رادیو فردا - چهارشنبه شب تحلیلگران از پیدایش «حالت عصبی» در بازار جهانی نفت صحبت کردند و این حالت را به چانه‌زنی‌هایی نسبت دادند که در لوزان بر سر پرونده هسته‌ای ایران جریان دارد. میرعلی حسینی از فریدون خاوند، اقتصاددان مقیم پاریس، پرسیده است که معامله‌گران بازار نفت چه دیدگاهی درباره مذاکرات هسته‌ای در لوزان دارند؟
فریدون خاوند: به نظر می‌رسد که در رابطه با چانه‌زنی‌ها و دشواری‌های پدید آمده در گفت‌وگوهای هسته‌ای لوزان بین ایران و گروه پنج به علاوه یک، معامله‌گران بازار جهانی نفت هم دچار سرگردانی شده‌اند و نمی‌دانند باید به سرنوشت این گفت‌وگو‌ها خوشبین باشند یا بدبین.
توضیح این که بعد از سه روز پی‌درپی افت قیمت نفت، روز چهارشنبه قیمت این کالا بالا رفت، هم در بازار نیورک و هم در لندن و این حرکت الاکلنگی نشانه نوعی سرگردانی یا حالت عصبی در بازار بشمار آمد.
در واقع طی چند روز گذشته، همین که دور تازه گفت‌وگوهای هسته‌ای در لوزان روی غلطک افتاد، قیمت نفت رو به کاهش گذاشت، چون گمانه‌زن‌ها و معامله‌گران روی موفقیت حتمی این مذاکرات حساب باز کردند؛ که در نتیجه آن تحریم‌ها برداشته شوند و راه برای صادرات نفتی ایران باز شود و بتواند صادرات نفتی خودش را دو برابر بکند. با این محاسبه، آنها به این نتیجه رسیدند که عرضه بیشتر نفت از سوی ایران، قیمت این کالا را پایین‌تر می‌آورد. با این گمانه‌زنی، قیمت نفت کاهش یافت.
ولی روز چهار شنبه، همین که کشمکش در مذاکرات هسته‌ای لوزان بالا گرفت، گمانه‌زن‌ها به محاسبه قبلی خود شک کردند، سناریوی بن‌بست مذاکرات را جدی گرفتند و این باعث شد قیمت نفت دوباره بالا برود.
در صورت حصول توافق بر سر پرونده هسته‌ای ایران، آیا قیمت نفت دوباره پایین خواهد رفت؟
تحقق این سناریو کاملا امکان‌پذیر است، به خصوص از این نظر که آقای زنگنه وزیر نفت ایران بارها گفته در صورت برداشته شدن تحریم‌ها، صادرات نفت کشورش طی چند ماه دو برابر خواهد شد.
با این همه ابهام در مورد نقش آتی ایران در بازار جهانی نفت، کم نیست.
مهم‌ترین پرسش این است که آیا تحریم‌ها بعد از دستیابی به توافق در لوزان لغو خواهند شد، یا با امضای موافقتنامه نهایی بر سر پرونده هسته‌ای در ماه ژوئن آینده، و یا حتی طی مدت طولانی‌تری که غربی‌ها بر ایران تحمیل خواهند کرد.
پرسش دیگر مربوط می‌شود به توانایی ایران در مورد دو برابر کردن صادراتش طی مدت زمان کوتاه. این پرسش‌ها و تردیدها طبعا به سرگردانی در بازار جهانی نفت دامن می‌زند.
به جز گفت‌وگو های هسته‌ای در لوزان، چه عوامل دیگری در شرایط کنونی بر بازار جهانی نفت تاثیر می‌گذارند؟
شدت گرفتن بحران‌های ژئوپولیتیک، از جمله کشانده شدن احتمالی سربازان عربستان سعودی به جنگ زمینی در یمن. البته مهم‌ترین عامل تاثیرگذار بر قیمت نفت، عرضه و تقاضا است. فعلا نفت در بازار زیاد است، ولی این وضع نمی‌تواند درازمدت باشد.
