد بست، نشان مي دهد که بازار تا چه اندازه در برابر رويدادهای سياسی حساس است.


دکتر پرويز مينا، کارشناس امور نفتی در پاريس، علل افزايش بهای نفت را تقاضای بيش از اندازه برای نفت در بازار جهانی مي داند که خود ناشی از رشد اقتصادی کشورهای ی مانند چين، هند و غيره است.


به گفته آقای مينا کشورهای توليد کننده نفت و بويژه کشورهای عضو اوپک در موقعيتی نيستند که با سرمايه گذاری لازم در بخش نفت توليد خود را بالا ببرند.


اين کارشناس نفتی مي گويد:« در صورت افزايش تنش در حوزه خليج فارس و قطع صدور نفت ايران به بازار کشورها ی ديگر توليد کننده نفت نمي توانند به اندازه نفت ايران نفت به بازار عرضه کنند».


برنامه اقتصادی نامزدهای ریاست جمهوری


اما باراک اوباما و جان مک کين نامزدهای احزاب دموکرات و جمهوری خواه در ايالات متحد آمريکا به شهروندان آمريکایی در باره برنامه اقتصادی خود چه مي گويند.


دکتر حميد زنگنه، استاد دانشگاه در واشنگتن به راديو فردا مي گويد: جان مک کين نامزد جمهوری خواهان موقعيت راحت تر ی دارد زيرا چيزی را نمي خواهد تغيير دهد بلکه همان سياست کنونی دولت جمهوری خواه را ادامه دهد.


اما باراک اوباما چون مساله تغيير ماليات ها، تغييراتی در ساختار بازرگانی جهانی و را وعده داده است طبيعتا برايش مشکل تر خواهد بود تا ايده های جديد خود را به شهروندان توضيح دهد.


به باور آقای زنگنه وضعيت اقتصادی آمریکا خيلی بهتر از آن چيزی است که در بيرون منعکس مي شود.


خبرهای اقتصادی


با افزايش نرخ تورم در اروپا و رسيدن آن به ۴ در صد، بانک مرکزی اروپا روزپنجشنبه در نشست خود در فرانکفورت نرخ بهره را يک چهارم در صد افزايش داد. پيش از اين تصميم، ژان کلود تريشه، ریيس کل بانک مرکزی اروپا در مصاحبه ای با هفته نامه آلمانی «دی تسايت» گفته بود اگر ما قاطعانه تصميم نگيريم خطر افزايش تورم در اروپا وجود دارد.


تصميم به افزايش نرخ بهره بانکی در حالی گرفته مي شود که ریيس جمهوری فرانسه، نخست وزير اسپانيا و وزير دارایی آلمان از بانک مرکزی اروپا خواسته بودند برای حفظ رشد اقتصادی نرخ بهره را بالا نبرد.


نرخ بهره ای که بانک مرکزی اروپا تعيين ميکند برای نقدينگی ای است که بانک مرکزی در اختيار ديگر بانکها مي گذارد و تا کنون ۴ در صد بود. اين بالاترين نرخ بهره در اروپا درهفت سال گذشته است.


بهای سیمان


آيا قيمت سيمان آزاد مي شود؟ پرسشی که هم اکنون درتهران همه منتظر پاسخ نهائی آن هستند


به نوشته خبرگزاری نيمه دولتی فارس سيمان از سبد کالاهای حمايتی خارج مي شود.


همين خبرگزاری مي نويسد که در خرداد ماه طرح مشترک وزارتخانه های بازرگانی، صنايع و انجمن صنفی توليد کنندگان سيمان به عنوان طرح جامع سيمان به تصويب دولت رسيده است.


مرحله اول خروج سيمان از سبد حمايتی با حذف توزيع دولتی سيمان آغاز مي شود تا در گامهای بعدی سيمان به صورت کامل از سبد حمايتی خارج شود. قرار است سيمان توليدی کارخانجات کشور با همکاری انجمن صنفی کارفرمايان و اتحاديه مصالح فروشان و اصناف ساماندهی و توزيع شود.


