گزارش مرکز آمار ایران از تغییرات شاخص قیمت کالاها و خدمات مصرفی خانوارهای شهری در آبان ماه نشان می‌دهد که نرخ تورم همچنان روند کاهشی خود را حفظ کرده است.
بر اساس این گزارش، متوسط نرخ تورم شهری در آبان ماه سال ۹۴ به ۱۳.۱ درصد رسید که نسبت به متوسط نرخ تورم ۱۲ ماه منتهی به مهر سال ۹۴، دو دهم واحد درصد کاهش داشته است.
بر اساس روایت بانک مرکزی از تغییرات شاخص تورم در آبان ماه نیز نشان می‌دهد، متوسط تورم ۱۲ ماهه منتهی به آبان ۹۴، به رقم ۱۴.۳ درصد رسید که نسبت به اطلاع قبلی بانک مرکزی از متوسط نرخ تورم در سال منتهی به مهرماه، نیم واحد درصد کاهش نشان می‌دهد.
در گزارش مرکز آمار ایران، نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه که مقایسه نرخ تورم آبان ماه امسال با نرخ تورم آبان ماه پارسال است، به ۱۰.۸ درصد رسیده که در مقایسه با نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه مهرماه امسال، کاهشی یک‌دهم واحد درصدی داشت.
این شاخص در گزارش بانک مرکزی در آبان ماه، ۱۰.۱ درصد ثبت شد که نسبت به نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه مهرماه اعلام شده از سوی بانک مرکزی، هفت‌دهم درصد کاهش نشان می‌دهد
شاخص دیگری که تغییرات آن در گزارش مرکز آمار ایران و بانک مرکزی آمده است، شاخص تورم ماهانه آبان ماه است، این نرخ در ماه مورد گزارش در هر دو روایت این مراکز، یکسان ارزیابی‌شده و در نرخ هفت‌دهم درصد تثبیت شد.
اما در حالی‌که نرخ تورم ماهانه هفت‌دهم درصدی در گزارش مرکز آمار ایران در مقایسه با نرخ تورم ماهانه مهر ۹۴، کاهشی اندک به میزان یک‌دهم واحد درصد را تجربه کرد، همین میزان نرخ تورم ماهانه در گزارش بانک مرکزی و مقایسه آن با نرخ تورم ماهانه مهرماه ارزیابی شده از سوی این نهاد، با افزایش یک‌دهم واحد درصدی همراه بود.
با مقایسه تغییرات نرخ تورم ماهانه و متوسط تورم در ماه‌های گذشته، مشخص می‌شود اگرچه تغییرات شاخص قیمت کالاها و خدمات مصرفی در مناطق شهری ایران طی آبان ماه ۹۴، روند رو به کاهش خود را حفظ کرده، اما این روند کاهشی آرام‌تر از ماه‌های قبل است و از مهر تا آبان ۹۴، کاهش شاخص‌های مختلف تورم، بسیار جزیی بوده است.
نمودار یک، روند تغییرات شاخص نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه و متوسط تورم را در دوره زمانی از فروردین سال ۹۱ تا آبان ماه سال ۹۴ به روایت مرکز آمار ایران، نشان می‌دهد. در این نمودار مشخص است که حرکت رو به رشد یا رو به کاهش نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه با تأخیری دوسه‌ماهه بر متوسط نرخ تورم اثرگذار می‌شود و شکل تغییرات متوسط نرخ تورم و تورم نقطه‌به‌نقطه شبیه به یکدیگر است.
بر این اساس و با توجه به روند ۴۴ ماهه گذشته، می‌توان پیش‌بینی کرد که روند تغییرات متوسط تورم در ماه‌های آتی نیز سیر رو به کاهش را حفظ کند، ولو آنکه این روند آرام‌تر از قبل پیش رود.
جزییات گزارش مرکز آمار ایران از شاخص قیمت کالاها و خدمات مصرفی خانوارهای شهری ایران در آبان ماه ۹۴، نشان می‌دهد که بار اصلی تورم ۱۳٫۱ درصدی بر دوش تغییرات شاخص بهای «کالاهای غیرخوراکی و خدمات» بوده که با نرخ ۱۴ درصد افزایش یافت، این در حالی است که تورم ۱۲ ماهه شاخص، «خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات»، با نرخ ۱۰٫۹ درصد رشد کرد.
بر اساس این گزارش مرکز آمار ایران، شاخص بهای گروه «خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها» در ۱۲ ماهه منتهی به آبان ۹۴، با نرخ ۱۱٫۱ درصد، رشد کرد ضریب اهمیت این شاخص در محاسبه شاخص کل تورم، بیش از ۲۵ درصد است که ضریب اهمیت نسبتاً بالایی به‌حساب می‌آید.
در این گزارش بیشترین رشد شاخص بهای ۱۲ ماهه منتهی به آبان ۹۴ در میان گروه‌های مختلف کالایی و خدمات به نام گروه «آب، برق و سوخت» ثبت شد که در این دوره زمانی، ۳۶.۸ درصد رشد کرد.
پس از این گروه، متوسط تورم گروه خدماتی «آموزش» با رشدی معادل ۱۷٫۶ درصد در رده بالاترین تغییرات شاخص بها و پس از آن، متوسط تورم گروه «بهداشت و درمان» با رشد ۱۶٫۸ درصد قرار گرفت.
