وزیر خارجه ایران با تأکید بر اینکه تهران پیشنهادی جدیدی برای مبادله سوخت دریافت نکرده است، اعلام کرد که در صورتی که گروه وین به دنبال مبادله سوخت نباشند، «نیازمند این تبادل نیستیم، زیرا جمهوری اسلامی ایران در حال طی کردن مسیر خود است».
آقای متکی در گفت‌وگو با خبرگزاری دولتی ایران، ایرنا، همچنین با اشاره به گزارش رسانه‌های غربی در مورد بسته جدید پیشنهادی غرب در مورد تبادل سوخت، آن را یک بازی تبلیغاتی- رسانه‌ای خواند.
روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز، هفته گذشته در گزارشی از آماده‌سازی بسته پیشنهادی جدیدی توسط آمریکا و اروپا در زمینه مبادله سوخت خبر داده بود که بر اساس آن ایران باید نزدیک به دو سوم بیشتر از مقداری که سال گذشته در وین بر سر آن توافق کرده بود، اورانیوم با غنای پایین به خارج از کشور ارسال کند تا در قبال آن سوخت مورد نیاز برای رآکتور تحقیقاتی تهران را دریافت کند.
خروج این میزان که بالغ بر هزار و ۹۹۵ کیلوگرم اورانیوم کمتر غنی‌شده است، به غرب اطمینان می‌دهد که ایران برای ساخت دست کم یک بمب اتمی، اورانیوم مورد نیاز را در اختیار نخواهد داشت.
رایزنی بر سر بسته جدید پیشنهادی، که انتظار می‌رود مبنای مذاکرات آتی شش قدرت جهانی و ایران باشد، اندکی بعد توسط کاخ سفید نیز تأیید شد اما هیچگاه گفته نشد که غرب چنین پیشنهادی به ایران ارائه کرده است. با این حال ایران در نخستین واکنش خود از زبان رامین مهمان‌پرست، سخنگوی وزارت خارجه، دریافت پیشنهاد تازه از سوی غرب را رد کرد و تأکید کرد که ایران در مورد مبادله سوخت تنها با گروه وین [متشکل از آمریکا، روسیه و فرانسه] گفت‌وگو می‌کند.
اکنون نیز منوچهر متکی به ایرنا گفته است که گزارش‌ها در مورد چنین پیشنهادی «بازی رسانه‌ای» است و با اشاره به اینکه «چنین موضوعی به ایران منعکس نشده»، اضافه کرده است که «هیچ منطقی در این حرف حاکم نیست».
آقای متکی ادامه داده است که «اگر ایران از تبادل سوخت سخن می‌گوید، در واقع نیاز خود را مطرح می‌کند» و تصریح کرده است که اعلامیه تهران چگونگی و چارچوب این مراودات و تبادل سوخت را بیان کرده است.
وزیر خارجه ایران اضافه کرده است که « گروه وین که به دنبال این موضوع بودند مدتی است گامی را که می‌بایست بر دارند، برنداشته‌اند و درصورتی که آنها نخواهند، ما هم نیازمند این تبادل نیستیم زیرا جمهوری اسلامی ایران در حال طی کردن مسیر خود است».
جمهوری اسلامی ایران سال گذشته پس از تعلل در ارائه پاسخ نهایی به پیشنهاد وین در مورد تبادل هزار و ۲۰۰ کیلوگرم از اورانیوم با غنای پایین خود با ۱۱۶ کیلوگرم سوخت مورد نیاز رآکتور تهران، اعلام کرد که رأساً اقدام به غنی‌سازی ۲۰ درصدی و تولید سوخت در داخل کشور خواهد کرد.
این اقدام تهران تنش بر سر برنامه اتمی جمهوری اسلامی را افزایش داد و در حالی که شورای امنیت برای اتخاذ دور تازه‌ای از تحریم‌های علیه ایران آماده می‌شد، رهبران برزیل و ترکیه با حضور در تهران، توافقنامه سه‌جانبه‌ای را برای تبادل این مقدار سوخت به امضا رساندند که مورد پذیرش غرب واقع نشد.
