همزمان با کشیده شدن جنگ اسرائیل و سازمانهای مسلح فلسطینی به روز یازدهم از بحران نظامی میان آنها، آمریکا اعلام کرد که از پیشنویس قطعنامه پیشنهادی فرانسه برای برقراری آتشبس حمایت نمیکند.
رسانههای اسرائیل هم چهارشنبه ۲۹ اردیبهشت نوشتهاند که احتمال برقراری آتشبس کماکان یک گزینه پیش رو است. این رسانهها از روز جمعه به عنوان تاریخ احتمالی برای آغاز آتشبس سخن گفتهاند.
یکی از مقامهای ارشد گروه حماس نیز، چهارشنبه شب تایید کرد که این جنبش احتمال آتشبس را بررسی کرده است.
دولت واشینگتن هم چهارشنبه اعلام کرد که اقدام فرانسه در تنظیم پیشنویس قطعنامهای که طرفین جنگ را به آتشبس فرا بخواند، «در حال حاضر کارساز نیست و موجب استقرار آرامش نخواهد شد».
امانوئل ماکرون، رییس جمهوری فرانسه، روز چهارشنبه گفته بود که قطعنامه پیشنهادی این کشور از طرفین بحران میخواهد که گامهای مشخصی برای پایان دادن به جنگ بردارند و قبل از هر چیز لازم است که با خاموش شدن صدای آتشباری در ساعت معینی به طور همزمان، موافقت کنند.
عبدالفتاح سیسی، رییس جمهوری مصر و ملک عبدالله دوم، پادشاه اردن، اعلام کرده بودند که از قطعنامه پیشنهادی فرانسه حمایت میکنند و برای تصویب آن در شورای امنیت سازمان ملل متحد تلاش خواهند کرد.
ژان ایو لودریان، وزیر خارجه فرانسه، به پارلمان در پاریس گفته بود نسبت به تصویب قطعنامه کشورش در شورای امنیت «خوشبین است».
فرانسه در پی ناکام ماندن چهارمین نشست شورای امنیت در شامگاه سهشنبه در صدور قطعنامهای در خصوص بحران، از کوشش خود برای تنظیم قطعنامهای جدید خبر داده بود.
آمریکا پیشنویس قطعنامه پیشین را که از سوی تونس و نروژ، دو عضو غیر دایم شورای امنیت، و با حمایت چین، عضو دایم شورا، تنظیم شده بود، با این استدلال رد کرد که صدور آن در حال حاضر، «سازنده» نخواهد بود.
با وجود این، جو بایدن، رییس جمهوری آمریکا، روز چهارشنبه، در چهارمین تماس از آغاز این بحران، به بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر دولت انتقالی اسرائیل، گفته بود که انتظار دارد آتشبس «همین امروز بدست آید» و پیش از آن، از حملات متقابل به میزان محسوسی کاسته شود.
رسانههای اسرائیل گفتههای بنیامین نتانیاهو بعد از تماس تلفنی جو بایدن با او را در این زمینه، که «برای تامین امنیت مردم اسرائیل به هر اقدام لازم دست خواهد زد»، اینگونه تعبیر کردند که وی عملا درخواست آقای بایدن را رد کرده و میخواهد در زمان مورد نظر خود به بحران پایان دهد.
پیش از درخواست آقای بایدن، ولادیمیر پوتین، رییس جمهوری روسیه، نیز به صراحت خواهان آتشبس شد.
خبرگزاری آلمان گزارش داده که هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان، بامداد پنجشنبه با رسیدن به اسرائیل، با سران این کشور دیدار و گفتوگو خواهد کرد. آقای ماس پیش از راهی شدن به سوی تلآویو گفت که با درخواست آتشبس راهی این سفر میشود.
از جانب دیگر، شماری از وزیران خارجه کشورهای دوست اسرائیل، برای ابراز «همبستگی» با اسرائیل که مردمش در زیر حملات راکتی بودهاند، روز پنجشنبه به اسرائیل خواهند رسید.
