شورای امنیت ملی کاخ سفید آمریکا میگوید واشینگتن از خواسته مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در ارتباط با همکاری فوری و کامل ایران با این نهاد، حمایت میکند.
شورای امنیت ملی کاخ سفید در حساب کاربری خود در توئیتر همچنین گفته است «جهان باید برای جلوگیری از بیاعتنایی آشکار حکومت ایران به آژانس بینالمللی انرژی اتمی متحد شود».
به گفته این نهاد دولت آمریکا «هیچ کشور دیگری تا کنون از پذیرش درخواست رسمی دسترسی به (اماکن برای بازرسی) تحت پروتکل الحاقی (به معاهده منع گسترش سلاحهای هستهای) خودداری نکرده است».
بنا بر گزارشهای موجود آژانس بینالمللی انرژی اتمی در روزهای اخیر بارها از اینکه ایران به بازرسان اجازه دسترسی به «دو محل مشکوک» را نمیدهد انتقاد کرده است.
رافائل ماریانو گروسی، مدیر کل آژانس، خود روز دوشنبه در شورای حکام و در نشست خبریاش اعلام کرد که جمهوری اسلامی درخواست آژانس در مورد این بازرسیها را اجابت نکرده است.
بیشتر در این باره: ابراز نگرانی مدیرکل آژانس از «چهار ماه» عدم همکاری ایران با بازرسی اتمیآقای گروسی خواستار «همکاری کامل» ایران شده اما همچنین افزوده که «زمینههایی هست که همکاری ما ادامه دارد».
وزارت خارجه ایران پیشتر گفته بود «اگر آژانس تصمیم غیر سازندهای در مورد ایران بگیرد، امکان دارد که ایران واکنش درخوری نشان دهد».
عباس موسوی، سخنگوی این وزارتخانه، جزئیاتی ارائه نکرده، اما اظهار داشته «خودشان حدس خواهند زد که این تصمیم چه خواهد بود».
بیشتر در این باره: ایران آژانس بینالمللی انرژی را تهدید به «واکنش درخور» کردمدیرکل آژانس در یکی از دو گزارشی که به شورای حکام ارائه داده گفته این بستگی به تصمیم این شورا دارد که در این زمینه چه اقدامی انجام دهد.
همچنین خبرگزاری بلومبرگ گزارش داده که کشورهای اروپایی پیشنویس قطعنامهای توبیخی را به شورای حکام ارائه کردهاند.
بنا بر این گزارش فرانسه، آلمان و بریتانیا، از اینکه ایران بیش از چهار ماه «از مفاد پروتکل الحاقی سرپیچی کرده» و به بازرسان آژانس اجازه دسترسی به محلهای درخواستی را نداده، ابراز نگرانی کرده و خواستار «همکاری کامل» تهران شدهاند.
بیشتر در این باره: کشورهای اروپایی «پیشنویس قطعنامهای توبیخآمیز» درباره ایران را به آژانس دادهاندبهنظر میرسد اگر این قطعنامه ارائه و تصویب شد، بازتابهایی گسترده خواهد داشت؛ برای نمونه خود بلومبرگ گفته تصویب چنین قطعنامهای «نخستین توبیخ دیپلماتیک ایران توسط آژانس پس از امضای برجام» خواهد بود.
گزارش شده که پیشنویس اروپاییها از حمایت ایالات متحده نیز برخوردار است.
به دلیل اینکه گزارشهای شورای حکام تنها در اختیار اعضا قرار میگیرد جزئیات اماکن مشکوک دقیقا مشخص نیست.
اما خبرگزاری رویترز با اشاره به اینکه برخی گزارشهای آژانس را دیدهاند، گفته این دو محل سایتهایی هستند که در سالهای ۲۰۰۳ و ۲۰۰۴ احتمالا به دلیل از بین بردن رد اورانیوم تخریب شدهاند.
در گزارشها گفته شده یکی از این دو محل احتمالا منطقه تورقوزآباد در جنوب تهران است؛ مکانی که نخستین بار بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، به آن اشاره کرده بود.
مقامهای جمهوری اسلامی سخنان نخستوزیر اسرائیل را رد کرده و حتی آن را به تمسخر گرفتند. اما آژانس بعدها اعلام کرد در این محل آثار اورانیوم غنیشده یافته است.
ایالات متحده پس از روی کار آمدن دونالد ترامپ، در بهار ۱۳۹۶ از برجام خارج شد. اما در روزهای اخیر گزارشهایی منتشر شده بود که حاکی از تمایل آمریکا برای تصویب قطعنامهای در محکومیت همکاری نکردن ایران با آژانس است. روسیه، که از اعضای شورای حکام است، با این اقدام مخالفت کرده است.