روزنامه آمریکایی وال استریت جورنال روز جمعه، سوم شهریور، گزارش داد که ریاض در حال بررسی پیشنهاد چین برای ساخت یک نیروگاه هسته‌ای در خاک عربستان سعودی است.
به نوشته رویترز، در صورت درستی این گزارش و تصمیم موافق عربستان با تأسیس نیروگاه هسته‌ای با مشارکت چین، برنامه‌های دولت آمریکا در قبال عربستان تحت تأثیر قرار خواهد گرفت.
وال استریت جورنال به نقل از «مقامات سعودی که از این پیشنهاد آگاه هستند»، نوشت شرکت ملی هسته‌ای چین پیشنهاد کرده که نیروگاه اتمی را در شرق عربستان، در نزدیکی قطر و امارات متحده عربی، برپا کند.
به گزارش رویترز، وزارت خارجه چین در واکنش به این گزارش، بدون تأیید درستی آن، تنها گفت این کشور به «همکاری‌های سودبخش با عربستان در زمینه‌های مختلف، از جمله انرژی هسته‌ای با اهداف غیرنظامی، ادامه می‌دهد».
وزارت خارجه چین تأکید کرد که کشورش به «تعهدات بین‌المللی در راستای منع گسترش سلاح هسته‌ای، پایبند است».
بر اساس گزارش‌های متعدد پیشین، مقامات سعودی در گذشته در پی جلب همکاری آمریکا برای برخورداری کشورشان از برنامه اتمی «صلح‌آمیز» به عنوان بخشی از توافق عادی‌سازی رابطه با اسرائیل بوده‌اند.
بیشتر در این باره: برنامه عربستان برای تولید سوخت هسته‌ای از اورانیوم داخلی خودبه نوشته وال استریت جورنال، ترجیح عربستان، همکاری با آمریکا و شرکت‌های برق هسته‌ای کره جنوبی است که دانش و توان زیادی در رآکتورهای هسته‌ای نیروگاهی دارند اما سعودی حاضر نیست با الزامات محدود‌کننده‌ای کنار آید که آمریکا در زمینه منع اشاعه هسته‌ای عنوان می‌کند.
این گزارش حاکی است که پیشنهاد چین عربستان را در مذاکره با آمریکا در مسائل هسته‌ای، در موضع برتر قرار می‌دهد. دولت آمریکا هنوز درباره این گزارش واکنش نشان نداده است.
دولت عربستان نیز در این خصوص سکوت کرده، هرچند مقامات سعودی به وال استریت جورنال گفتند محمد بن سلمان، ولیعهد، آماده است در صورت ناکامی مذاکرات با آمریکا، به‌زودی همکاری با چین را آغاز کند.
عربستان منابع غنی کربنی دارد اما برای جهش اقتصادی مورد نظر ولیعهد سعودی، به داشتن یک شبکه قوی برق نیازمند است و ایجاد رآکتورهای هسته‌ای برای تولید برق را یک منبع پایدار تشخیص داده است. این در حالی است که عربستان در طول سال‌ها از مخالفان برنامه اتمی ایران بود زیرا آن را دارای اهداف نظامی می‌دانست.
شرکت دولتی مهندسی انرژی چین در حال حاضر نیز دستاندرکار ساخت یک نیروگاه بزرگ انرژی خورشیدی در خاورمیانه از جمله برای کمک به تأمین برق در عربستان است.
بیشتر در این باره: عربستان به دنبال چرخه سوخت هستهایاز سفر پاییز سال گذشته شی جین پینگ، رئیس‌جمهور چین به عربستان، مناسبات نزدیک‌تری میان ریاض با پکن برقرار شده و سپس میانجی‌گری چین در شش ماه پیش به امضای توافق ازسرگیری رابطه سعودی و ایران، پس از هفت سال خصومت بین ریاض و تهران، منجر شد.
به نوشته رویترز، در شرایطی که آمریکا کماکان مهم‌ترین شریک امنیتی عربستان است، سران سعودی ایجاد توازن در رابطه با چین و آمریکا را مد نظر دارند.
در شرایطی که رئیس‌جمهور آمریکا کوشش دولت خود برای عادی‌سازی رابطه با عربستان را تأیید کرده، در اسرائیل بر سر شرط سعودی جهت برخورداری از برنامه هسته‌ای اختلافات جدی میان سیاستمداران ارشد دولتی و مقامات نهادهای مختلف امنیتی بروز کرده است.
دولت بنیامین نتانیاهو که شدیداً مشتاق رابطه با عربستان است، در نظر دارد در زمینه شرط سعودی با آمریکا گفت‌وگوی بیشتری انجام دهد.
برخی مقامات ارشد اسرائیلی نیز در روزهای گذشته اشاره کرده بودند که اگر آمریکا خواسته سعودی را تأمین نکند، عربستان به چین یا روسیه روی خواهد آورد.
اسرائیل که از چند دهه پیش خود در مظان داشتن برنامه هسته‌ای نظامی است، به طور سیستماتیکی با برخورداری کشورهای دیگر منطقه از طرح‌های اتمی مخالفت کرده، تا آنجا که کوره اتمی ابتدایی عراق و کوره هسته‌ای در دست ساخت سوریه را بمباران کرده و خود را در صدر مخالفان جهانی برنامه اتمی ایران قرار داده است.