در بررسی جزییات گزارش بانک مرکزی از تغییرات شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی در مناطق شهری ایران طی آبان ماه امسال، شاخص بهای گروه خوراکی‌ها و آشامیدنی‌های در آبان ماه امسال نسبت به ماه مشابه پارسال، رشدی ۶.۴ درصدی را تجربه کرده‌است.
تورم ماهانه شاخص بهای این گروه نیز شش دهم درصد ثبت شد که شبیه به نرخ تورم ماهانه شاخص کل تورم بود.
بیشترین رشد نرخ تورم نقطه به نقطه در میان گروه‌های اصلی مورد بررسی، به شاخص بهای گروه «بهداشت و درمان» اختصاص داشت که در آبان ۹۴ در مقایسه با آبان‌ماه پارسل بیش از ۲۱.۹ درصد رشد یافت.
پس از این گروه، شاخص بهای گروه «تحصیل» با افزایش حدودا ۲۱ درصدی و شاخص بهای «رستوران و هتل» با رشد بیش از ۱۵ درصد، پیشتاز افزایش شاخص بها بودند.
بررسی تغییرات قیمتی سبد کالای منتخب رادیو فردا در آبان ماه سال ۹۴ در مقایسه با مهرماه امسال نشان می‌دهد که متوسط تغییرات قیمتی این سبد، نسبت به چند ماه گذشته شدیدتر شده است.
متوسط قیمت این سبد کالایی که عمدتاً کالاهای موردنیاز و پرمصرف خانوار در آن قرار گرفته‌اند از مهرماه تا آبان ماه امسال، ۴٫۳۸ درصد افزایش داشته است.
بیشترین رشد قیمتی با بیش از ۳۸ درصد مربوط به گوجه‌فرنگی و بیشترین کاهش قیمت با بیش از ۱۱ درصد کاهش مربوط به گوشت مرغ بود.
جزییات تغییرات قیمت این ۱۰ قلم کالا در فاصله زمانی یک ماه گذشته در جدول شماره یک، قابل‌مشاهده است.
تغییر مبدأ و مبنای مقایسه قیمت اقلام این سبد از مهرماه امسال به آبان ماه پارسال که فاصله یک ساله تغییرات قیمتی اقلام سبد منتخب رادیو فردا را بررسی می‌کند، نتیجه‌ای متفاوت بر جای می‌گذارد، متوسط تغییرات قیمتی این کالاها، در فاصله زمانی یک سال گذشته، کاهشی ۲٫۵ درصدی را تجربه کرده است.
بیشترین کاهش قیمتی در میان این اقلام مربوط به سیب‌زمینی بوده که در این مدت‌زمانی، بیشتر از ۱۵ درصد افت قیمتی را تجربه کرد.
رکورددار افزایش قیمت در میان این اقلام در فاصله زمانی آبان پارسال نسبت به ماه مشابه امسال، گوشت گوساله بی استخوان بود که در این فاصله زمانی حدود ۱۰ درصد افزایش قیمت را به ثبت رساند.
جزییات بیشتر تغییرات قیمت کالاهای حاضر در سبد کالای منتخب رادیو فردا در این دوره زمانی، در جدول شماره دو قابل‌پیگیری است.
در جدول شماره سه و با تغییر مبنای مقایسه قیمت این اقلام به مبدأ آبان ماه سال ۹۲، روند کاهشی متوسط قیمت این کالاها تغییر کرده و رو به رشد می‌شود.
متوسط تغییرات قیمت سبد کالای منتخب رادیو فرا در فاصله زمانی آبان ماه سال ۹۲ تا آبان امسال، رشدی ۵٫۸ درصدی را تجربه کرده است.
در میان این اقلام، بیشترین افزایش قیمتی به پیاز اختصاص یافت که در این دوره زمانی حدود ۴۰ درصد رشد قیمتی داشت.
بیشترین کاهش قیمت نیز از به سیب‌زمینی اختصاص یافت که در این دوره زمانی دو ساله، ۲۲٫۵ درصد ارزان شد.
تغییرات قیمت سایر اقلام حاضر در سبد کالایی منتخب رادیو فردا، در این مقطع زمانی دو ساله در جدول شماره سه، مشاهده می‌شود.
هر دو گزارش مرکز آمار ایران و بانک مرکزی از تغییرات شاخص بهای کالاها و خدمات در آبان‌ماه بر ادامه روند کاهشی شتاب نرخ تورم تاکید دارند اما در این میان نرخ تورم ماهانه هفت دهم درصدی و آرام‌گرفتن این حرکت، می توانند نشانه‌هایی از سخت‌شدن کار دولت برای ادامه این روند باشد.
به ویژه آنکه رویکرد دولت در اتخاذ سیاست‌های ضدرکودی که در بسته سیاستی ضدرکود از آنها رونمایی شد، خطر تغییر رویکرد تورم به سمت افزایش را دو چندان می‌کند، نزدیک شدن به پایان سال نیز که با سنت گران شدن برخی اقلام و محصولات و تسریع گردش پول در اقتصاد ایران همراه است، به عنوان عامل تشدیدکننده این روند می تواند نقش ایفا کند.
به این عوامل، افزایش نسبی و محدود نوسانات نرخ ارز به عنوان شاخص قیمت مهم و موثر بر قیمت دیگر کالاها که با قوت‌گیری شاخص دلار در بازارهای جهانی در بازار آزاد ارز ایران نیز رخ نشان داد، نگرانی‌هایی از جنس سخت‌جانی تورم در اقتصاد ایران را پررنگ‌تر از قبل، به تصویر می کشد.