این در حالی است که در کنگره آمریکا، الکساندریا- اوکازیو کورتز، از نیروهای دمکراتِ بشدت منتقد اسرائیل، تاکید کرده که کنگره باید تصویب ۷۳۵ میلیون دلار کمک تسلیحاتی جدید به ارتش اسرائیل را متوقف کند زیرا به گفته او این اسلحهها برای کشتن مردم غزه به کار میرود.
بیشتر در این باره: بایدن خواستار آتشبس در نوار غزه شد؛ نتانیاهو بر ادامه حملات اسرائیل تاکید کرد
افزایش تحرکات برای آتشبس پس از آن بود که یووال اشتاینیتز، اولین وزیر ارشد اسرائیلی بود که روز چهارشنبه گفت، اسرائیل یا باید با وارد کردن نیروی زمینی به غزه، این باریکه را دوباره تصرف کند یا اینکه حتی بدون دستیابی به تفاهم دو جانبه با حماس، اعلام آتشبس کند. وی آتشبس را محتملتر از ورود دوباره نظامیان اسرائیلی به غزه نامیده بود.
اما نشست کابینه امنیتی- سیاسی اسرائیل که قرار بود چهارشنبه شب برای بررسی اعلام آتشبس احتمالی برگزار شود، پس از اصابت راکت از جنوب لبنان به شمال اسرائیل، لغو شد.
با این حال، رسانههای اسرائیل تاکید دارند که آتشبس کماکان یک گزینه مطرح است. این رسانهها از روز جمعه به عنوان تاریخ احتمالی برای آغاز آتشبس سخن گفتهاند.
موسی ابو مرزوق، از سران حماس نیز، چهارشنبه شب تایید کرد که این جنبش احتمال آتشبس را بررسی کرده است. او هم تاریخ جمعه، اول خرداد، را به عنوان روز نخست آتشبس ذکر کرد.
موسی ابو مرزوق به شبکه المیادین لبنان گفت، تلاشها برای آتشبس «نتیجه خواهد داد و آتشبس بر اساس اقدام متقابل و همزمان طرفین خواهد بود».
وی در همین حال گفت که تنها سخن از آتشبس مربوط به غزه است و سایر عرصههای درگیری در کرانه باختری و در خود اسرائیل را شامل نخواهد شد.
سران جنبش فتح در کرانه باختری نیز گفتهاند از شواهد میدانی و گزارشهای رسیده به دفتر ریاست جمهوری فلسطین در رامالله چنین برمیآید که آتشبس ممکن است از ظهر روز جمعه برقرار شود.
سران فتح در حالی از آتشبس را یک گزینه محتمل دانستند که شمار زیادی از شبهنظامیان این جنبش بعد از مدتها اسلحههای خود را از پنهانگاهها بیرون آورده و با برگزاری تجمعهایی در کرانه باختری، آمادگی خود را برای پیوستن به نیروهای حماس و جهاد اسلامی فلسطین ابراز کردهاند.
زَیّاد نِخاله، دبیر کل جهاد اسلامی فلسطین، نیز که نیروهایش در حملات راکتی متعدد به اسرائیل در این عملیات جنگی سهیم بودهاند، چهارشنبه شب گفت «تنگنای بیسابقه» که دشمن در آن گرفتار شده، این بار «محسوستر از هر زمان دیگر در قیاس با ۷۳ سال گذشته است». اشاره او به درگیریهای گسترده داخلی میان یهودیان و اعراب و نیز پیوستن گسترده فلسطینیان کرانه باختری و شرق بیتالمقدس/ اورشلیم، به عرصه تقابل با اسرائیل بود.
جمعبندی عملیات جنگی دهمین روز
با تقویت احتمال پایان گرفتن این دور از جنگ اسرائیل و حماس، که سختترین عملیات جنگی اسرائیل و فلسطینیان در هفت سال گذشته بوده، طرفین برای دستیابی به آنچه که «پیروزی میدانی» خود مینامند، به سختی تلاش میکنند.
