دولت بریتانیا روز چهارشنبه ۳۱ خرداد اعلام کرد که در مورد ادعاهای مربوط به همکاری دانشگاههای این کشور با ایران در زمینه ساخت پهپاد و سایر فناوریهای حساس در حال تحقیق است.
نخستین بار هفتهنامه «جویش کرونیکل» که منتسب به بخشی از یهودیان ساکن بریتانیاست، چند هفته پیش گزارشی در این زمینه منتشر کرد. با توجه به استفاده گسترده روسیه از پهپادهای ایرانی در حملات به اوکراین این موضوع خبرساز شد و گروهی از اعضای پارلمان بریتانیا ضمن انتقاد از نخستوزیر این کشور خواستار انجام تحقیقات شدند.
ریشی سوناک، نخستوزیر بریتانیا، روز چهارشنبه گفت: «ما تمامی ادعاها و گزارشها در مورد نقض قوانین ناظر بر صادرات را بسیار جدی میگیریم و وزارت خزانهداری هم اکنون در حال تحقیق در مورد گزارشی است که اخیرا در مطبوعات منتشر شده است.»
آقای سوناک افزود: «ما همکاریهایی که امنیت ملی ما را به خطر بیاندازد تحمل نخواهیم کرد و کنترل بر همکاریهای دانشگاهی در عرصه فناوری تشدید خواهد شد.»
بیشتر در این باره: ابراز نگرانی از همکاری ۱۱ دانشگاه بریتانیایی با سپاه در ساخت پهپادهفتهنامه «جویش کرونیکل» در گزارش خود ادعا کرد که ۱۱ دانشگاه در بریتانیا، از جمله کمبریج، دانشگاه کالج لندن، دانشگاه گلاسکو و دانشگاه کرانفیلد، در پژوهشهایی مشارکت دارند که بهطور بالقوه میتوانند مورد استفاده نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران قرار بگیرند.
این هفتهنامه با استناد به هزاران صفحه از پژوهشهایی که از سال ۲۰۱۷ تاکنون در مجلات علمی منتشر شده است ادعا کرد که در یکی از این موارد که هزینه آن را ایران پرداخت کرده است پژوهشگران بریتانیایی در مورد بهبود سرعت، ارتفاع و برد پرواز پهپادها کار کردهاند.
«جویش کرونیکل» در بخش دیگری از گزارش خود گفت که یک دانشگاه بریتانیایی دیگر نيز در آزمایشهای مربوط به یک سامانه کنترل جدید برای هواپیماهای جت با هدف افزایش قابلیت مانور و سرعت واکنش آنها «در مصارف نظامی» با پژوهشگران ایرانی همکاری کرده است.
دولت بریتانیا از سالها پیش صدور فناوریهای نظامی و با کاربرد دوگانه به ایران را ممنوع کرده است و در ماههای اخیر نیز نهادهای دولتی، موسسات و افراد ایرانی متهم به تامین پهپاد برای ارتش روسیه را تحریم کرده است.
بیشتر در این باره: زلنسکی: ایران بیش از هزار فروند پهپاد به روسیه داده استدولت آمریکا و تعدادی از متحدان آن میگویند روسیه صدها فروند پهپاد انتحاری از ایران دریافت کرده و از آنها برای حمله و ایجاد وحشت در اوکراین استفاده میکند.
جمهوری اسلامی ایران این اتهام را رد کرده است، هر چند برخی از مقامات ارشد ایرانی اذعان کردهاند که تعدادی پهپاد ساخت این کشور در چارچوب همکاری و آزمایشهای فنی به روسیه ارسال شده است.
کاخ سفید اخیرا اعلام کرد که برای کمک به دولتها و شرکتهای خصوصی «با هدف پیشگیری از مشارکت ناخواسته در برنامههای پهپادی ایران» به زودی توصیههای جدیدی را منتشر خواهد کرد.
تمامی دانشگاههای بریتانیایی که هفتهنامه «جویش کرونیکل» در گزارش خود از آنها نام برده بود در هفتههای اخیر با انتشار بيانيههایی تاکید کردند که تمامی همکاریهای بینالمللی آنها براساس قوانین ناظر بر فعالیتهای آکادمیک انجام شده است.