با آن که خبر تصویب لایحه موسوم به «عفاف و حجاب» توسط شورای نگهبان هنوز توسط این نهاد رسما اعلام نشده، اظهارات دو نمایندهٔ مجلس در این زمینه کافی بود تا واکنشهایی را در شبکههای مجازی برانگیزد.
این واکنشها پس از آن در شبکههای اجتماعی منتشر شد که احمد راستینه، سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس، و موسی غضنفرآبادی، عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس، به فاصلهٔ چند روز از یکدیگر اعلام کردند لایحهٔ یادشده که مدتها بین مجلس و شورای نگهبان در رفت و آمد بود توسط این شورا «تأیید» شده است.
با این حال هنوز خبری به طور رسمی از طرف شورای نگهبان یا کلیت مجلس شورای اسلامی درباره تأیید این لایحه منتشر نشده است.
بر اساس ماده ۳۲ لایحه ننگین عفاف و حجاب، "شرط هرگونه استخدام و به کارگیری زنان در تمامی ادارات و نهادهای دولتی و حاکمیتی و حتی مراکز آموزشی غیردولتی رعایت فرهنگ عفاف و حجاب نه تنها در محیط عمومی بلکه خارج از محیط کار و آموزش و همچنین فضای مجازی است!"سلام بر آپارتاید جنسیتی!
— MotahareGoonei (@MotG96) September 26, 2024
خبر تأیید لایحه از این جهت واکنشبرانگیز بوده که به نظر میرسد شماری از هواداران مسعود پزشکیان توقع داشتند با توجه به وعدههای انتخاباتی او دربارهٔ کرامت زنان و نیز سخنانش در نخستین نشست مطبوعاتی مبنی بر پیگیری برای «اذیت نکردنِ» توسط گشت ارشاد، این لایحه هم مسکوت بماند.
لایحه غیر انسانی، زنستیزانه و فاجعهبار عفاف و حجاب توسط شورای نگهبان تایید شد، حالا رئیس جمهور باید آن را امضا و ابلاغ کند. ببینیم پزشکیان در همین حد اراده و عرضه آن را دارد که با عدم امضای آن، اعتراض عملی خود را به این موضوع نشان دهد؟
— Aboozar Zaman (@aboozarrrr) September 25, 2024
با این حال انتشار خبر غیررسمی از «تأیید» لایحه «عفاف و حجاب» موجب شده برخی کاربران در شبکههای اجتماعی، موضوع «آپارتاید جنسیتی» در ایران را که از سوی شماری از زندانیان سیاسی از جمله نرگس محمدی، برندهٔ جایزه صلح نوبل، مطرح شده بار دیگر مطرح کنند.
مطهره گونهای، فعال دانشجویی و دبیر سیاسی سابق انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه تهران و علوم پزشکی، که پیش از این از ورود او به دانشگاه تهران جلوگیری میشد و به اتهام اعتراض به حبس توماج صالحی، خواننده اعترضی رپ، به زندان محکوم شده بود، در واکنش به خبر «تأیید» این لایحه نوشته: «سلام بر آپارتاید جنسیتی.»
عدهای به زنان یادآوری میکردند اگر گشت ارشاد به آنان هتاکی کرد یا برای حجاب بازداشت شدند، "قانون" رعایت نشده است. شورای نگهبان لایحه حجاب و عفاف را تصویب کرد و قانون شد. آنچه که این عده متوجه نمیشوند تفاوت بین "قانون" و "حق" است وگرنه که بردهداری هم "قانون" بود.
— Maryam Shokrani (@shokrani_maryam) September 26, 2024
ابوذر زمان، وکیل دادگستری و فرزند حسین زمان، خوانندهٔ فقید که به سیاستهای جمهوری اسلامی معترض بود، نیز لایحه «عفاف و حجاب» را «غیرانسانی، زنستیزانه و فاجعهبار» نامیده است.
او با اشاره به این که «حالا رئیس جمهور باید آن را امضا و ابلاغ کند»، خواستار امضا نکردن این لایحه از سوی پزشکیان برای نشان دادن «ارادهٔ» خود در زمینه حمایت از حقوق زنان شده است.
مریم شکرانی، روزنامهنگار، نیز با اشاره به تبدیل این لایحه به «قانون» با تأیید شورای نگهبان، در زمینهٔ اهمیت بیتوجهی به آن نوشته: «آنچه که عدهای متوجه نمیشوند تفاوت بین «قانون» و «حق» است، وگرنه که بردهداری هم «قانون» بود».
در لایحه مصوب عفاف و حجاب، مجازاتهای مرتبط با حجاب از بسیاری از جرایم؛ همچون مواد مخدر و سلاح سختگیرانه تر است، یعنی عملاً سرکوب شهروندان تبدیل به قانون شدهاست!امروز همانجایی قرار داریم که ۳۰۰ سال پیش فرانسوا ولتر گفته؛ آخرین درجه فساد به کار بردن قوانین برای ظلم است...!
— محمد پارسی (@mohammadparsi1) September 26, 2024
نخستین گزارشها از «تأیید» این لایحه همزمان با سالروز جان باختن مهسا ژینا امینی در بازداشت گشت ارشاد از سوی موسی غضنفرآبادی، نمایندهٔ مجلس، منتشر شد.
انتشار این خبر همزمان بود با کارزار «من یک نفرم، یکی از بیشمار زنان شهر» که شماری از زنان، تصاویر بیحجاب خود در مناطق مختلف شهری را با هشتگ مهسا امینی در شبکههای اجتماعی منتشر میکردند.
هنوز مشخص نیست که شورای نگهبان و مجلس شورای اسلامی چه زمانی به طور رسمی خبر «تأیید» این لایحه را منتشر میکنند.
بیشتر در این باره: سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس: شورای نگهبان لایحهٔ «عفاف و حجاب» را تأیید کرده استپس از مطرح شدن گمانههایی مبنی بر تعویق احتمالی ابلاغ این لایحه و نیز مذاکرات پشت پرده نهادهای حکومتی دربارهٔ آن، در شبکههای اجتماعی، حسن یونسی، وکیل دادگستری و نزدیک به دولت مسعود پزشکیان، نیز در یکی از اتاقهای کلابهاوس فارسی، این گمانهها را تأیید کرد.
مشخص نیست آیا دولت پزشکیان با همکاری احتمالی مجلس، میتواند راهی قانونی برای تعویق این لایحه پیدا کند یا تنها راه پیشِ روی دولت بیاعتنایی به اجرای آن پس از ابلاغ خواهد بود.