بیشتر در این باره: عملیات اسرائیل در نوار غزه؛ نتانیاهو بر ادامه حملات تاکید کردبه گزارش رسانههای اسرائیل، ارتش این کشور با ادامه بمبارانهای سنگین هوایی در غزه، به سختی تقلا میکند که محمد ضیف، فرمانده مخفی شده یگانهای عزالدین قسام را از پای درآورد هرچند که دو تلاش ارتش اسرائیل برای کشتن محمد ضیف در روزهای گذشته ناکام ماند.
در بمبارانهای سنگین هوایی اسرائیل در روز چهارشنبه، شمار کشتههای غزه به ۲۲۷ تن افزایش یافت و تعداد مجروحین از مرز ۱۶۲۰ تن فراتر رفت. حداقل ۶۴ کودک در میان کشتههای غیرنظامی غزه هستند هر چند که اسرائیل با اطمینان میگوید که دو سوم از کشتهها شبهنظامیان فعال حماس و جهاد اسلامی فلسطین بودهاند.
سازمان ملل تاکید دارد که حدود ۸۰ هزار فلسطینی نیز در غزه خانهخراب شده و تمامی امکانات زندگی خود را از دست دادهاند. این در حالی است که بخشهای بسیاری از غزه فاقد آب، برق، سوخت و مایحتاج اساسی است.
ویرانیهای عظیم ناشی از بمبارانها مردم غزه را تکان داده است. آنها میگویند که حملات هوایی اسرائیل «کور» است و با هدف عامدانه ایجاد ویرانی بیشتر انجام میشود. صدها ساختمان، شامل چند برج تازه ساخت در غزه کاملا منهدم شده است.
سازمان ملل متحد هشدار داده که در صورت نرسیدن آذوقه و سوخت، شرایط بیش از دو میلیو ساکنان غزه وخیمتر خواهد شد؛ اسرائیل گفته بود در روزهای گذشته در صدد انتقال آذوقه و سوخت به غزه بوده اما «تروریستهای حماس» به سوی کاروان تریلرها آتشباری کردند.
در این میان، حماس و جهاد اسلامی فلسطین مسئولیت تشدید حملات راکتی در طول روز چهارشنبه به دهها شهر و شهرک اسرائیلی را برعهده گرفتند.
شمار کشتهها در طرف اسرائیلی تا بامداد پنجشنبه کماکان ۱۳ تن، شامل دو کودک، بود اما با زخمی شدن تعداد بیشتری از مردم غیرنظامی در حملات راکتی، مجروحین و خانهخرابها افزایش یافتهاند. از جمله شامگاه چهارشنبه یک فروند راکت مستقیم وارد خانه یک خانواده اسرائیلی شد و پدر خانواده را زخمی کرد.
از سوی دیگر، هنوز گروهی مسئولیت حمله شلیک ۴ راکت از جنوب لبنان به شمال اسرائیل را در رویداد غروب چهارشنبه برعهده نگرفته است. شبکه کان اسرائیل مدعی است که احتمال زیاد میرود این بار حزبالله به نوعی در پشت این حملات راکتی از لبنان باشد. حزبالله فعلا در این باره سکوت کرده است.
این نخستین بار در ۱۵ سال گذشته و پس از جنگ ۳۴ روزه اسرائیل و حزبالله بود که راکت از لبنان به خاک اسرائیل اصابت کرد.
در روزهای گذشته دو مورد حملات راکتی دیگر از لبنان رخ داده بود اما هیچیک از ۹ فروند از آن راکتها به اسرائیل نرسیده بود. ارزیابی ارتش اسرائیل در دو مورد پیشین این بود که گروههای فلسطینی کوچک در لبنان عامل حملات راکتی هستند نه حزبالله.
ارتش اسرائیل در پی رویداد جدید، پناهگاههای بندر حیفا، عکا و سایر مناطق شمالی را برای رویارویی احتمالی با تشدید حملات راکتی از لبنان، گشود.
برخی از مردم نقاط مرکزی و جنوبی اسرائیل برای گریز از تنش شدید حملات راکتی، نزد بستگان و دوستان خود یا به هتلهای شمال رفته بودند.