پیمان ناتو در نشست اضطراری خود در بروکسل به دلیل نقض حریم هوایی ترکیه به شدت به روسیه اعتراض کرد و خواستار توقف بیدرنگ حملات هوایی روسیه به گروههای مخالف بشار اسد و غیرنظامیان شد.
در بیانیه ناتو که روز دوشنبه ۱۳ مهر منتشر شد، از تقویت حضور نظامی روسیه در سوریه، بویژه حملات هوایی این کشور به ادلب، حُمص و حماه عمیقا ابراز نگرانی و تاکید شده که هدف این حملات «داعش» نبوده، بلکه به غیرنظامیان آسیب رسانده است.
ناتو از روسیه خواسته است تا اقداماتش را به مقابله با گروه «خلافت اسلامی» و حل مناقشه سوریه از طریق گذار سیاسی معطوف کند.
در ادامه بیانیه ناتو آمده است که یک جنگنده روسی به رغم «اخطارهای صریحِ به موقع و مکرر» ترکیه، در روزهای شنبه و یکشنبه وارد حریم هوایی این کشور، و در نتیجه حریم هوایی این پیمان که ترکیه عضوی از آن است، شد.
این بیانیه تاکید کرده که عملیات نظامی روسیه «با تجاوز به حریم هوایی ترکیه به سطح خطرناکی رسیده است».
ناتو همچنین گفته است که جنگنده روسی پس از واکنش جنگندههای ترکیه، خاک این کشور را ترک کرد.
یک مقام آمریکایی نیز روز دوشنبه گفت به نظر او نقض حریم هوایی ترکیه توسط جنگنده روسیه احتمالا یک اقدام عمدی و آگاهانه بوده است.
در همین حال، احمد داووداغلو، نخست وزیر ترکیه به تلویزیون این کشور گفت که روسیه به ورود جنگندهاش به حریم هوایی ترکیه در روز شنبه اذعان کرده، اما میگوید که این امر «اشتباهی» رخ داده است و دیگر تکرار نخواهد شد.
همزمان، رجب طیب اردوغان، رییس جمهوری ترکیه روز دوشنبه بار دیگر از پیمان ناتو خواست تا با تعیین حریم هوایی پرواز ممنوع در مرز این کشور با سوریه موافقت کند.
آقای اردوغان تعیین چنین محدودهای را یکی از اقدامات ضروری برای پایان دادن به بحران آوارگان و پناهجویان سوری دانست.
اما در واکنش به این خواست، میخائیل باگدانف، معاون وزیر خارجه روسیه به خبرگزاری اینترفکس گفت: «روسیه با این کار مخالف است و ضروری است که تمامیت ارضی کشورها محترم شمرده شود».
روز دوشنبه همچنین گروههای مسلح مخالف بشار اسد، از جمله ارتش آزاد سوریه و گروه اسلامگرای «احرار الشام»، از حکومتهای منطقه خواستند تا با تشکیل «ائتلافی منطقهای» به مقابله با «ائتلاف روسیه و ایران که سوریه را اشغال کردهاند» برخیزند.
جبهه النصره، گروه وابسته به القاعده که در همکاری با گروه اسلامگرای احرار الشام بخش وسیعی از استان ادلب در شمال غربی سوریه را در کنترل دارد، جزو ۴۱ گروه امضا کننده این بیانیه نبود.
در این بیانیه از کشورهای منطقه که باید در این ائتلاف شرکت کنند نام برده نشده، ولی از زمان شروع جنگ داخلی سوریه، کشورهای ترکیه، عربستان سعودی و قطر از گروه های مسلح مخالف بشار اسد، حمایت کردهاند.
روسیه از چهارشنبه گذشته حملات هوایی خود را در خاک سوریه آغاز کرد که به گفته مسکو علاوه بر مواضع گروه «خلافت اسلامی» در نواحی شمالی و مرکزی سوریه، پایگاه های دیگر گروههای «تروریستی» را نیز هدف میگیرد.
آمریکا و کشورهای دیگر که از مخالفان بشار اسد حمایت میکنند، از عملیات هوایی روسیه انتقاد کرده و هدف از آن را جلوگیری از هم پاشیدن حکومت بشار اسد و ضربه زدن به گروه های مسلح مورد حمایت غرب دانستهاند.