انتخابات پارلمانی و ریاستجمهوری ترکیه، صبح روز یکشنبه آغاز شد. رجب طیب اردوغان، رئیسجمهوری فعلی ترکیه و محرم اینجه، رقیب اصلی او، تا واپسین دقایقِ کارزار انتخاباتی، در جمع میلیونها نفر سخنرانی کردهاند.
شماری از رسانههای بینالمللی میگویند انتخابات روز یکشنبه «مهمترین چالش» اردوغان و حزب «عدالت و توسعه»، از زمان روی کار آمدن او و تشکیل سیاسیاش است. اردوغان و «عدالت و توسعه» یک دهه و نیم است که رهبری دولت ترکیه را در دست دارند.
طی سالهای گذشته اقتصاد ترکیه با سرعت بالایی رشد کرده و تولید ناخالص داخلی آن از حدود ۲۰۰ میلیارد دلار به بالای ۹۰۰ میلیارد دلار صعود کرده است. هرچند در ماههای اخیر ارزش پول ملی آن کشور بهطور مشخصی سقوط کردهاست. از طرفی ترکیه از لحاظ سیاسی و اجتماعی نیز با چالشهای مختلفی روبهرو شده، و انتقادهای گستردهای در مورد بازداشتها و تسویه گسترده مخالفان و حرکت دولت به سوی یک سیستم «تمامیتخواه»، مطرح شدهاست.
واپسین کارزار انتخاباتی رقیبان اصلی پست ریاستجمهوری ترکیه، رجب طیب اردوغان و محرم اینجه، در جمع میلیونها تن از هواداران آنها انجام شدهاست.
رویترز میگوید روز شنبه «جمع عظیمی» از هواداران آقای اردوغان، در شهر استانبول جمع شدند. آقای اینجه هم در همین شهر «در جمع میلیونها نفر» سخنرانی کرده است. محرم اینجه، نامزد حزب اپوزیسیون «جمهوریخواه خلق»، قدیمیترین حزب سیاسی ترکیه، است.
Your browser doesn’t support HTML5
آقای اردوغان میگوید پیروزی او میتواند به حل مشکلات اقتصادی، از جمله کاهش ۲۰ درصدی ارزش لیر در برابر دلار آمریکا، درگیریها با شورشیان کـرد در جنوب شرق و نیز عراق و سوریه، و مسائل دیگر یاری برساند.
از سوی دیگر محرم اینجه که اردوغان و اطرافیان او را به چالش کشیده میگوید پیروزی دوباره این چهره سیاسی، «به امتداد حکومت ترس» میانجامد: «اگر من پیروز شوم، دستگاه قضائی استقلال خود را به دست خواهد آورد».
خبرگزاریها و رسانههای بینالملی، از جمله شبکه بلومبرگ، یادآوری کردهاند که سخنرانی آقای اینجه جایی در پوشش خبری رسانههای دولتی، از جمله «تیآرتی خبر» پیدا نکردهاست. رویترز میگوید در حال حاضر شمار اندکی از رسانهها، بهطور مشخص و روشن، دست به انتقاد از دولت میزنند و پوشش رسانهای از اردوغان خیلی بیشتر از رقبای او بود.
انتخابات که از ساعت هشت صبح آغاز شده تا ساعت پنج بعد از ظهر ادامه خواهد داشت. نزدیک به ۶۰ میلیون شهروند ترکیه واجد شرایط رای دادن هستند.
نظرسنجیها و آمارهای پیش از انتخابات نشان میدهد به احتمال زیاد اردوغان موفق نخواهد شد در دور نخست انتخابات ریاستجمهوری، پیروز شود، اما در دور دوم به پیروزی خواهد رسید. برگزاری دور دوم برای هشم ژوئیه، ۱۷ تیر، پیشبینی شدهاست. احتمال داده شده حزب عدالت و توسعه نیز اکثریت پارلمانی خود را از دست بدهد.
از رقبای دیگر در انتخابات ریاستجمهوری، صلاحالدین دمیرتاش، سیاستمدار کرد، و از رهبران حزب «دمکراتیک خلقها» است که در حال حاضر زندانیست. در صورتیکه حزب «دمکراتیک خلقها» از حد نصاب تعیینشده برای انتخابات، یعنی ده درصد، بگذرد و وارد پارلمان شود، دستیابی حزب عدالت و توسعه به اکثریت، بهمراتب سختتر خواهد شد. آقای دمیرتاش در آخرین پیام انتخاباتی خود که از زندان فرستاده، گفته اگر حزب او نتواند وارد پارلمان شود، شکستی «برای همه ترکیه» خواهد بود. مارال آکشنر، وزیر کشورش پیشین ترکیه، از دیگر رقبای انتخابات ریاستجمهوریست؛ او تنها نامزد زن این انتخابات است.