مهمترین رویداد هفتهٔ گذشته، حملات گستردهٔ روسیه به تاسیسات برق در اوکراین بود و تحلیلگران معتقدند مسکو با این سیاست میخواهد کییف را به مذاکره وادارد. اساسا احتمال از سرگیری مذاکرات و پیامدهای ادامهٔ جنگ از موضوعات اصلی رسانههای روسی طی هفتهٔ گذشته بود، و این در حالیست که کییف احتمال مذاکره با مسکو را رد میکند.
به گفتهٔ میخائلو پودولیاک، مشاور دفتر ریاستجمهوری اوکراین، تنها دو راه برای تقویت موقعیت روسیه در جبهه باقی مانده: بسیج عمومی و افزایش کمکهای تسلیحاتی ایران.
آیا روسیه جنگ علیه اوکراین را باخته؟
به گزارش مدوزا، در میان محافل نزدیک به کرملین، عقبنشینی نیروهای روس از کرانهٔ غربی رود دنیپرو و شهر خرسون این نگرانی را بهوجود آورده که روسیه در این جنگ خواهد باخت. اما به گفتهٔ منابع نزدیک به ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه همچنان معتقد است با کاهش حمایت غرب، اوکراین ناچار به پذیرش مطالبات روسیه خواهد شد و باید با حوصله منتظر این تحول بود.
ضمناً کرملین بر این باور است افزایش تعداد نظامیان در پی بسیج عمومی، وضعیت جبهه را به نفع ارتش روسیه تغییر میدهد و همچنین انتظار دارد سختیهای مرتبط با قطع برق، آب و گرمایش در اوکراین باعث نارضایتی اوکراینیها از رویکرد دولت خود شود.
با این حال مسئولین محلی از سکوت مقامات ارشد دولت روسیه دلخورند و اصلاً نمیفهمند چرا کرملین اصرار دارد خرسون بخشی از روسیه است در حالی که از آن دفاع نمیکند و یا چرا روسیه توافق صادرات غلات را به حالت تعلیق درآورده در حالی که با تمدید آن موافقت کرده است.
همزمان نظرسنجیها حاکیست که اکثر مردم روسیه نه به اشغال خرسون اهمیتی دادهاند و نه به بازپسگیری آن توسط ارتش اوکراین.
به گزارش مرکز نظرسنجی روسی لوادا سنتر، ۴۷ درصد پاسخدهندگان، بسیج نیرو برای جنگ در اوکراین را مهمترین رخداد در ماه سپتامبر دانستهاند و ۳۵ درصد نیز به طور کلی تحولات این جنگ و در نقطه مقابل، صرفاً ۹ درصد پاسخدهندگان ضمیمه کردن مناطق اشغال شده به روسیه را مهم دانستهاند.
در ماه اکتبر، ۳۶ درصد «عملیات نظامی ویژه» و ۲۷ درصد، بسیج نیرو را پیگیری میکردند و تنها برای ۶ درصد وضعیت مناطق الحاق شده قابل توجه بود. «عملیات نظامی ویژه» اصطلاحیست که کرملین به جای حمله نظامی به اوکراین بهکار میبرد.
ولادیمیر پوتین رئیسجمهور روسیه از زمانیکه خرسون بار دیگر تحت کنترل نیروهای اوکراین درآمده است، هیچ اشارهای در عرصهٔ عمومی به این موضوع نکرده.
در حالیکه تحلیلگران معتقدند بهرغم نارضایتی و سردرگمی طرفداران پوتین موقعیت او مورد تهدید نیست، نشریهٔ اینسایدر با همکاری گروه تحقیقاتی بلینگکت گزارش داد سرویس حفاظت فدرال که از جمله مسئولیت حفاظت از رئیسجمهور روسیه را بر عهده دارد، طرح ویژهٔ جنگ را تصویب کرده و در چارچوب آن رزمایشهایی انجام میدهد.
این نشریه مینویسد به متن کامل این طرح دست یافته و از آن برمیآید هدف از آن مقابله با «حملهٔ گستردهٔ ایدئولوژیک دشمن» است و از جمله اقدامات در نظر گرفته شده نیز جلسات اطلاعرسانی و تلقین و دعاهای دستجمعیست.
از آنجا که به باور فرماندهان نیروی حافظ پوتین، «غرب در عملیات نفوذی حتی اخترشناسان و جادوگران سیاه را به خدمت گرفته، متخصصان روس در رشتههای مشابه نیز به مسئولین حفاظت از پوتین مشاوره میدهند».
تاتیانا ستانوایا از تحلیلگران سرشناس روس در تلگرام نوشت: باورنکردنیست چقدر سریع پروپاگاندای دولت روسیه که القا میکرد «ما قدرتمندترین نیرو و برخوردار از فنآوری بینظیر و دارای دومین ارتش بزرگ جهان هستیم»، به این شکل تغییر یاقته که بگوید ما «قربانی آدمخوران ژئوپلیتیک جهانی و طرفدار صلح هستیم و ارتش ما کوچک است».
حملات گستردهٔ موشکی و تلاش مسکو برای ترغیب کییف به مذاکره
به گفتهٔ رئيسجمهور اوکراین، روسیه از ابتدای جنگ بیش از ۴۷۰۰ موشک پرتاب کرده؛ مقامات اوکراینی میگویند از هر بیست موشک تنها یک فروند به تاسیسات نظامی اصابت میکند و ۱۹ فروند به اماکن غیرنظامی.
هفتهٔ گذشته طی حمله روسیه با صدها موشک و پهپاد انتحاری، نیمی از تاسیسات برق اوکراین صدمه دیده و میلیونها شهروند اوکراینی با قطع برق، آب، گرمایش، ارتباطات و اینترنت مواجه هستند.
