نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان ایالات متحده، در واکنش به توافق پنتاگون برای اعزام نیروی بیشتر به خاورمیانه، در پی حملات به نفتکشها در دریای عمان و افزایش تنشها بین واشینگتن و تهران، بیانیهای منتشر کردهاست.
خانم پلوسی میگوید «آمریکاییها نباید در مورد حکومت ایران هیچگونه توهمی داشته باشند، و باید به پاسخگو کردن ایران در قبال رفتارهای خطرناکش در منطقه، متعهد باشند».
او سپس افزوده «ولی ما باید قوی، باهوش و راهبردی عمل کنیم، و نه عجول و بیپروا».
رئیس مجلس نمایندگان آمریکا تاکید کردهاست که دولت کشورش باید هر تصمیمی میگیرد و یا هر برنامهای که دارد را فورا به اطلاع کنگره برساند.
نانسی پلوسی در مورد تصیم تازه، پیامد آن بر افزایش تنشها و افزایش «خطر جدی در خطای محساباتی از سوی هر یک از طرفها» نگرانی ابراز کرده و میگوید «برای کاهش تنش به دیپلماسی نیاز است، بنابر این آمریکا باید به رایزنی با متحدان ما ادامه دهد تا منطقه را به جای ناامنتری تبدیل نکنیم».
روز دوشنبه ساعاتی پیش از بیانیه خانم پلوسی، پاتریک شاناهان، سرپرست وزارت دفاع آمریکا اعلام کرد بنا بر درخواست «سنتکام»، ستاد فرماندهی آمریکا در غرب و مرکز آسیا، و پس از رایزنی با ستاد کل نیروهای مسلح و مشورت با کاخ سفید، با اعزام یک هزار نیروی جدید به منطقه موافقت کردهاست.
بیشتر در این باره: پنتاگون: ۱۰۰۰ نیروی جدید آمریکایی به منطقه خاورمیانه اعزام میشوندپیشتر نیز ایالات متحده اقدام به ارسال یک ناوگروه و چند بمبافکن راهبردی به منطقه کرده بود.
افزایش دوباره نیروها پس از حملات اخیر به دو نفتکش در دریای عمان صورت میگیرد. حملاتی که ایالات متحده و برخی از متحدانش، مانند اسرائیل، بریتانیا و عربستان، ایران را مسئول آن معرفی کردهاند. پنتاگون در این زمینه تصاویری را هم منتشر کرده که میگوید نیروهای سپاه در یک قایق گشتی را نشان میدهد که در حال «جدا کردن یک میل عملنکرده از بدنه» نفتکش ژاپنی هستند.
مقامهای مختلف جمهوری اسلامی اما دستداشتن در حملات را رد کردهاند و آن را «بسیار مشکوک» توصیف کردهاند.
محمد باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ایران، روز دوشنبه با رد کردن اتهام در مورد حملات گفت اگر جمهوری اسلامی قصد انجام چنین اقداماتی را داشته باشد، آن را «به صورت علنی و پر قدرت» اعلام خواهد کرد.
اتحادیه اروپا از سوی دیگر خواستار دریافت اطلاعات بیشتری در مورد رخدادها شدهاست. فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، گفته: «وقت آن نیست که بدون اطلاعات درست، دست به اقدام عجولانهای زد».
با وجود تنشها، مقامهای دولت آمریکا تاکید کردهاند بهدنبال راههای سیاسی و دیپلماتیک هستند. مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا میگوید گرچه «تردیدی وجود ندارد» که ایران مسئول حمله به نفتکشهاست، ولی ایالات متحده قصد ندارد تا با تهران وارد جنگ شود و دیپلماسی ادامه پیدا میکند.
دولت دونالد ترامپ، سال گذشته، با وجود مخالفت متحدان اروپایی خود و انتقاد دمکراتها، از توافق اتمی با تهران خارج شد. ترامپ برجام را «بدترین توافقی که دیده» توصیف کرده و خواستار مذاکره و دستیابی به توافق تازهای با جمهوری اسلامیست. در همین راستا نیز دولت او کارزار «فشار حداکثری» علیه تهران را در پیش گرفته و قصد دارد فروش نفت، مهمترین منبع درآمد ایران را به صفر برساند.
آقای ترامپ در عین حال میگوید از وقتی رئیسجمهور آمریکا شده، «رفتارهای مخرب» جمهوری اسلامی متوقف شدهاست.
با وجود تاکید مقامهای آمریکایی بر مذاکره، اما رهبر جمهوری اسلامی، که تصمیمگیرنده نهایی در سازوکار سیاسی کلان حکومت است، انجام مذاکرات را رد کرده. علی خامنهای میگوید ایالات متحده پس از «پنج شش سال» مذاکره «زیر این توافق [برجام] و قرارداد قطعی زده» و «ما به هیچ وجه تجربه تلخ مذاکره چند سال اخیر با آمریکا را تکرار نخواهیم کرد».
این اظهارات در جریان دیدار علی خامنهای با نخستوزیر ژاپن مطرح شدهاست. طی هفتههای اخیر گزارشهای مختلفی از تلاشهای کشورهای مختلف برای میانجیگری بین تهران و واشینگتن منتشر شدهاست. هرچند طی این زمان تنشها فروکش نکردهاست.