این توافقنامه از جمله از غرب می‌خواهد که حق ایران در غنی‌سازی اورانیوم را به رسمیت بشناسد. موضوعی که از اصلی‌ترین موضاعات اختلاف نظر در مسئله اتمی ایران است.
آمریکا و متحدانش مدعی هستند که با تو جه به کاربرد دوگانه غنی‌سازی در مصارف نظامی و غیرنظامی، ایران احتمالاً در قالب برنامه هسته‌ای خود، تولید سلاح اتمی را دنبال می‌کند و از این رو خواهان آن هستند که ایران با شفاف‌سازی در برنامه اتمی خود، غنی‌سازی اورانیوم را متوقف کند.
«مهم نیست محل و تاریخ مذاکره کجا باشد»
وزیر خارجه ایران همچنین در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر، با اشاره به پیشنهاد اتحادیه اروپا برای از سرگیری مذاکرات متوقف مانده با شش قدرت جهانی اعلام کرد که «بهترین شرایط برای مذاکرات زمانی است که بر روی محتوا و دستورکار مذاکرات یک تفاهم طرفینی حاصل شود».
آقای متکی تلویحاً تأیید کرد که ایران هنوز با گروه ۵+۱ بر سر زمان، مکان و موضوع مذاکرات به توافق نرسیده است و در این زمینه گفت که « ما نباید درگیر شکل و فرم یک مذاکره شویم، اینکه محل و تاریخ مذاکره کجا باشد؛ بلکه آنچه که مهم است این است که ما بر سر دستور کار و محتوای مذاکرات به تفاهم برسیم تا مذاکرات ثمربخش باشد».
وی در عین حال احتمال افزایش طرف‌های مذاکره‌کننده را نیز رد نکرد و اضافه کرد که «طرفین در حال رایزنی هستند و باید بر سر این موضوع و سایر موضوعات با یکدیگر تفاهم کنند».
اتحادیه اروپا که به نمایندگی از سوی گروه ۵+۱ مذاکرات هسته‌ای با ایران را دنبال می‌کند، در خرداد ماه امسال به ایران پیشنهاد کرد که بار دیگر بر سر برنامه اتمی خود به میز مذاکره باز گردد.
ایران از آن زمان همواره از چنین پیشنهادی استقبال کرده است اما حاضر نشده زمان و مکان دقیقی را برای دور جدید مذاکرات پیشنهاد دهد و در عوض با طرح شرایطی مایل است که مذاکرات تنها به مضوع اتمی ایران محدود نباشد.
از جمله در نامه‌ای که در تیرماه سال جاری از سوی سعید جلیلی، مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای ایران، به کاترین اشتون، رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا، ارسال شد، «آمادگی اروپا برای تعامل و همکاری»، «اجتناب از هرگونه فشار علیه جمهوری اسلامی» و «اعلام نظر صریح در مورد سلاح‌های هسته‌ای اسرائیل» به عنوان پیش‌شرط مذاکرات آتی ایران و اروپا مورد اشاره قرار گرفت.
رامین مهامان‌پرست، سخنگوی وزارت خارجه، نیز در این هفته ضمن اعلام آمادگی ایران برای از سرگیری مذاکرات «حتی پیش از زمان پیشنهاد شده» توسط اتحادیه اروپا، از احتمال پیوستن کشورهای دیگر به این مذاکرات خبر داد و افزود که «چون بحث‌هایی که مربوط به مسائل مختلف بین‌المللی و جهانی در این مذاکرات دنبال می‌شود به کشورهای مختلفی ارتباط پیدا می‌کند اگر برای مدیریت این مسائل جهانی حضور بیشتر کشورها را داشته باشیم نتیجه بهتری حاصل خواهد شد».