با اینکه حقوق بینالملل، حملات عمدی به زیرساختهای غیرنظامی را جنایت جنگی میداند، مقامات روس پنهان نمیکنند که از این طریق میخواهند دولت اوکراین را تحت فشار قرار دهند. از دید تحلیلگران، روسیه از این راه میخواهد اوکراین را به مذاکره وادارد.
زاخار پریلپین نویسندهای که پیشتر گفته بود با دست خود شمار زیادی از سربازان اوکراینی را کشته است در پربینندهترین برنامهٔ تلویزیونی اذعان کرد روسیه نمیتواند پیروز شود و نیازمند مذاکره است تا تجدیدقوا کند و سپس به جنگ ادامه دهد.
بزرگترین حملهٔ موشکی روسیه از ابتدای جنگ در پی آن رخ داد که رئیسجمهور اوکراین طی سخنرانی ویدئویی خطاب با گروه بیست، طرح جدید صلح را ارائه کرد. مقامات روس کییف را متهم کردهاند که با این طرح، دورنمای مذاکره با مسکو را تیره و تار کرده.
به گزارش رپابلیک، «سرما، اهرم فشار است» و روسیه از این ابزار استفاده میکند، چرا که توقف جنگ و حفظ مناطق تحت کنترل نیروهای روس در اوکراین را میتواند پیروزی تلقی کند.
بر اساس این گزارش، روسیه نمیتواند مطالبهٔ اوکراین مبنی بر عقبنشینی نیروهای روس پشت مرزهایی را که پیش از تهاجم گسترده در فوریهٔ گذشته وجود داشت بپذیرد چراکه نگران است اوکراین واقعاً قصد حمله به کریمه را داشته باشد و همچنین نگران پیامدهای این اقدام برای ثبات داخلی در روسیه است.
همزمان طرفداران جنگ در روسیه اذعان میکنند مسکو در موقعیت ضعف قرار دارد.
بنکسی، نقاش معروف بریتانیایی هفتهٔ گذشته یک گرافیتی در اوکراین خلق کرد که ویرانیهای گسترده ناشی از حملات روسیه را نشان میدهد.
همزمان با تاکید بر پایان احضار نیروهای ذخیره برای حضور در جنگ اوکراین، ولادیمیر پوتین رئیسجمهور روسیه اجازه داد ارتش روسیه شهروندان کشورهای دیگر را برای جنگ در اوکراین استخدام کند. خارجیان مد نظر ارتش روسیه احتمالاً شهروندان کشورهای آسیای میانه بهویژه تاجیکستان و قیرقیزستان و احتمالا سوریه و برخی کشورهای آفریقایی باشند اما اعزام آنها به اوکراین با مشکل و چالش جدی روبروست.
گروه واگنر، ارتش خصوصی متعلق به یوگنی پریگوژین که بهتازگی چنان در عرصهٔ عمومی حضور پررنگی پیدا کرده که برخی به وی به عنوان جانشین احتمالی ولادیمیر پوتین مینگرند، نیروهای خود را با زندانیان تکمیل میکند.
از آمار رسمی چنین برمیآید که طی دو ماه گذشته شمار زندانیان روس ۲۳ هزار نفر کاهش یافته که این عدد بیسابقه است. نشریه مدیازونا به استناد گزارشهایی که توسط نهادهای غیرانتفاعی در روسیه منتشر میشود معتقد است اکثر این زندانیان به گروه واگنر پیوستهاند و به اوکراین اعزام شدهاند.
پهپادهای ایرانی در جنگ اوکراین
گزارشها حاکیست روسیه با کمبود سلاح مواجه شده، به همین دلیل هفتهٔ گذشته دستکم یک موشک با قابلیت حمل کلاهک اتمی به اوکراین شلیک کرد. به همین دلیل بنابه اظهارات مقامات اوکراین و غرب، روسیه خواهان دریافت موشک از ایران شده و برای ساخت پهپادهای ایرانی در داخل روسیه با تهران به توافق رسیده.
در روزهای اخیر استفادهٔ نیروهای روس از پهپادهای انتحاری مدل شاهد نسبت به هفتههای قبل کاهش یافته و برآورد میشود اکثر این پهپادها پیش از اصابت به هدف منهدم میشوند. اما حملات پراکنده همچنان خرابیهای گسترده به بار میآورد. گزارشهای متعددی دربارهٔ تجهیزات به کار رفته در پهپادهای ایرانی منتشر شده و کارشناسان میگویند شکی نیست این پهپادها ایرانیست و تنها نام و رنگ آن تغییر کرده.
در عین حال مقامات روس همچنان مدعیاند که گزارشها از بهکارگیری پهپادهای ساخت ایران در جنگ علیه اوکراین کذب است. در تازهترین واکنش، سرگئی ورشینین معاون وزیر خارجهٔ روسیه مدعی شد غرب به بهانهٔ پهپادهای ایرانی در اوکراین میخواهد بیمیلی خود را برای احیای برجام توجیه کند. او افزود روسیه همچنان به احیای برجام پایبند است.
«ریبار»، یکی از پرخوانندهترین کانالهای روسی در تلگرام نوشت گروه واگنر هنگام ماموریتاش در سوریه با مسئولین سپاه پاسداران ارتباط مستقیم برقرار کرده و از آنها سلاح سبک و مهمات خریده و برای خرید پهپاد نیز به واسطه نیاز ندارد.
بیشتر در این باره: «تزاری که نتوانست به وعدههایش عمل کند» بیشتر در این باره: یک جشن سرخ با واکنشهای منفی جهانی بیشتر در این باره: سفیری که از نگاه روسها هم جنجالی بود از ایران رفت بیشتر در این باره: با روسیه «بدون قرار قبلی»