وزیر خارجه آمریکا میگوید هدف رئیس جمهور آمریکا از ارائه راهبرد تازه این کشور در قبال ایران، مداخله و اختلال در روابط تجاری اروپا با تهران نیست.
رکس تیلرسون این موضوع را روز پنحشنبه ۲۷ مهر در گفتوگو با روزنامه والاستریت جورنال مطرح کردهاست.
تیلرسون افزوده که «پیام» دونالد ترامپ در سخنرانی اخیرش دربارهٔ ایران، «کاملاً روشن» بود و اروپا میتواند روابط تجاری خود با ایران را داشته باشد.
وزیر خارجه آمریکا در ادامه گفته که ما با اروپاییها شش ماه بر سر توافقنامه برجام کار کردیم و در حال حاضر تصمیم گرفتهایم به طور رسمی بر اساس همان توافقنامه، سیاستهای جدیدی را اتخاذ کنیم.
اشاره وی به سخنرانی ترامپ و بیانیه کاخ سفید در این مورد مبنی بر تلاش آمریکا برای انسداد همه راههای ممکن در دستیابی ایران به جنگافزار هستهای است و اتخاذ سیاستهای سختگیرانهتر در قبال ایران در چارچوب توافقنامه برجام است.
رئیس جمهوری آمریکا در عین حال بارها بر امکان خروج کشورش از برجام سخن گفته و آن را بدترین توافقنامهای دانسته که واشینگتن در تاریخ خود آن را امضا کرده است.
اظهارات تیلرسون برای رفع نگرانی مقامهای اروپایی در این خصوص بیان شده زیرا به ادعای والاستریت جورنال، «کشورهای اروپایی گمان میکنند آمریکا با نامعلوم نشان دادن آینده توافقنامه هستهای ایران و قدرتهای بزرگ جهانی، به صورت عمدی بدنبال فشار بر کارخانهها و شرکتهای اروپایی به منظور فاصله گرفتن از ایران است.»
اوایل سال جاری میلادی، کاخ سفید اعلام کرد که ترامپ در نشست جی۲۰ در آلمان به سران اروپا گفته بود باوجود تعلیق بسیاری از تحریمها علیه ایران بدنبال توافق هستهای با این کشور، آنها نباید با ایران رابطه تجاری برقرار کنند.
رهبران اروپایی که تلاش داشتند آمریکا را از خروج از توافقنامه برجام منصرف کنند، سهشنبه هفته جاری با انتشار بیانیهای بر پایبندی کامل خود به تعهدهای خود در این توافقنامه و ادامه تعلیق تحریمها تا زمان پایبندی ایران به تعهداتش تأکید کردند.
با این حال آنطور که دیپلماتها خبر دادهاند، شماری از رهبران اروپا از جمله ترزا می، نخست وزیر بریتانیا، امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه و آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان معتقد به ادامه فشارها بر ایران به دلیل برنامه موشکی بالیستیک این کشور و نیر فعالیتهای منطقهای آن هستند.
به دنبال تعلیق تحریمها علیه ایران از ژانویه سال ۲۰۱۶ روابط تجاری ایران و اروپا آغاز شدهاست. بسیاری از شرکتهای اروپایی از جمله در حوزه خودرو و انرژی با ایران وارد معامله شدهاند.
برخی دیگر نیز شروع به سرمایهگذاری در ایران کرده یا صادرات خود به ایران را از سر گرفتهاند. به طوری که حجم دادوستد بازرگانی اروپا با ایران به دو برابر رسیده و سال گذشته، ۱۶ میلیارد دلار اعلام شد.
بر پایه این گزارش، با این حال تلاش برای بازسازی روابط تجاری قدیمی با ایران از سوی همه کشورها و واحدهای تجاری آغاز نشدهاست؛ از جمله بسیاری از بانکهای بزرگ اروپایی به دلیل جریمههای چند میلیون دلاری که آمریکا به دلیل نقض تحریمها علیه ایران، آنها را مجبور به پرداخت آن کرد، علاقهای به برقراری دوباره رابطه بازرگانی با ایران ندارند.
مقامهای اروپایی در جستجوی گزینههایی برای محافظت از شرکتهای خود در مقابل تحریمهای فعلی یا جدید آمریکا علیه ایران هستند.
تیلرسون همچنین گفته که آمریکا تصمیم گرفته به سرنوشت معاملات چند میلیارد دلاری شرکت هواپیمایی بوئینگ با ایران رسیدگی کند.
این شرکت به عنوان نخستین شرکت بزرگ آمریکایی در معاملهای با ایران، توافق کرده دهها هواپیمای تجاری به تهران بفروشد.
به گفته وزیر خارجه آمریکا، بسیاری از واحدهای تجاری در آمریکا قادر به برقراری دادوستد با ایران نیستند، چرا که تحریمهای تعلیقشده شامل نوع فعالیت بازرگانی آنها نمیشود، اما آقای ترامپ به هر حال تمایلی به «مداخله» در امور تجاری ندارد.