وزیر خارجه ایالات متحده روز چهارشنبه، ۲۶ مهرماه، در یک سخنرانی ضمن انتقادی شدیداللحن از چین، از خواست دولت ترامپ برای همکاری عمیقتر با هند خبر داد.
رکس تیلرسون، وزیر خارجه آمریکا، در سخنرانی خود در مرکز مطالعات استراتژیک و بینالملل از قصد دولت دونالد ترامپ برای «عمیقتر کردن چشمگیر» همکاریهای آمریکا با دهلی نو خبر داد.
به گزارش خبرگزاری رویترز به نقل از آقای تیلرسون، آمریکا اکنون دهلی نو را به چشم «شریکی کلیدی» برای خود در مقابل آنچه وی «اثر منفی چین در آسیا» توصیف کرد، میبیند.
وزیر خارجه آمریکا همچنین پا را از این نیز فراتر گذاشته و در ادامه پکن را متهم کرد که «نظم مبتنی بر قانون» را به چالش میکشد و به تمامیت کشورهای همسایهاش لطمه میزند.
در تنها واکنشی که فعلاً از طرف پکن به موضع وزیر خارجه آمریکا نشان داده شده، به گزارش رویترز، سفارت چین در واشینگتن در بیانیهای تاکید کرد که پکن «مدافع نظم جهانی مبتنی بر قانون» است و از «پیشبرد همکاریهای بینالمللی» استقبال میکند.
سخنرانی رکس تیلرسون در حالی انجام شد که او قرار است هفته آینده سفری رسمی به هند داشته باشد، اما مهمتر این که انتقادات او از چین در حالی مطرح میشود که دونالد ترامپ قرار است کمتر از یک ماه دیگر نخستین سفر رسمی خود به چین را آغاز کند.
از زمان آغاز کارزار انتخاباتیاش، دونالد ترامپ رابطهای پر فراز و نشیب با چین داشته است. او بهویژه در ده ماه گذشته به طور متناوب از پکن به دلیل سیاستهای اقتصادیاش انتقاد و گاه از رئیس جمهور این کشور تمجید کرده است.
در همین حال سخنرانی وزیر خارجه آمریکا تنها چند روز پس از آن انجام شد که کنگره سراسری حزب حاکم بر جمهوری خلق چین از روز چهارشنبه با سخنرانی شی جینپینگ، رهبر فعلی، آغاز به کار کرد.
رئیس جمهوری چین در مراسم بازگشایی این کنگره از تلاشها برای مقابله با فساد در نهادها و دستگاههای دولتی ستایش کرده و تاکید کرد که پکن «درهای خود را به روی جهان نخواهد بست» و اقتصاد چین بیش از گذشته پذیرای جهان خواهد شد.
با وجود این، آقای تیلرسون روز چهارشنبه ضمن اشاره به تمایل آمریکا به «مناسبات سازنده با چین» اعلام کرد که دولت ترامپ در پی ایجاد جایگزینهایی برای «سرمایهگذاری زیربنایی چین در آسیا» است.
به نظر میرسد یکی از این جایگزینها برای ایالت متحده امروزی نزدیکی به هند باشد.
در همین زمینه آقای تیلرسون گفت: «هند و آمریکا باید به کار تجهیز دیگر کشورها بپردازند تا این کشورها بتوانند از تمامیت خود دفاع کنند، ارتباطاتشان را بیشتر کنند و صدایی رساتر پیدا کنند....»
اما سخنان این مقام بلندپایه در دولت ترامپ احتمالاً علاوه بر چین کشور دیگری را هم، این بار به دلیل تاکید بر رابطه با هند، ناخشنود خواهد کرد: پاکستان.
تلاش آمریکا برای نزدیکی بیشتر به هند، رقیب دیرینه پاکستان، در حالی رخ میدهد که دونالد ترامپ ماه گذشته سخنانی داشت که مقامات اسلامآباد را به خشم آورد.
آقای ترامپ روز سیام مرداد راهبرد تازه دولت این کشور در قبال افغانستان را اعلام کرد. او همچنین ضمن انتقاد از پاکستان در همین چارچوب تاکید کرد که تعهدات آمریکا در برابر این کشور نامحدود نیست.
وی در سخنرانی خود پاکستان را «مأمن تروریستها» خواند و از رویکرد اسلامآباد در مبارزه با تروریسم انتقاد کرد. رئیس جمهوری ایالات متحده گفت که این کشور پناهگاه امنی برای «عاملان آشوب، خشونت و ترور» است.
یک روز بعد رکس تیلرسون در روز ۳۱ مردادماه به پاکستان هشدار داد که باید در مبارزه با تروریسم رویکرد دیگری در پیش بگیرد و تداوم روابط و کمکهای واشینگتن به اسلامآباد مشروط به چنین تغییری خواهد بود.