اروپا پیشنهاد کرده است که مذاکرات جدید با ایران از ۲۴ تا ۲۶ آبان ماه در وین برگزار شود و ایران نیز می‌گوید که در هر زمانی پس از ۱۹ آبان آماده برگزاری مذاکرات جدید است.
آقای متکی در گفت‌وگو با خبرگزاری دولتی ایران، ایرنا، همچنین با اشاره به گزارش رسانه‌های غربی در مورد بسته جدید پیشنهادی غرب در مورد تبادل سوخت، آن را یک بازی تبلیغاتی- رسانه‌ای خواند.
روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز، هفته گذشته در گزارشی از آماده‌سازی بسته پیشنهادی جدیدی توسط آمریکا و اروپا در زمینه مبادله سوخت خبر داده بود که بر اساس آن ایران باید نزدیک به دو سوم بیشتر از مقداری که سال گذشته در وین بر سر آن توافق کرده بود، اورانیوم با غنای پایین به خارج از کشور ارسال کند تا در قبال آن سوخت مورد نیاز برای رآکتور تحقیقاتی تهران را دریافت کند.
خروج این میزان که بالغ بر هزار و ۹۹۵ کیلوگرم اورانیوم کمتر غنی‌شده است، به غرب اطمینان می‌دهد که ایران برای ساخت دست کم یک بمب اتمی، اورانیوم مورد نیاز را در اختیار نخواهد داشت.
رایزنی بر سر بسته جدید پیشنهادی، که انتظار می‌رود مبنای مذاکرات آتی شش قدرت جهانی و ایران باشد، اندکی بعد توسط کاخ سفید نیز تأیید شد اما هیچگاه گفته نشد که غرب چنین پیشنهادی به ایران ارائه کرده است. با این حال ایران در نخستین واکنش خود از زبان رامین مهمان‌پرست، سخنگوی وزارت خارجه، دریافت پیشنهاد تازه از سوی غرب را رد کرد و تأکید کرد که ایران در مورد مبادله سوخت تنها با گروه وین [متشکل از آمریکا، روسیه و فرانسه] گفت‌وگو می‌کند.
اکنون نیز منوچهر متکی به ایرنا گفته است که گزارش‌ها در مورد چنین پیشنهادی «بازی رسانه‌ای» است و با اشاره به اینکه «چنین موضوعی به ایران منعکس نشده»، اضافه کرده است که «هیچ منطقی در این حرف حاکم نیست».
آقای متکی ادامه داده است که «اگر ایران از تبادل سوخت سخن می‌گوید، در واقع نیاز خود را مطرح می‌کند» و تصریح کرده است که اعلامیه تهران چگونگی و چارچوب این مراودات و تبادل سوخت را بیان کرده است.
وزیر خارجه ایران اضافه کرده است که « گروه وین که به دنبال این موضوع بودند مدتی است گامی را که می‌بایست بر دارند، برنداشته‌اند و درصورتی که آنها نخواهند، ما هم نیازمند این تبادل نیستیم زیرا جمهوری اسلامی ایران در حال طی کردن مسیر خود است».
جمهوری اسلامی ایران سال گذشته پس از تعلل در ارائه پاسخ نهایی به پیشنهاد وین در مورد تبادل هزار و ۲۰۰ کیلوگرم از اورانیوم با غنای پایین خود با ۱۱۶ کیلوگرم سوخت مورد نیاز رآکتور تهران، اعلام کرد که رأساً اقدام به غنی‌سازی ۲۰ درصدی و تولید سوخت در داخل کشور خواهد کرد.
این اقدام تهران تنش بر سر برنامه اتمی جمهوری اسلامی را افزایش داد و در حالی که شورای امنیت برای اتخاذ دور تازه‌ای از تحریم‌های علیه ایران آماده می‌شد، رهبران برزیل و ترکیه با حضور در تهران، توافقنامه سه‌جانبه‌ای را برای تبادل این مقدار سوخت به امضا رساندند که مورد پذیرش غرب واقع نشد.
