رئیسجمهوری آمریکا روز پنجشنبه ۲۸ بهمن اعلام کرد که مسکو بهدنبال بهانه است و خطر حمله روسیه به اوکراین «بسیار بالا» بوده و همه شواهد حاکی است که ظرف «چند روز» آینده ممکن است این حمله اتفاق بیفتد.
جو بایدن طی سخنانی در کاخ سفید تاکید کرد که هنوز هیچ نشانهای از عقبنشینی نیروهای روسیه در نزدیکی مرزهای اوکراین مشاهده نمیشود.
او تصریح کرد ایالات متحده «بنا به دلایلی بر این باور است» که مسکو با پیشبرد زمینهچینیهای لازم، مترصد فرصت برای حمله به اوکراین است.
رئیسجمهوری آمریکا در واشینگتن به خبرنگاران گفت: «تکتک نشانههایی که در اختیار داریم دال بر این است که آنها برای ورود به اوکراین و حمله به اوکراین آمادهاند».
سخنان آقای بایدن اندکی پس از آن بیان شد که ارتش اوکراین و جداییطلبان هوادار روسیه در خط مقدم به تبادل آتش پرداختند. مقامهای غربی این درگیری را بهانه احتمالی مسکو برای حمله دانستهاند.
در سخنانی مشابه لیندا توماس گرینفیلد، نماینده ایالات متحده در سازمان ملل متحد، روز پنجشنبه به خبرنگاران گفت: «شواهد روی زمین حاکی است که روسیه در شرف یک تهاجم قریبالوقوع است. لحظه سرنوشتسازی است».
همزمان آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، نیز در جلسه شورای امنیت سازمان ملل حاضر شد و به تفصیل درباره دامنه حملات روسیه با «پرچم دروغینی» که واشینگتن معتقد است زمینهچینی برای حمله به اوکراین است، سخن گفت.
آقای بلینکن تصریح کرد که کییف، پایتخت اوکراین، با جمعیت تقریبا سه میلیون نفری و همچنین «گروههای خاصی از مردم» از جمله اهداف کلیدی و از پیش تعیینشده مسکو در تهاجم احتمالی هستند.
او گفت آمریکا اطلاعاتی را که در اختیار دارد با دنیا به اشتراک میگذارد به امید اینکه بتوان تغییری در مسیری پیشبرد جنگ به دست روسیه ایجاد کرد.
پیشتر، وزیر دفاع آمریکا با رد ادعاهای مسکو در مورد عقبنشینی شماری از نیروهایش، از نزدیکتر شدن نیروهای روسی به مرزهای اوکراین همزمان با افزایش شمار جنگندههای هوایی این کشور در دریای سیاه و انباشت ذخایر خونی روسیه در نزدیکی مرز اوکراین خبر داد.
لوید آستین که در یک کنفرانس خبری سخن میگفت با اشاره به افزایش شمار نیروهای روسیه و تحرکات تازه از سوی مسکو، خطاب به مقامات کرملین گفت: «شما بیدلیل دست به انجام اینجور کارها نمیزنید. اگر قصد عقبنشینی داشتید قطعا این کارها را انجام نمیدادید. بنابراین، ما و متحدانمان گوشبهزنگ خواهیم ماند».
بنا بر اعلام یک شرکت خصوصی آمریکایی که افزایش استقرار نیروهای نظامی روسیه را پیگیری میکند، تصاویر ماهوارهای نشان میدهد در حالیکه روسیه برخی از تجهیزات نظامی را از نزدیکی مرز اوکراین بازگردانده اما سختافزارهای دیگری را به منطقه آورده است.
کرملین اما روز پنجشنبه در واکنش به اظهارات مقامهای آمریکایی و ناتو مبنی بر عدم عقبنشینی نیروهای روسی، آنها را «اتهامات بیاساس» خواند و گفت که پایان دادن به تمرینهای نظامی به زمان نیاز دارد.
گزارشها همچنین حاکی است که روسیه بارت گورمن، معاون سفیر آمریکا در مسکو، را اخراج کرده است.
وزارت خارجه آمریکا روز پنجشنبه ضمن تایید خبر اخراج این دیپلمات آمریکایی، اقدام مسکو در این زمینه را «توجیهناپذیر» خواند.
