کارزار مشترک نویسندگان ایرانی و افغان برای زبان فارسی در آمازون

نزدیک به شانزده‌هزار نفر تا کنون نامۀ درخواست از آمازون برای افزودن زبان فارسی به سامانۀ انتشارات کیندل را امضا کرده‌اند.

آمازون یک شرکت عظیم فناوری چندملیتی است که در کنار دیگر فعالیت‌ها به انتشار کتاب به دو صورت کاغذی و الکترونیکی هم مشغول است و نویسندگان و ناشران می‌توانند آثار خود را از طریق آن مستقیماً و بی هیچ نظارت محتوایی و سانسور به دست خوانندگان برسانند.

آمازون پس از ادغام شرکت‌های «کرییت‌اسپیس» و «نشر مستقیم کیندل» از نوامبر ۲۰۱۸ عملاً امکان نشر کتاب‌های فارسی‌زبان در سامانۀ «چاپ بر اساس تقاضا» را از خدمات نشر خود حذف کرد.

از آن تاریخ، زبان فارسی در فهرست زبان‌هایی که کیندل از آن‌ها پشتیبانی می‌کند وجود ندارد و در نتیجه نشر کتاب به زبان فارسی به روش «چاپ بر اساس تقاضا» در آمازون عملاً امکان‌ناپذیر شده است.

این اقدام آمازون به واکنش گروهی از نویسندگان ایرانی و افغان مقیم اروپا و آمریکا در قالب راه‌اندازی کارزاری منجر شده است تا از شرکت آمازون بخواهند زبان فارسی را در خدمات انتشار کتابش به رسمیت بشناسد.

حذف زبان فارسی از این سامانه در کنار فعال بودن زبان عربی در آن موجب شده برخی فعالان حوزه نشر دلیل این کار آمازون را واهمه این شرکت از افتادن به حاشیه‌های تحریم‌های آمریکا علیه ایران قلمداد کنند.

با این حال، نویسندگان و ناشران ایرانی و افغانی که به این کارزار پیوسته‌اند معتقدند این اقدام آمازون مانعی جدی در مبارزه با سانسور و ترویج آزادی بیان است.

خدمات گسترده آمازون در حوزه نشر، به نویسندگان و ناشران فارسی‌زبان اجازه می‌داد تا به‌سادگی بر انواع سانسورهای دولتی و غیردولتی جاری و حاکم بر نشر کتاب غلبه کنند و آثار خود را در سریع‌ترین زمان ممکن و بدون هرگونه دستبرد به خوانندگان برسانند؛ امکانی که با به‌رسمیت شناخته نشدن زبان فارسی، دست‌کم فعلاً، از بین رفته است.

در متن نامۀ سرگشاده‌ای که تا امروز نزدیک به ۱۶ هزار نفر آن را امضا کرده‌اند، تأکید شده است که به‌رسمیت شناخته شدن زبان فارسی در کیندل «گامی بزرگ در ترویج آزادی بیان و مبارزه با سانسور» است.

آغازگر این کارزار مهیار مظلومی، شاعر و مترجم ایرانی ساکن کانادا، است که معتقد است قرار گرفتن زبان فارسی در انتشارات کیندل، علاوه‌بر کمک به مبارزه با سانسور، بر حیات زبان فارسی در آینده نیز اثرگذار است.

در بخشی از نامۀ سرگشاده‌ای که جمع‌آوری امضا برای آن همچنان ادامه دارد چنین آمده است: «با توجه به عظمت فرهنگ و ادبیات فارسی در درازنای تاریخ، مایۀ بسی تأسف است که نویسندگان فارسی‌زبان نمی‌توانند از خدمات کیندل آمازون برای دسترسی به مخاطبان خود استفاده کنند؛ مخاطبانی که جمعیت آن‌ها حدود ۱۲۰ میلیون نفر در سراسر جهان است. ما از آمازون می‌خواهیم خدمات کیندل برای زبان فارسی را نیز فراهم کند.»