این توافقنامه از جمله از غرب می‌خواهد که حق ایران در غنی‌سازی اورانیوم را به رسمیت بشناسد. موضوعی که از اصلی‌ترین موضاعات اختلاف نظر در مسئله اتمی ایران است.
آمریکا و متحدانش مدعی هستند که با تو جه به کاربرد دوگانه غنی‌سازی در مصارف نظامی و غیرنظامی، ایران احتمالاً در قالب برنامه هسته‌ای خود، تولید سلاح اتمی را دنبال می‌کند و از این رو خواهان آن هستند که ایران با شفاف‌سازی در برنامه اتمی خود، غنی‌سازی اورانیوم را متوقف کند.
«مهم نیست محل و تاریخ مذاکره کجا باشد»
وزیر خارجه ایران همچنین در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر، با اشاره به پیشنهاد اتحادیه اروپا برای از سرگیری مذاکرات متوقف مانده با شش قدرت جهانی اعلام کرد که «بهترین شرایط برای مذاکرات زمانی است که بر روی محتوا و دستورکار مذاکرات یک تفاهم طرفینی حاصل شود».
آقای متکی تلویحاً تأیید کرد که ایران هنوز با گروه ۵+۱ بر سر زمان، مکان و موضوع مذاکرات به توافق نرسیده است و در این زمینه گفت که « ما نباید درگیر شکل و فرم یک مذاکره شویم، اینکه محل و تاریخ مذاکره کجا باشد؛ بلکه آنچه که مهم است این است که ما بر سر دستور کار و محتوای مذاکرات به تفاهم برسیم تا مذاکرات ثمربخش باشد».
وی در عین حال احتمال افزایش طرف‌های مذاکره‌کننده را نیز رد نکرد و اضافه کرد که «طرفین در حال رایزنی هستند و باید بر سر این موضوع و سایر موضوعات با یکدیگر تفاهم کنند».
اتحادیه اروپا که به نمایندگی از سوی گروه ۵+۱ مذاکرات هسته‌ای با ایران را دنبال می‌کند، در خرداد ماه امسال به ایران پیشنهاد کرد که بار دیگر بر سر برنامه اتمی خود به میز مذاکره باز گردد.
ایران از آن زمان همواره از چنین پیشنهادی استقبال کرده است اما حاضر نشده زمان و مکان دقیقی را برای دور جدید مذاکرات پیشنهاد دهد و در عوض با طرح شرایطی مایل است که مذاکرات تنها به مضوع اتمی ایران محدود نباشد.
از جمله در نامه‌ای که در تیرماه سال جاری از سوی سعید جلیلی، مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای ایران، به کاترین اشتون، رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا، ارسال شد، «آمادگی اروپا برای تعامل و همکاری»، «اجتناب از هرگونه فشار علیه جمهوری اسلامی» و «اعلام نظر صریح در مورد سلاح‌های هسته‌ای اسرائیل» به عنوان پیش‌شرط مذاکرات آتی ایران و اروپا مورد اشاره قرار گرفت.
رامین مهامان‌پرست، سخنگوی وزارت خارجه، نیز در این هفته ضمن اعلام آمادگی ایران برای از سرگیری مذاکرات «حتی پیش از زمان پیشنهاد شده» توسط اتحادیه اروپا، از احتمال پیوستن کشورهای دیگر به این مذاکرات خبر داد و افزود که «چون بحث‌هایی که مربوط به مسائل مختلف بین‌المللی و جهانی در این مذاکرات دنبال می‌شود به کشورهای مختلفی ارتباط پیدا می‌کند اگر برای مدیریت این مسائل جهانی حضور بیشتر کشورها را داشته باشیم نتیجه بهتری حاصل خواهد شد».
اروپا پیشنهاد کرده است که مذاکرات جدید با ایران از ۲۴ تا ۲۶ آبان ماه در وین برگزار شود و ایران نیز می‌گوید که در هر زمانی پس از ۱۹ آبان آماده برگزاری مذاکرات جدید است.