این اقدام در بحبوحه تشدید تنشها بین مسکو و واشینگتن در هفته جاری صورت میگیرد. هنوز جزییات بیشتری در مورد اخراج آقای گورمن منتشر نشده است.
پیشتر سخنگوی سفارت آمریکا به یک رسانه روسی گفت که واشینگتن به این اقدام واکنش نشان خواهد داد.
افزایش استقرار نیروهای روسی بهرغم ادعای عقبنشینی
یک مقام ارشد دولت ایالات متحده روز چهارشنبه گفته بود که روسیه هفت هزار سرباز دیگر به شمار نیروهای نظامی خود در مرز اوکراین اضافه کرده و برخی از این نیروها نیز در همان روز در منطقه مستقر شدهاند.
روسیه روز سهشنبه ادعا کرد که بخشی از نیروهای نظامی این کشور در حال عقبنشینی از مرز اوکراین هستند. وزارت دفاع روسیه نیز متعاقب آن ویدئویی را از عبور واحدهای نظامی از پلی که شبهجزیره کریمه را به این کشور متصل میکند، پخش کرده و گفت این تصاویر مربوط به خروج تانکها و یگانهای توپخانهای روسی از این شبهجزیره است.
اما کشورهای غربی میگویند که علیرغم این ادعا هنوز هیچ نشانهای مبنی بر عقبنشینی نیروهای روسی مشاهده نشده است و رهبران ایالات متحده و آلمان هم هشدار دادهاند که همچنان حمله روسیه به اوکراین کاملا محتمل است.
خبرگزاری آسوشیتدپرس شامگاه چهارشنبه به نقل از یک مقام ارشد دولت جو بایدن بدون اشاره به نام او گزارش داد که روسیه اطلاعات غلط منتشر میکند تا زمینه را برای حمله به اوکراین فراهم کند.
از سویی استونی نیز اعلام کرد که گروههای رزمی روسی در حال نزدیک شدن به «مناطق کلیدی» برای حمله احتمالی به اوکراین هستند.
میک ماران، مدیرکل سرویس اطلاعات خارجی استونی، گفت که نهادهای امنیتی این کشور مطلع شدهاند حدود ۱۰ گروه جنگی به سمت مرز اوکراین در حرکتند، جایی که طبق برآوردها حدود ۱۷۰ هزار سرباز روسی مستقر هستند.
بیشتر در این باره: ناتو میگوید روسیه نیروهای بیشتری را به مرز اوکراین فرستاده استوی افزود که حملات روسیه شامل موشکباران و اشغال مناطق «مناطق کلیدی» خواهد بود.
به گفته او، «اگر روسیه در اوکراین موفق شود، تشویق میشود که فشار بر کشورهای حوزه بالتیک را در سالهای آتی بیشتر کند. به این شکل تهدید به جنگ ابزار اصلی پوتین میشود.»
این اظهارات را یک مقام ارشد امنیتی بریتانیا نیز به نوعی دیگر عنوان کرد. جیم هوکنهول، رئیس اطلاعات وزارت دفاع بریتانیا، گفت که طبق مشاهدات خودروهای زرهی و هلیکپوترهای بیشتری به سمت مرز اوکراین در حرکت هستند.
ساعاتی قبل از این ناتو روسیه را متهم کرده بود که نیروهای بیشتری را برای استقرار نظامی گسترده در اطراف اوکراین فرستاده است.
ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو، در آغاز گفتوگوهای دو روزه میان وزیران دفاع ناتو، در این باره گفت: «ما هیچ گونه خروج نیروهای روسیه را ندیدهایم و البته این با پیام تلاشهای دیپلماتیک در تناقض است».
او افزود: «آنچه میبینیم این است که آنها تعداد نیروها را افزایش دادهاند و نیروهای بیشتری در راه هستند».
روابط روسیه و اوکراین، و نیز روسیه و غرب، در پی اعتراضاتی که در سال ۲۰۱۴ به سقوط ویکتور یانوکوویچ، رئیسجمهوری هوادار مسکو، انجامید، با الحاق شبهجزیره کریمه اوکراین توسط روسیه و درگیریها در شرق اوکراین اوج گرفت و از آن زمان وارد دورهای از تنش و بحران شده است. درگیریهای شرق اوکراین بیش از ۱۳ هزار کشته بر جای گذاشته است.