حسن روحانی، رئیسجمهور ایران، با انتقاد از بزرگ شدن دولت و رویکرد رایج مبنی بر کار برای دولت گفت که بیش از نیمی از درآمد حاصل از فروش نفت کشور به مستمریبگیران داده میشود.
آقای روحانی روز یکشنبه نهم اردیبهشت گفت که در سال جاری «۵۲ هزار میلیارد تومان به مستمریگیران پول میدهیم. پول نفت ما چقدر است؟ کمتر از صدهزار میلیارد تومان ... یعنی ۵۵ درصد پول نفت را ما میگیریم میدهیم به مستمریبگیران».
Your browser doesn’t support HTML5
گفتههای حسن روحانی در حالی ایراد میشود که در ماههای اخیر شماری از نهادها و اقتصاددانها درباره بحرانهای مختلف اقتصادی در ایران، از جمله «اعتراض مستمریبگیران» هشدار دادهاند.
«مرکز پژوهشهای مجلس» اواخر آبان سال گذشته نسبت به «ورشكستگی احتمالی» سازمان تأمين اجتماعی در یک دهه آینده و بروز «ناآرامی» پس از آن هشدار داده و گفته بود که بحران این ورشکستگی «به قدری است که دولت نيز توان مداخله را نخواهد داشت».
بنابر برآورد این مرکز، در سال ۹۵ بدهی سازمان تأمین اجتماعی به بانکها به «رقم باورنکردنی بالاتر از ۹ هزار میلیارد تومان» رسید و این سازمان را به « یکی از ابَربدهکاران» بانکی کشور تبدیل کرد.
بيش از ۴۱ ميليون نفر یعنی ۵۲ درصد جمعیت ایران از بیمههای سازمان تأمین اجتماعی استفاده میکنند یا مستمری و حقوق بازنشستگی خود را از این سازمان میگیرند. «کمیته امداد امام خمینی» نیز به گفته رئیس آن، پرویز فتاح، سه میلیون مستمریبگیر ماهانه دارد و به دو میلیون نفر «خدمات موردی» ارائه میکند.
احمد علوی، اقتصاددان و استاد دانشگاه در سوئد،در این مورد به رادیو فردا میگوید «صندوق های بازنشستگی در شرایطی می توانند که به وظایف خود یعنی تامین مالی مستمری بگیران که از منابعی که پس انداز کرده اند به شکل کارآمد سرمایه گذاری کنند و همچنین به شکل شفاف پاسخگوئی وظایف خود باشند. اما شرایط در ایران به گونه دیگری رقم خورد. صندوق های بازنشستگی نه تنها در دولت گذشته بلکه بطور کلی در اکثر دولتها در چارچوب اهداف سیاسی بکار گرفته شد. دولت شرکتهای ورشکسته را به این صندوق ها واگذار نمود و از سوی دیگر ریخت و پاش و فساد مدیریت و بکارگماری نورچشمی ها و مدیران فاسد نیز مزید بر علت شد.»
در سال گذشته مستمریبگیران تجمعات پرشماری را در شهرهای مختلف، به ویژه در تهران، برگزار کردند و علیه آنچه «خلف وعده مسئولان» مینامیدند شعار سردادند.
از سوی دیگر، به گفته حسن روحانی، اختصاص حدود ۵۵ درصد از درآمد فروش نفت به مستمریبگیران فقط «جزئی از مخارج دولت» است و هزینههای دولت بسیار بیش از آن است.
رئیسجمهور ایران در سخنان روز یکشنبهاش به بزرگی حجم دولت و «عدم چابکی» آن اشاره کرد و گفت: دولت فربه و چاق شده و باید وزن کم کند.
انتقاد از «بزرگی حجم دولت» در گذشته نیز بارها مطرح شده و از جمله اسحاق جهانگیری، معاون اول حسن روحانی، حدود دو سال پیش گفته بود «بزرگی دولت به قدری رسیده است که هر چه درآمد کسب میکنیم باید صرف هزینههای جاری کنیم».