المپیک پاریس؛ جشنی که «برای همه نیست»

یک پناهجو در میان چادرهای پناهجویان در پاریس

حضور صدها پناهجو و بی‌خانمان در پاریس که گاهی مقابله خشونت‌بار پلیس با آنان را برمی‌انگیخت، از پیش از آنکه بازی‌های المپیک ۲۰۲۴ آغاز شود، به یک معضل برای مقام‌های فرانسوی تبدیل شده بود.

روزنامه لوموند، مهمترین روزنامه فرانسوی‌زبان چاپ پاریس، در گزارشی نوشت گرچه مقامات فرانسوی ۲۱۶ مکان اقامت دائم را برای پناهجویان و بی‌خانمانان در پایتخت فرانسه ایجاد کرده‌اند، اما آن چه در دو هفته المپیک رخ داد چیزی جز سخت‌تر شدن شرایط برای «ناامن‌ترین افراد» نبوده است.

این روزنامه گزارش داده که تنها چند دقیقه فاصله با دهکده المپیک، مکانی نمادین برای برگزاری بازی‌های المپیک امسال، صدها نفر در منطقه نوزدهم پاریس در شرایط بسیار ناپایدار منتظر یک وعده غذای گرم هستند.

بیشتر در این باره: چرا قهرمانی بوکسور زن الجزایری در المپیک پاریس مهم است؟

یک الجزایری ۴۶ ساله به لوموند گفت: «ببینید فرانسه چقدر زیبا و تمیز است. فرانسه بازی‌های المپیک، فرانسه توریست‌ها، اما در اطرافش، چیزی است که ترجیح می‌دهیم نبینیم: افرادی مثل من که زندگی‌شان هیچ تغییر نمی‌کند.»

در این منطقه، آشپرخانه یک انجمن خیریه غذا برای پناهجویان تهیه می‌کند.

کسانی که برای گرفتن غذا می‌آیند اکثراً مرد، بدون مدرک شناسایی و آواره خیابان‌ها هستند.

پولین دوهو، یکی از مسئولان این انجمن، به لوموند گفت که از زمان شروع بازی‌های المپیک کاهشی در تعداد افراد مشاهده نکرده است.

او می‌گوید: «ما همچنان ۷۰۰ تا ۸۰۰ وعده غذایی در هر شیفت سرو می‌کنیم، افراد جدید را می‌بینیم و به‌طور قابل‌توجهی کودکان بدون همراه کمتر شده‌اند.»

از اوایل ماه ژوئن، یک ماه پیش از برگزاری المپیک، حدود پنجاه چادر در میدان باستیل در پاریس برپا شد و در سه‌شنبه گذشته، ششم اوت، حدود صد نفر از بی‌خانمان‌ها به این اردوگاه که توسط انجمن «حق مسکن» در حاشیه بازی‌های المپیک راه‌اندازی شده، پیوستند.

خبرگزاری فرانسه گزارش داده که تعداد بی‌خانمان‌ها و پناهجویان در این میدان اکنون به حدود ۲۰۰ نفر افزایش یافته است.

مقام‌های فرانسوی به ویژه با نوع برگزاری مراسم افتتاحیه بارها اعلام کرده‌اند که قصد داشته‌اند سراسر شهر پاریس را به محل برگزاری جشن‌های المپیک تبدیل کنند، اما یان مانزی، بنیانگذار یک انجمن حمایت از مهاجران به رسانه‌های فرانسوی گفته: «این جشن برای همه نیست.»

تعدادی از این افراد بی‌خانمان منتظر دریافت مسکن اجتماعی از سوی دولت هستند.

بحران مسکن در سال‌های اخیر در فرانسه باعث افزایش اخراج اجاره‌نشین‌ها از خانه‌ها و افزایش اجاره‌ها شده است.

در حالی که تعداد مسکن اجتماعی به اندازه تعداد متقاضیان چنین خانه‌هایی نیست، رسانه‌ها به طور پی در پی از افزایش خانه‌ها و ساختمان‌های مسکونی خالی خبر می‌دهند که صاحبان‌شان مایل به اجاره دادن ملک خود نیستند.

مالک، مرد ۲۸ ساله سنگالی، که در یک خوابگاه زندگی می‌کرد، پس از ازدواج مجبور شد خوابگاه خود را ترک کند.

این کارگر آشپزخانه که منتظر اجازه اقامت است، به خبرگزاری فرانسه می گوید: «از آن زمان، من با همسرم که هفت ماهه باردار است، در یک گاراژ می‌خوابیم.»

بیشتر در این باره: هشدار مدافعان پناهجویان درباره «پاکسازی اجتماعی» در پاریس در آستانه بازی‌های المپیک

بر اساس آخرین گزارش بنیاد آبه پیر که در فوریه منتشر شد، اخراج مستاجران به‌دلیل اجاره بها در سال ۲۰۲۲ به رکورد ۱۷ هزار و ۵۰۰ نفر رسید.

بر اساس ارقام ذکر شده توسط خبرگزاری فرانسه، پاییز گذشته بیش از ۸۳۰۰ نفر، از جمله ۲۸۰۰ خردسال، هر روز با شماره تلفن اورژانس فرانسه، ۱۱۵، تماس گرفتند و خواهان استقرار در یک مرکز اورژانس بودند.

این رقم در مدت مشابه سال گذشته آن، ۶۳۰۰ نفر بود.

در عین حال، تقاضا برای مسکن اجتماعی در بالاترین حد خود قرار دارد و ۲.۶ میلیون خانوار در فهرست انتظار دریافت چنین مسکنی هستند که اجاره‌شان بسیار پایین است.

ماه‌هاست که سازمان‌های حقوق بشری، در مورد اخراج افراد بی‌خانمان و پناهجو از پاریس، قبل از بازی‌های المپیک هشدار داده‌اند.

در فروردین‌ماه، عملیات پلیس فرانسه برای خارج کردن پناهجویان از درون یک تونل در منطقه دوازدهم پاریس جنجال‌برانگیز شد و مقام‌های فرانسوی اعلام کرده‌اند که تجمع پناهجویان در چنین مکان‌هایی خطراتی چون آتش‌سوزی را افزایش می‌دهد.

اما فعالان حقوق بشر هشدار دادند که مقام‌های فرانسه حق ندارند به بهانه برگزاری بازی‌های المپیک در این شهر، پناهجویان را بدون هیچ برنامه مشخصی از پاریس به شهرهای دیگر منتقل می‌کنند.

ژیلا پرنتیس عضو انجمن غیردولتی پناهجویان متحد گفت: «واضح است که از زمان آغاز آماده‌سازی‌ها برای بازی‌های المپیک، دور کردن پناهجویان از پاریس یا نوعی پاکسازی اجتماعی برای ورود گردشگران و برگزاری بازی‌ها صورت گرفته است.»

با وجود ایجاد مکان‌های اقامت دائمی، در ۲۵ ژوئیه، بیش از ۳۰۰ نفر که برای درخواست سرپناه مقابل شهرداری منطقه ۱۸ پاریس اردو زده بودند.

مقامات فرانسوی تعدادی از آنان را اسکان دادند، اما سازمان حقوق بشری اتوپیا ۵۶ اعلام کرد که حدود صد نفر در خیابان ماندند.