افزايش ۲۰ درصدی قيمت سيمان قرار است در سه مرحله و تا پاييز امسال به طول انجامد.


اين خبر برای سرمايه گذارانی که مدت هاست در انتظار افزايش قيمت به سر می برند، خوشايند بود و سهامداران پس از شنيدن آن در صف خريد سهام شرکت های سيمانی قرار گرفتند.


به گفته وزير صنايع و معادن جمهوری اسلامی در صورت متعادل شدن ميزان توليد و مصرف سيمان در داخل، اين محصول معدنی در سه ماه آينده از سبد حمايتی خارج خواهد شد .


به گفته همين مقام وضعيت سيمان در حال حاضر نشانگر اين است که توليد داخلی نياز بازار را تامين مي کند، اما با اين حال دولت تصويب کرده است که اگر دستگاههای دولتی نياز به سيمان بيشتری داشته باشند، بتوانند آن را از خارج تامين کنند تا فشار از بازار داخلی برداشته شود .


جزئيات طرح پرداخت نقدی يارانه ها


پس از آنکه محمود احمدی نژاد در گفت وگوی تلويزيونی هفته پيش هسته اصلی طرح بزرگ اقتصادی خود را پرداخت هدف مند يارانه ها اعلام کرد، به گفته علی عسگری، مشاور معاون برنامه ريزی رييس جمهور، قرار است گيرندگان يارانه ها به سه گروه درآمدی تقسيم شوند و به هر گروه، يارانه نقدی متفاوتی پرداخت شود.


بنابراين اولين گام مهم برای دست يابی به اين هدف، شناسائی گروه های در آمدی و رده بندی آنهاست.


ظاهرا هدفمند کردن يارانه ها در دو بخش حامل های انرژی اعم از فرآوردههای نفتی و برق آغاز مي شود. به گفته مشاور معاون برنامهريزی رييس جمهور ، در حال حاضر حدود ۹۰هزار ميليارد تومان يارانه پرداخت مي شود که ۶هزار ميليارد تومان آن به کالاهای اساسی اختصاص دارد.


دولت و صندوق ذخيره ارزی


پس از اينکه در هفته ها ی پيش خبر از تاسيس احتمالی يک صندوق توسعه ملی با هدف کوتاه کردن دست دولت از برداشت بی حساب وکتاب از در آمدهای حاصل از فروش نفت داديم ، مجلس شورای اسلامی روز يکشنبه با لوايح دولت نهم برای برداشت از حساب ذخيره ارزی موافقت کرد و به آنها ‏رای داد.


طبق تصميم مجلس به دولت اجازه داده شد حدود ۵ ميليارد دلار از صندوق ذخيره ارزی برای واردات کالا و مقابله با خشکسالی برداشت کند.


درسخنرانی های نمايندگان موافق و مخالف با برداشت از صندوق ذخيره ارزی يکی از نمايندگان فاش کرد که بر اساس گزارش بانک مرکزی به مجامع ‏بينالمللی، تنها ۷ ميليارد دلار پول در اين حساب باقی مانده است که با برداشت ۵ ميليارد ديگر چيزی از حساب ذخيره ارزی ‏برای اقدامات دولت و مجلس باقی نخواهد ماند.


طرح ايجاد صندوق توسعه ملی در حال حاضر در مجمع تشخيص مصلحت نظام در حال بررسی است. ناظران بر اين عقيده اند که ايجاد صندوق توسعه ملی عملا به معنی پايان عمر صندوق ذخيره ارزی خواهد بود.


دستور دولتی به سود دلالان تمام شد


به نوشته روزنامه دنيای اقتصاد در هفته های آغازين سال ۱۳۸۷ علي اکبر محرابيان، وزير صنايع و معادن با فرمان رييس جمهور فولاد سازان دولتی را مجبور به کاهش بهای توليدات خود کرد با اعتراض های بی اثر آن زمان فولاد سازان دولتی روبرو شد.


