خبرگزاری بلومبرگ روز پنجشنبه، ۹ خردادماه، از قول منابعی گزارش داد که روسیه درخواست ایران برای فروش سامانه ضدهوایی پیشرفته «اس ۴۰۰» را رد کرده است.
این سامانه میتواند به اهداف هوایی در فاصله ۴۰۰ کیلومتری نیز حمله کند.
دو منبع آگاه، از جمله یک مقام ارشد روسی که نخواستهاند نامی از آنها برده شود، به بلومبرگ گفتهاند ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، شخصا درخواست ایران را رد کرده است.
هفتم ماه مه، مصادف با ۱۷ اردیبهشت، محمدجواد ظریف وزیر خارجه ایران به مسکو سفر کرده بود.
بلومبرگ روز پنجشنبه نوشت که مقامات روسی از اظهار نظر درباره این موضوع خودداری کرده و مقامات ایران نیز بهخاطر تعطیلات آخر هفته ایران در دسترس نبودهاند.
این گزارش میافزاید فروش سامانه ضدهوایی «اس ۴۰۰» در منطقه، حتی برای ترکیه، از اعضای ناتو و همپیمانان آمریکا نیز مناقشهبرانگیز است و خطر تنبیه و تحریم دولت آمریکا در میان است.
ترکیه قرارداد خرید این سامانه را با روسیه امضا کرده و قرار است به زودی دریافت کند، اما آمریکا تهدید کرده است ترکیه به عنوان عضوی از ناتو باید این معامله را فسخ کند، چون تسلیحات روسی با ناتو هماهنگ نیستند.
این گزارش میافزاید رد درخواست ایران برای فروش سامانه دفاعی «اس ۴۰۰» نشاندهنده تلاش روسیه برای ایجاد توازن قوا در منطقه خلیج فارس است که در یک طرف ایران و در طرف مقابل آمریکا و متحدان عرب وی، از جمله عربستان صف کشیدهاند.
رد درخواست ایران از روسیه در حالی است که دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، اخیرا اجرای قرارداد فروش میلیاردها دلار تسلیحات به عربستان و امارات را تایید کرد.
این کشورها ایران را به حمله به چندین کشتی تجاری در آبهای امارات متهم کردهاند، اما جمهوری اسلامی هرگونه دست داشتن در این حمله را رد کرده است.
بلومبرگ مینویسد اگرچه ایران و روسیه در کنار هم از دولت بشار اسد در سوریه حمایت میکنند، شواهد حاکی است روسیه در صدد کوچکتر کردن تدریجی جای پای ایران در منطقه خاورمیانه است، چون میخواهد روابط خود با رقبای ایران مانند عربستان و اسرائیل را حفظ کند.
در همین زمینه روسلان پوخوف، رئیس مرکز تحلیل مسائل استراتژیک و تکنولوژی در مسکو، به بلومبرگ گفت که اگر روسیه واقعا درخواست ایران برای فروش «اس ۴۰۰» را رد کرده باشد، بدین معنی است که پوتین در صدد راضی نگه داشتن رقبای منطقهای ایران مانند اسرائیل و عربستان، همچنین حفظ مجالی برای مذاکره با آمریکا پیرامون مناقشات خود است.
او گفت: «اگر روسیه این سامانه را به ایران بدهد، چالشی مستقیم برای اسرائیل و عربستان خواهد بود و این موضوع بر ضد منافع خود روسیه است.»
روسیه در مردادماه ۹۵ یک سامانه دفاعی «اس ۳۰۰» را بر اساس قرارداد سال ۱۳۸۷ به ایران تحویل داد، اما تحویل این سلاح با تاخیرهای طولانی و مناقشاتی همراه بود، اما نهایتا بعد از برجام تحویل ایران شد.
روسیه همچنین نیروگاه اتمی بوشهر را بعد از ۱۱ سال تاخیر در شهریور ۱۳۹۰ راهاندازی کرد.
علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی در دیدار ۱۰ آبان ۱۳۹۶ با رئیس جمهوری روسیه گفته بود که «آقای پوتین اهل تصمیم و عمل است».