یک سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا روز جمعه ۲۱ آبان در واکنش به برگزاری مردمی بررسی کشتار معترضان آبان ۹۸ در ایران، گفته است، ایالات متحده بکارگیری خشونت علیه تظاهرات مسالمت آمیز را محکوم میکند.
دادگاه بینالمللی مردمی آبان برای رسیدگی به «جنایات» حکومت ایران در آبانماه سال ۹۸ روز چهارشنبه ۱۹ آبان ۱۴۰۰ در لندن آغاز شد و قرار است تا ۲۳ آبان ادامه یابد.
بیشتر در این باره: دادگاه مردمی آبان؛ شهادت شاهدان درباره آتش زدن اموال عمومی توسط نیروهای امنیتیدر همین زمینه یک سخنگوی وزارت امور خارجه ایالات متحده در پاسخ به پرسش «صدای آمریکا» در خصوص اقدام احتمالی واشینگتن در این زمینه گفته است، دولت ایران به نفی حقوق انسانی ایرانیان ادامه میدهد که شامل محدودیت در تظاهرات صلحآمیز، آزادی اجتماعات، آزادی مذهب و اعتقادات، و آزادی بیان نیز میشود.»
این سخنگو که نامش در گزارش نیامده تصریح کرده است: «ما استفاده از خشونت علیه تظاهرات صلحآمیز را محکوم میکنیم. ما از حقوق ایرانیان برای برگزاری تجمعهای صلحآمیز و ابراز آزادانه عقیده، بدون ترس از خشونت و زندان توسط ماموران امنیتی، حمایت میکنیم.»
در این دادگاه که از سوی سه سازمان «حقوق بشر ایران»، «عدالت برای ایران» و «با هم علیه اعدام» سازماندهی شده ۴۵ شاهد در دادگاه شهادت میدهند. شهادتنامه ۱۲۰ نفر هم، به گفته برگزارکنندگان دادگاه، به صورت کتبی تسلیم دادگاه شده است.
برگزارکنندگان دادگاه مردمی آبان در لندن روز سهشنبه، ۱۸ آبان، در بیانیهای اعلام کرده بودند که این دادگاه قرار است بررسی کند «که آیا جرایم انجام شده توسط مقامات جمهوری اسلامی، از جمله علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی و ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور کنونی و رئیس وقت قوه قضائیه در ارتباط با اعتراضات آبان ۹۸ جنایت علیه بشریت بوده است یا خیر».
در طول سه روز از برگزاری دادگاه مردمی آبان، شماری از خانوادههای قربانیان این اعتراضات، نیز شهادت دادند.
پدر فرزاد انصاریفر، از کشته شدگان اعتراضات آبان، از نخستین شهادت دهندگان این دادگاه مردمی بود که روز چهارشنبه از طریق ارتباط ویدئویی در این جلسه حاضر شد. فرزاد انصاریفر در بحبوحه اعتراضات روز ۲۵ آبان ۹۸ در بهبهان بر اثر اصابت گلوله به سرش کشته شد. پرونده شکایت خانواده او برای معرفی آمران و عاملان قتل فرزندشان، همچون دیگر خانوادههای جانباختگان آبان تاکنون بینتیجه مانده است.
ناهید شیرپیشه، مادر پویا بختیاری، یکی دیگر از جانباختگان اعتراضات آبان ۹۸ در مهرشهر استان البرز، نیز به عنوان یکی دیگر از شاهدان این دادگاه گفت: «اولین خانوادهای بودیم که اقدام حکومت ننگین جمهوری اسلامی در کشتار معترضان را به گوش جهانیان رساندیم و ابایی از عواقب آن نداشتیم. در نتیجه تاکنون مدام تهدید و بازداشت شدهایم و پدر پویا هماکنون زندانی است.»
پویا بختیاری، متولد سال ۱۳۷۱، در دومین روز از اعتراضات به افزایش قیمت بنزین با مادر و خواهرش به راهپیمایی رفته بود که به گفته پدرش، جمجمهاش در همین راهپیمایی هدف گلوله قرار گرفت و پیش از رسیدن به بیمارستان جان باخت.
اعتراضات آبان ۹۸ که در ابتدا واکنشی به گران شدن ناگهانی قیمت بنزین بود، بهسرعت تغییر جهت داد و حکومت جمهوری اسلامی و در راس آن علی خامنهای را نشانه گرفت. این اعتراضات اما با سرکوب شدید مواجه شد، به طوری که طی پنج روز صدها زن و مرد و حتی کودک کشته شدند.
وزیر کشور ایران گفته است بین ۲۰۰ تا ۲۲۵ نفر در این اعتراضات کشته شدند، اما سازمان عفو بینالملل با اعلام مشخصات حداقل ۳۰۴ نفر از کشتهشدگان تأکید کرده که شمار کشتهشدگان ممکن است بسیار بیشتر از این عدد باشد.
خبرگزاری رویترز اما در همان زمان ضمن اعلام کشته شدن حداقل ۱۵۰۰ نفر در اعتراضات آبان ۹۸، از قول «سه منبع نزدیک به حلقه اطرافیان» خامنهای «و یک مقام چهارم» نوشت که رهبر جمهوری اسلامی به مقامهای ارشد کشور گفته است «هر کاری لازم است، برای متوقف کردن» اعتراضات انجام دهند.
جلسات دادگاه بینالمللی آبان از ۱۹ تا ۲۳ آبان سال جاری به شکل زنده از طریق اکانت اینستاگرام این دادگاه (Abantribunal) پخش میشود.