اما به نوشته روزنامه دنيای اقتصاد تيزهوشان بازار با دستيابی به اطلاعات بازار خارج از کشور از اين فرصت به دست آمده استفاده کردند و اقدام به خريدهای انبوه کردند و هرچه مي توانستند آهن و فولاد خريده و يا پيش خريد کردند.


افزايش بهای شمش فولاد به ميزان ۲۰۰ دلار برای هر تن در عرض مدتی بسيار کوتاه خريداران فولاد را ميليارد کرده است.


به عبارتی ديگر اگر معاملهگری دو ماه پيش ۲۵۰هزار تن از آهنآلات ذوبآهن خريده بود، در حال حاضر در هر کيلو حدود ۴۰۰ تومان سود ميبرد و از رانت صد ميليارد تومانی در يک ماه سود برده است.


روزنامه دنيای اقتصاد مي نويسد اگر ذوب آهن اصفهان کالاهايش را به قيمت روز عرضه مي کرد، علاوه بر اين که رانت از بين ميرفت، سود اصلی نصيب خود شرکت ميشد.


عدم استقبال از اوراق فرضه مشارکت


براساس آخرين آمار ارائه شده از سوی اداره بررسيهای اقتصادی بانک مرکزی در سال ۸۶ حدود ۳۵ درصد اوراق قرضه منتشر شده از سوی دولت به فروش نرفته است.


برابر همين آمارها در سال گذشته دولت حدود ۷۴۰۰ ميليارد تومان اوراق قرضه منتشر کرد که حدود ۴۸۰۰ ميليارد تومان آن به فروش رفت و بقيه آن روی دست دولت ماند.


دولت به خريداران اوراق قرضه سالانه پانزده و نيم درصد بهره مي پردازد. ظاهرا عدم استقبال شهروندان از اوراق قرضه مشارکت نشان مي دهد که نرخ سود پول در بخشهای ديگر اقتصادی مانند مثلا در مسکن بالاتر از پانزده و نيم در صد بهره اوراق قرضه مشارکت است.


انتشار اوراق عرضه از جمله ابزاری است که بانک های مرکزی برای جمع آوری سرمايه ها کوچک و تامين منابع سرمايه گزاری منتشر مي کنند.


و آخرين خبر اقتصادی که برايتان داريم تلاش های ریيس جمهوری برای مقبول کردن سياست های اقتصادی دولت است.


پس از آنکه سه شنبه شب آقای رئيس جمهوری اربابان جرايد را به يک ميهمانی دعوت کرده بود قرار است هفته اينده هم با ۱۰۰ کارشناس اقتصادی ديدار کند.


نتيجه اولين مهمانی اين بود که سردبيران کيهان و رسالت نوشتند که رئيس جمهوری به آنان توضيحات قانع کننده ای برای طرح اقتصادی خود داده است حالا معلوم نيست چرا فقط آقايان شريعتمداری از کيهان و انبارلوئی از رسالت قضيه را بهتر فهميده اند و اينکه چرا آقای ریيس جمهور پيش از ارائه طرح خود اين کارشناسان را دعوت نکرده بود.


نگاهی به رويدادهای مهم هفته در بورس تهران پايان بخش مجله اقتصادی هفته است.


ياد آوری مي کنيم که با تغيير جدول پخش برنامه های راديو فردا از هفته آينده مجله اقتصادی به جای پنجشنبه ها روزهای چهارشنبه در نيمه دوم مجله شامگاهی پخش ميشود پس از خبرهای ساعت ۱۹:۳۰ بوقت تهران


مجله اقتصادی هفتگی دوبار تکرار ميشود يکبار سی دقيقه پس از نيمه شب و پس از خبرها و بار ديگر در مجله جديد نيمروزی پس از خبرهای سات ۱۳ بوقت تهران