مایک پومپئو ، وزیر امور خارجه آمریکا که برای اولین بار در سمت وزیر خارجه به آلمان سفر کرده، درباره ساز و کار مالی «اینس‌تکس» گفت که آمریکا با معاملات کالاهای غیر تحریمی و انساندوستانه با ایران هیچ مشکلی ندارد.
وزیر امور خارجه آمریکا در کنفرانس خبری مشترک با همتای آلمانی خود در روز جمعه ۱۰ خردادماه این اظهارات را مطرح کرد.
یه گقته آقای پومپئو، مادامی که هدف اروپا و شرکتهای اروپایی از ایجاد سیستم مبادلات تجاری و مالی موسوم به «اینس‌تکس» تنها تجارت کالاهای غیرتحریمی و اقلام انساندوستانه است و آمریکا مشکلی با آن ندارد.
در همین حال هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان، نیز گفت که «اینس‌تکس»یک مکانیسم مالی برای دسترسی ایران به دارو و دیگر موارد ضروری است و مشکلی ندارد.
از زمان خروج آمریکا از برجام، تجارت دوجانبه اروپا و ایران دچار تلاطم شده است. آمارهای رسمی کمیسیون اروپا نشان می‌دهد صادرات ایران به این اتحادیه در سه ماهه ابتدایی سال ۲۰۱۹ حدود ۸۷.۵ درصد کاهش یافته و به ۲۱۷ میلیون یورو رسیده است.
صادرات اروپا به ایران نیز با افتی ۵۶ درصدی به حدود یک میلیارد یورو افت کرده است.
اروپا تمایل دارد تا تابستان سال جاری طرح «اینس‌تکس» را به اجرا بگذارد. یکی از اهداف آقای پومپئو در سفر به اروپا مذاکره این موضوع است.
قبلا برایان هوک، نماینده ویژه دولت آمریکا در امور ایران پنجشنبه در اورشلیم گفت اگر از «اینس‌تکس» به منظور آسان کردن مبادلات غیر مجاز با ایران استفاده شود، این کانال مالی نیز از سوی آمریکا تحریم خواهد شد.
ایران می‌گوید بدون «اینس‌تکس» منافع اقتصادی کشور از برجام محقق نمی‌شود و تهدید کرده است بصورت تدریجی از برجام خارج خواهد شد.
هایکو ماس وزیر خارجه آلمان نیز در نشست مطبوعاتی مشترک با همتای آمریکایی خود اظهار داشت که آمریکا و آلمان هر دو اصرار دارند که ایران به سلاح هسته‌ای دست نیابد و موضع مشترک دو کشور راز سر به مهری نیست.
وی تاکید کرد که دو کشور هدف مشترکی را دنبال می‌کنند اما راهشان متفاوت است.
هایکو ماس همچنین گفت که دو کشور درباره اقدامات منطقه‌ای و برنامه موشکی ایران نیز اهداف مشترکی دارند.
در همین حال آنگلا مرکل، صدر اعظم آلمان، نیز گفت که جهان در شرایط بسیار ناآرامی به سر می‌برد و سئوال این است که ما چگونه ایران را از دستیابی به سلاح اتمی بازداریم.
«لوایح فتف»
وزیر خارجه آمریکا همچنین می‌گوید، ایران بر اساس توافق سال ۲۰۱۶ با گروه ویژه اقدام مالی باید هر چه زودتر لوایح مرتبط با کنوانسیون مبارزه با جرائم سازمان یافته فراملی (پالرمو) و کنوانسیون مقابله با تأمین مالی تروریسم (سی اف تی) را تصویب و اجرا کند.
مایک پومپئو گفت ایران به تعهدات بین المللی خود در پیوستن به این لوایح عمل نکرده است.
وزیر خارجه آمریکا به دفعات گفته است بدون اجرایی شدن پالرمو و سی اف تی، پروژه «اینس‌تکس» راه به جایی نخواهد برد.
این گروه در سال ۲۰۱۶ ایران را از فهرست سیاه خود خارج کرد و به ایران فرصت داد که این مقررات را تصویب و اجرایی کند.
از حدود یک سال گذشته و با وجود اصرار دولت حسن روحانی لوایح مرتبط با گروه ویژه اقدام مالی در مجمع تشخیص مصلحت نظام همچنان بلاتکلیف است.
وزیر خارجه آمریکا همچنین از آلمان به دلیل توقف پروازهای شرکت هواپیمایی ماهان تشکر کرد و گفت ایران از این هواپیماها برای انتقال سلاح و نظامیان به مناطق درگیر جنگ خاورمیانه استفاده و منافع اروپا، آمریکا و دیگران را در جهان با تهدید مواجه می کند.
وی همچنین از برنامه موشکی ایران انتقاد کرد و گفت برنامه موشک بالستیک ایران نقض قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل است و آمریکا در صدد مقابله با اقدامات مخرب ایران است.