وزارت خارجه ایالات متحده می‌گوید مایک پومپئو و توُشیمیتسو موتـِگی، وزیر خارجه ژاپن، در مورد «هماهنگی‌ها در پیوند با ایران» تلفنی گفت‌وگو کرده‌اند.
این گفت‌وگوی تلفنی در حالی انجام شده که رسانه‌های ژاپنی خبر از حضور مستقل ارتش آن کشور در آب‌های خاورمیانه داده‌اند.
در بیانیه کوتاهی که مورگان اورتگاس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، منتشر کرده، گفته شده آقای پومپئو بر روابط استوار دو کشور تاکید کرده‌است.
در این بیانه آمده است هر دو وزیر «بر ادامه همکاری‌های نزدیک در پیوند با امنیت منطقه و جهان تاکید کرده‌اند».
این گفت‌وگوی تلفنی پس از انتشار گزارش‌های مجدد در مورد حضور ناوگان دریایی نیروهای دفاعی ژاپن در آب‌های جنوبی ایران، اما نه در قالب ائتلاف به رهبری آمریکا، بلکه به‌طور مستقل، انجام شده‌است.
وزارت خارجه ایالات متحده جزئیات بیشتری از مکالمه دو وزیر ارائه نکرده‌است.
دو روز پیش شبکه تلویزیونی ژاپن، ان‌اچ‌کی، گفته بود دولت ژاپن در ارتباط با «امنیت دریانوردی در خاورمیانه» در حال بررسی اعزام «نیروهای دفاعی» خود در قالب یک ایده مستقل، و بدون حضور در ائتلاف مورد نظر ایالات متحده است.
البته این گزارش تازگی ندارد. در ۱۲ شهریور ماه روزنامه یومیوری گفته بود توکیو به ائتلاف دریایی آمریکا برای حفاظت از شناورهای تجاری در آب‌های جنوبی ایران ملحق نخواهد شد، بلکه ممکن است یک ماموریت مستقل در خلیج عدن و باب‌المندب طرح‌ریزی کند.
در ۲۶ مهر ماه رویترز به نقل از روزنامه آساهی ژاپن، گفت این کشور جدا از ائتلافی که ایالات متحده برای حفاظت از سفرهای دریایی در خلیج فارس تشکیل داده اقدام به اعزام نیرو خواهد کرد. حال خبرگزاری فرانسه نیز گزارش مشابهی را به‌نقل از خبرگزاری کیودو منتشر کرده و می‌گوید ژاپن به آمریکا در این مورد اطلاع داده‌است.
وب‌سایت انگلیسی‌زبان روزنامه «ماینیچی» ژاپن، که از روزنامه‌های سراسری و اصلی آن کشور است، می‌گوید نخست‌وزیر ژاپن از دولت خواسته تا ظرفیت‌ها و امکان اعزام نیروهای نظامی به آب‌های عمان را بررسی کند. به گفته این روزنامه ژاپن قصد حضور در خلیج فارس یا تنگه هرمز را ندارد.
به گفته ماینیچی انتظار می‌رود یک شناور نظامی اسکورت از سال ۲۰۲۰ ماموریت خود را در منطقه آغاز کند، و احتمالا در راستای برنامه‌ای مشابه یک هواپیمای گشت‌زنی نیز مامور رصد دزدی دریایی در آب‌های سومالی می‌شود.
ژاپن هم با آمریکا روابط نزدیکی دارد و هم تلاش‌هایی را در جهت ایجاد باب مذاکره میان تهران و واشینگتن انجام داده‌است. تلاش‌هایی که حتی شینزو آبه، نخست‌وزیر را راهی تهران کرد. علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی اما گفت مذاکره‌ای با واشینگتن صورت نمی‌گیرد.
دولت دونالد ترامپ سال پیش از توافق اتمی با ایران خارج شد و برای دستیابی به توافقی تازه تحریم‌های شدیدی علیه تهران اعمال کرده‌است. ایران اقدامات دولت ترامپ را نقض تعهدات بین‌المللی آمریکا توصیف کرده و تا کنون موافقتی با توافق تازه نکرده‌است.
طی ماه‌های گذشته تنش‌ها در منطقه بالا گرفته و در مواردی حتی گزارش‌هایی از رویارویی نظامی میان آمریکا و ایران منتشر شده‌است. حملات به نفتکش‌ها، سرنگونی پهپاد آمریکایی، حملات به تاسیسات نفتی عربستان، سرنگونی پهپاد ایران و گزارش‌ها از حملات گسترده سایبری آمریکا همگی به موازات با همین تنش‌ها رخ داده‌اند.
آمریکا و متحدان منطقه‌ای آن ایران را مسئول حملات به نفتکش‌ها در آب‌های جنوب و تاسیسات نفتی عربستان می‌دانند و از همین رو نیز واشینگتن پیشنهاد ایجاد یک ائتلاف بین‌المللی دریایی را داده‌است. تهران اتهام‌های وارد شده به خود را رد کرده و در مورد این ائتلاف در آب‌های جنوبی ایران هشدار داده‌است.